महा अष्टमीच्या दिवशी माता महागौरीची पूजा शारदीय नवरात्रीचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. श्रद्धा आणि भक्तीने या दिवशी केलेली आराधना जीवनातील सर्व पापांना धुवून टाकते आणि भक्तांच्या जीवनात सुख, समृद्धी, शांती व सकारात्मक ऊर्जा आणते. पूजेमध्ये मंत्र, भोग आणि कन्या पूजन करणे विशेषतः शुभ मानले जाते.
महागौरी पूजा: शारदीय नवरात्रीच्या आठव्या दिवशी म्हणजेच महाअष्टमीला माता महागौरीची पूजा केली जाते. ही पूजा घर आणि मंदिर दोन्ही ठिकाणी श्रद्धा व भक्तीने केली जाते. नवरात्रीच्या पहिल्या सात दिवसांमध्ये देवीच्या विविध रूपांची उपासना केल्यानंतर, या दिवशी विशेष मंत्रांचा जप, भोग अर्पण करणे आणि कन्या पूजन केले जाते. या धार्मिक विधीचा उद्देश जीवनातील सर्व पापांचा नाश करणे, सकारात्मक ऊर्जा आणणे आणि घरात सुख-समृद्धी टिकवून ठेवणे हा आहे. भक्त माता महागौरीकडून आरोग्य, धन आणि मोक्षाची कामना करतात.
माता महागौरीच्या आराधनेचे महत्त्व
शारदीय नवरात्रीचा आठवा दिवस, महाअष्टमी, माता दुर्गेच्या आठव्या स्वरूपाला, महागौरीला समर्पित आहे. धार्मिक मान्यतेनुसार, या दिवशी केलेली पूजा आणि मंत्रांचे पठण जीवनातील सर्व पापांना धुवून टाकण्यास मदत करते आणि भक्तांच्या जीवनात सुख, समृद्धी, शांती आणि सकारात्मक ऊर्जा आणते. नवरात्रीच्या पहिल्या सात दिवसांमध्ये देवीच्या वेगवेगळ्या रूपांची उपासना केल्यानंतर, महा अष्टमीला महागौरी मातेची विशेष आराधना केली जाते.
महागौरी माता
महागौरी शब्दाचा अर्थ “अत्यंत तेजस्वी आणि स्वच्छ” असा आहे. माता महागौरीला शुभ्र वस्त्रे, चंद्राप्रमाणे तेजस्वी रंग आणि चार भुजांसह दर्शवले जाते. त्यांच्या उजव्या हातात त्रिशूल आणि अभय मुद्रा असते, तर डाव्या हातात डमरू आणि वर मुद्रा असते. वाहन म्हणून त्या बैलावर विराजमान आहेत. असे मानले जाते की, त्यांचे स्वरूप जीवनातील अडचणी दूर करते आणि भक्तांना सर्व प्रकारच्या संकटांपासून मुक्ती मिळवून देते.
महाअष्टमी पूजा विधी
महागौरी मातेची पूजा विधी सोपी पण प्रभावी आहे. सर्वप्रथम, लाकडी पाटावर किंवा मंदिरात मातेची मूर्ती किंवा चित्र स्थापित करा. शुभ्र वस्त्र पसरून यंत्र ठेवा आणि हातात मोगऱ्याची फुले घेऊन ध्यान करा. मातेच्या चरणी फुले अर्पण करा, दिवा लावा आणि नैवेद्य दाखवा.
महागौरी मंत्र

- श्वेत वृषे समारूढ़ा श्वेताम्बरधरा शुचि:। महागौरी शुभं दद्यान्महादेवप्रमोददा॥
- ॐ देवी महागौर्यै नमः
- ॐ ऐं ह्रीं क्लीं महागौर्ये नम:
या मंत्रांचा जप श्रद्धा आणि भक्तीने केल्याने जीवनातील सर्व अडथळे दूर होतात.
कन्या पूजन आणि भोग
महा अष्टमीच्या दिवशी कन्या पूजन करणे विशेषतः शुभ मानले जाते. 2 ते 10 वर्षांच्या कुमारिकांना सन्मानपूर्वक पूजेमध्ये सहभागी करा, त्यांना दक्षिणा द्या आणि आशीर्वाद मिळवा. भोगामध्ये नारळ आणि साखरेपासून बनवलेल्या मिठाई, हलवा, काळे चणे किंवा खीर-पुरी अर्पण करा. यामुळे माता महागौरी प्रसन्न होतात आणि घरात समृद्धी येते.
महागौरी पूजा साहित्य
- मातेची मूर्ती किंवा चित्र
- शुभ्र वस्त्र, सिंदूर, केसर, कपूर, धूप, फुले, दुर्वा
- मेहंदी, बिंदी, सुपारी, हळद, पाट, आसन, चौरंग
- दिवा, दीपवाळी, नैवेद्य, मध, साखर, पंचमेवा
- लाल रंगाची गोट लावलेली चुनरी, लाल रेशमी बांगड्या
- कमलगट्टा, बेलपत्र, पुष्पहार
महागौरीची कथा
पौराणिक कथांनुसार, माता महागौरीचे रूप पार्वती मातेच्या तपस्येतून आणि ब्रह्मदेवाच्या आशीर्वादाने उत्पन्न झाले. देवीने कठोर तपस्या करून आपले कृष्णवर्ण रूप श्वेत आणि तेजस्वी रूपात परिवर्तित केले. कथेनुसार, मातेच्या वाहनाची निवड देखील भक्ती आणि दयेमुळे झाली.
आरती आणि उपासनेचे महत्त्व
महाअष्टमीच्या दिवशी माता महागौरीची आरती करणे अत्यंत शुभ मानले जाते. आरती दरम्यान विषम संख्येत दिवे लावा आणि चरण, नाभी, मुख आणि संपूर्ण शरीरावर आरती ओवाळा. हे केल्याने घरात सुख-समृद्धी आणि शांती येते. भक्तांचे जीवन संतुलित आणि सकारात्मक बनते.
भक्ती आणि लाभ
माता महागौरीची खऱ्या मनाने पूजा केल्याने जीवनातील सर्व पापे धुऊन जातात. भक्तांना आरोग्य, धन, मोक्ष आणि सर्व संकटांपासून मुक्ती मिळते. नवरात्री दरम्यान या उपासनेने आत्मिक शांती आणि भौतिक समृद्धी दोन्ही प्राप्त होतात.