સિખ ધર્મના ૧૦ ગુરુ કોણ હતા? જાણો
સિખ ધર્મનો ઇતિહાસ તપ, ત્યાગ અને બલિદાનથી ભરેલો છે. સિખ ધર્મ વિશે વધુ જાણવા માગતા હોવ, તો તેમના દસ ગુરુઓ વિશે જાણવું જરૂરી છે. સિખ શબ્દ 'શિષ્ય' શબ્દ પરથી ઉતરી આવ્યો છે, જે વ્યક્તિ પોતાના ગુરુના વચનોનું પાલન કરે છે તે સિખ છે. સિખ ધર્મના આધ્યાત્મિક ગુરુ, સિખ ગુરુઓએ ૧૪૬૯ થી ૧૭૦૮ સુધી આ ધર્મની સ્થાપના કરી. સિખ ધર્મના સ્થાપક ગુરુ નાનકનો જન્મ ૧૪૬૯ માં થયો હતો અને નવ અન્ય ગુરુઓએ તેમની વારસાગત સત્તા સંભાળી. છેલ્લે, દસમા ગુરુએ ગુરુશિપને પવિત્ર સિખ ગ્રંથ, ગુરુ ગ્રંથ સાહિબમાં સ્થાનાંતરિત કરી દીધો, જે સિખ ધર્મના અનુયાયીઓ જીવંત ગુરુ માને છે.
ચાલો જાણીએ સિખ ધર્મના ૧૦ ગુરુઓ વિશેની સંક્ષિપ્ત માહિતી:
શ્રી ગુરુ નાનક દેવજી
મેહતા કાલુજીના પુત્ર શ્રી ગુરુ નાનક દેવજીનો જન્મ ૧૫ એપ્રિલ ૧૪૬૯ ના રોજ રાવિ નદીના કિનારે આવેલા તલવંડી ગામમાં થયો હતો. તેઓ સિખ ધર્મના સ્થાપક અને ધર્મ પ્રચારક હતા. તેમને ગુરુ નાનક, બાબા નાનક, ગુરુ નાનક દેવજી અને નાનક શાહના નામથી પણ ઓળખવામાં આવે છે. તિબેટમાં તેમને નાનક લામા પણ કહેવામાં આવતા હતા. તેઓ આધ્યાત્મિક ગુરુ હોવા ઉપરાંત ખૂબ જ સારા કવિ પણ હતા.
ગુરુ અંગદ દેવજી
ગુરુ નાનક દેવજીએ પોતાના શિષ્ય ભાઈ લહેનાને પોતાનો વારસદાર જાહેર કર્યો, જેનું નામ બાદમાં ગુરુ અંગદ દેવજી થયું. તેમનો જન્મ ૩૧ માર્ચ ૧૫૦૪ ના રોજ થયો હતો અને તેમને ૧૭ સપ્ટેમ્બર ૧૫૩૯ ના રોજ ગુરુ ગદ્દી પ્રાપ્ત થઈ. તેમના પિતા શ્રી ફેરુજી એક સામાન્ય વેપારી હતા.
ગુરુ અમરદાસજી
શ્રી ગુરુ અમરદાસજીનો જન્મ ૫ મે ૧૪૭૯ ના રોજ બસરકે ગામમાં થયો હતો. તેમણે લંગર પ્રથા સ્થાપિત કરી અને સતી પ્રથાનો વિરોધ કર્યો. તેમણે વિધવા લગ્નને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે પ્રચાર કર્યો.
ગુરુ રામદાસજી
ગુરુ રામદાસજીનો જન્મ ૨૪ સપ્ટેમ્બર ૧૫૩૪ ના રોજ થયો હતો. તેમણે પંજાબમાં રામસર નામનું પવિત્ર શહેર બનાવ્યું, જેને આજે અમૃતસર તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. તેમનો લગ્ન ગુરુ અમરદાસજીની પુત્રી બીબી ભાણી સાથે થયો હતો.
ગુરુ અર્જન દેવજી
ગુરુ અર્જન દેવજીનો જન્મ ૧૫ એપ્રિલ ૧૫૬૩ ના રોજ થયો હતો. તેમને શહીદોના સરતાજ અને શાંતિનું પ્રતીક કહેવામાં આવે છે. તેમણે ભાઈ ગુરદાસની મદદથી ૧૬૦૪માં ગુરુ ગ્રંથ સાહિબનું સંપાદન કર્યું.
ગુરુ હર ગોબિંદજી
ગુરુ હર ગોબિંદજીનો જન્મ ૧૯ જૂનના રોજ ગુરુની વાડલી, પંજાબમાં થયો હતો. તેમણે અકાળ તખ્તનું નિર્માણ કર્યું અને તેઓ યુદ્ધમાં ભાગ લેનાર પ્રથમ ગુરુ હતા.
ગુરુ હરરાયજી
ગુરુ હરરાયજીનો જન્મ ૧૬ જાન્યુઆરીના રોજ કીર્તપુર સાહિબ, પંજાબમાં થયો હતો. તેમને ૧૪ વર્ષની ઉંમરે ગુરુ ગદ્દી પ્રાપ્ત થઈ. તેમનો લગ્ન માતા કૃષ્ણ કૌર સાથે થયો હતો અને તેમના બે બાળકો હતા, બાબા રામ રાય અને ગુરુ હરકિશન દેવજી.
ગુરુ હરકિશન દેવજી
ગુરુ હરકિશન દેવજીનો જન્મ ૭ જુલાઈના રોજ કીર્તપુર સાહિબમાં થયો હતો. તેમણે દિલ્હીમાં ભયંકર મહામારી દરમિયાન અસંખ્ય લોકોનું સારવાર કર્યું. મુસ્લિમોએ તેમને બાળા પીર કહ્યા.
ગુરુ તેગ બહાદુરજી
ગુરુ તેગ બહાદુરજીનો જન્મ ૧ એપ્રિલના રોજ થયો હતો. તેમણે ધર્મનું રક્ષણ કરવા માટે પોતાનો શીર ધારણ કર્યો. જ્યારે અનેંગઝેબના અત્યાચારોથી કાશ્મીરી પંડિત ગુરુજી પાસે આવ્યા, ત્યારે તેમણે ધર્મ માટે આ અદ્વિતીય બલિદાન આપ્યું.
ગુરુ ગોબિંદસિંહજી
ગુરુ ગોબિંદસિંહજીનો જન્મ ૨૨ ડિસેમ્બર ૧૬૬૬ ના રોજ થયો હતો. તેઓ આધ્યાત્મિક જ્ઞાન ઉપરાંત ખૂબ જ સારા કવિ પણ હતા. તેમણે ખાલસા પંથની સ્થાપના કરી અને પોતાની સેના બનાવી જેથી તેઓ અત્યાચારી મુઘલ સૈન્યથી નબળા લોકોની મદદ કરી શકે.
