ದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಂಪನಿಗಳ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವಿದ್ದಾಗ, ಒಂದು ಭಾರತೀಯ ಬ್ರಾಂಡ್ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಚಿಂತನೆ, ಯೋಗ ಮತ್ತು ಸ್ವದೇಶಿ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಬಲವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನದೇ ಆದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಗಳಿಸಿತು. ಪತಂಜಲಿ ಆಯುರ್ವೇದವು ಭಾರತೀಯ ಗ್ರಾಹಕರ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಗೆಲ್ಲುವುದಲ್ಲದೆ, ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿಯೂ ಬಲವಾದ ಗುರುತನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಈ ಪಯಣ ಕೇವಲ ಲಾಭ ಗಳಿಸುವುದಕ್ಕಷ್ಟೇ ಸೀಮಿತವಾಗಿರದೆ, ಸಮಾಜ ಸೇವೆ, ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಉನ್ನತಿಗೆ ಒಂದು ಮಾದರಿಯಾಯಿತು.
ಯೋಗ ಮತ್ತು ಆಯುರ್ವೇದವನ್ನು ಗುರುತಿನ ಆಧಾರವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿತು
ಪತಂಜಲಿಯ ಅಡಿಪಾಯವೇ ಯೋಗ ಮತ್ತು ಆಯುರ್ವೇದದ ತತ್ವಗಳ ಮೇಲೆ ಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬ್ರಾಂಡ್‌ನ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಉತ್ಪನ್ನದಲ್ಲಿ ಈ ಮೂಲ ತತ್ವಗಳ ಝಲಕ್ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಟೂತ್‌ಪೇಸ್ಟ್ ಆಗಿರಲಿ, ಸೋಪ್ ಆಗಿರಲಿ ಅಥವಾ ತಿನ್ನುವ ವಸ್ತುಗಳಾಗಿರಲಿ, ಪ್ರತಿಯೊಂದರಲ್ಲೂ 'ನೈಸರ್ಗಿಕ' ಮತ್ತು 'ರಸಾಯನಿಕ-ಮುಕ್ತ' ಎಂಬ ಚಿತ್ರಣವು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತದೆ.
ಸ್ವಾಮಿ ರಾಮದೇವ್ ಅವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವು ಕಂಪನಿಯ ಬ್ರಾಂಡ್ ಅನ್ನು ಕೇವಲ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡದೆ, ಸ್ವತಃ ಜೀವನಶೈಲಿಯನ್ನು ಬದುಕಿ ತೋರಿಸುವಂತಹ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿತು. ಇದೇ ಕಾರಣದಿಂದ ಪತಂಜಲಿಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳೊಂದಿಗೆ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಂಬಂಧವೂ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತದೆ.
ಬ್ರಾಂಡಿಂಗ್‌ನ ವಿಧಾನ ವಿಭಿನ್ನ, ಆದರೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ
ಇತರ ಕಂಪನಿಗಳು ತಮ್ಮ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಕೇವಲ ಜಾಹೀರಾತುಗಳ ಮೂಲಕ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ತಲುಪಿಸಿದರೆ, ಪತಂಜಲಿಯು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಆಧಾರವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿತು. ಟಿವಿಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಯೋಗದ ಸೆಷನ್‌ಗಳು, ಸ್ವಾಮಿ ರಾಮದೇವ್ ಅವರ ನೇರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಪತಂಜಲಿಯ ಜಾಹೀರಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುವುದು, ಇವೆಲ್ಲವೂ ಬ್ರಾಂಡ್ ಅನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಿಗೆ ಬಹಳ ಹತ್ತಿರ ತಂದವು.
ಪತಂಜಲಿಯು ತನ್ನನ್ನು ಕೇವಲ ಒಂದು FMCG ಬ್ರಾಂಡ್ ಎಂದು ಎಂದಿಗೂ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಸಮಾಜವನ್ನು ಆರೋಗ್ಯಕರ, ಸ್ವಾವಲಂಬಿ ಮತ್ತು ನೈತಿಕವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವುದು ತನ್ನ ಉದ್ದೇಶ ಎಂದು ಯಾವಾಗಲೂ ತೋರಿಸಿದೆ.
ಸ್ವದೇಶಿಯನ್ನು ಶಕ್ತಿಯಾಗಿಸಿತು
ಪತಂಜಲಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ 'ಸ್ವದೇಶಿ' ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದೆ. ಬ್ರಾಂಡ್ ತನ್ನ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು 'ಭಾರತದ್ದು' ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಹೆಮ್ಮೆಯಿಂದ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿತು. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಆತ್ಮನಿರ್ಭರ ಭಾರತದ ಅಲೆ ಏಳುವ ಬಹಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಪತಂಜಲಿಯು 'ಸ್ವದೇಶಿ ಅಪ್ನಾವೋ' (ಸ್ವದೇಶಿಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ) ಎಂಬ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಮೊಳಗಿಸಿತ್ತು.
ಜನರೂ ಈ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಮುಕ್ತ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. ವಿದೇಶಿ ಬ್ರಾಂಡ್‌ಗಳ ಆಕರ್ಷಣೆಯ ನಡುವೆ ಒಂದು ದೇಶಿ ಬ್ರಾಂಡ್ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆ, ಆಯುರ್ವೇದ ಮತ್ತು ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುವಾಗ, ಜನರಿಗೆ ಅದರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರತಿಬಿಂಬ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಇದೇ ಕಾರಣದಿಂದ ಪತಂಜಲಿಯು ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾರತದಿಂದ ಹಿಡಿದು ನಗರದ ಗ್ರಾಹಕರವರೆಗೆ ತನ್ನ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಭದ್ರಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು.
ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ ಸಮತೋಲನ: ಸ್ವಾಮಿ ರಾಮದೇವ್ ಮತ್ತು ಆಚಾರ್ಯ ಬಾಲಕೃಷ್ಣ ಅವರ ಜೋಡಿ
ಕಂಪನಿಯ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಮಿ ರಾಮದೇವ್ ಅವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಯೋಗ ಗುರುವಿನಂತೆ ಇದ್ದರೆ, ಹಿಂಭಾಗದ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಆಚಾರ್ಯ ಬಾಲಕೃಷ್ಣ ನೋಡಿಕೊಂಡರು. ಅವರ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೌಶಲ್ಯ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಬಲದಿಂದ ಪತಂಜಲಿಯು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಧುನಿಕ ವ್ಯಾಪಾರ ರಚನೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿತು.
ಆಚಾರ್ಯ ಬಾಲಕೃಷ್ಣ ಅವರು ಸರಬರಾಜು ಸರಪಳಿ, ಚಿಲ್ಲರೆ ಜಾಲ ಮತ್ತು ಉತ್ಪಾದನಾ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಈ ರೀತಿ ಸಂಘಟಿಸಿದರು ಎಂದರೆ ಪತಂಜಲಿಯು ಭಾರತದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮೂಲೆಗೂ ತಲುಪಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ಅವರ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ ಪತಂಜಲಿಯು ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗವನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ರೈತರಿಂದ ಔಷಧೀಯ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿ ಕೃಷಿ ಆಧಾರಿತ ಉದ್ಯಮಶೀಲತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಿತು.
ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಯೋಗಕ್ಕೂ ಸಮಾನ ಮಹತ್ವ ನೀಡಿತು
ಪತಂಜಲಿಯು ಕೇವಲ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಬ್ರಾಂಡ್ ಶಿಕ್ಷಣ, ಯೋಗ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿಯೂ ಆಳವಾದ ಬೇರೂರಿದೆ. ಹರಿದ್ವಾರದಲ್ಲಿರುವ ಪತಂಜಲಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಭಾರತೀಯ ವೇದಗಳು, ಆಯುರ್ವೇದ, ಯೋಗ ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿ ಹೊಸ ಪೀಳಿಗೆಯನ್ನು ಪ್ರಾಚೀನ ಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಜೋಡಿಸುತ್ತಿವೆ.
ಯೋಗ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಮಿ ರಾಮದೇವ್ ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಇಂದು ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿಯೂ ಶ್ಲಾಘಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರಿಗೆ ಕೇವಲ ಯೋಗವನ್ನು ಕಲಿಸುವುದಲ್ಲದೆ, ಆರೋಗ್ಯಕರ ಜೀವನಶೈಲಿಗಾಗಿ ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿದರು.
ಜಾಗತಿಕ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪತಂಜಲಿಯ ಪ್ರವೇಶ
ಪತಂಜಲಿಯ ಗಮನ ಕೇವಲ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಅಮೆರಿಕ, ಕೆನಡಾ, ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಕೊಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಇದರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಬೇಡಿಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ಅನಿವಾಸಿ ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಪತಂಜಲಿಯು ಕೇವಲ ಒಂದು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಬ್ರಾಂಡ್ ಅಲ್ಲ, ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಗುರುತೂ ಆಗಿದೆ.
ಕಂಪನಿಯು ತನ್ನ ಜಾಗತಿಕ ತಂತ್ರದಲ್ಲೂ ಭಾರತೀಯತೆಯನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟಿಲ್ಲ. ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಇದನ್ನು 'ಸ್ವದೇಶಿ' ಬ್ರಾಂಡ್ ಎಂದೇ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇದೇ ಇದನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಹೊಸ ಯುಗದ ಕಡೆಗೆ ಸಾಗುತ್ತಿರುವ ಬ್ರಾಂಡ್
ಇಂದು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧೆ ತೀವ್ರವಾಗಿರುವಾಗ, ಪತಂಜಲಿಯು ತನ್ನನ್ನು ಕೇವಲ ಒಂದು ಬ್ರಾಂಡ್ ಆಗಿ ಅಲ್ಲದೆ, ಒಂದು ಆಂದೋಲನದಂತೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಈ ಆಂದೋಲನವು ಭಾರತವನ್ನು ಸ್ವಾವಲಂಬಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವ, ಜನರನ್ನು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಜೀವನದ ಕಡೆಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುವ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸುವ ಆಂದೋಲನವಾಗಿದೆ.
