ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਨੰਤ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਜ਼ 2026 ਤੱਕ 4 ਟਨ ਦਾ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਲਾਂਚ ਕਰੇਗੀ, ਜੋ 2028 ਤੋਂ 100Gbps ਸਪੀਡ ਵਾਲਾ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਾਏਗਾ। GEO ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਇੱਕੋ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰ ਸਕੇਗਾ।
Indigenous Satellites: ਹੁਣ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਐਲਨ ਮਸਕ ਦੀ Starlink, ਐਮੇਜ਼ਨ ਦੀ Project Kuiper ਜਾਂ ਏਅਰਟੈਲ-ਵਨਵੇਬ ਜਿਹੀਆਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸੇਵਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਸੁਣਦੇ ਆਏ ਹਾਂ। ਪਰ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਵੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇਸੀ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਸਪੇਸ ਆਧਾਰਿਤ ਹਾਈ-ਸਪੀਡ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸਰਵਿਸ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਨਕਲਾਬੀ ਪਹਿਲ ਹੈ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੀ ਅਨੰਤ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਜ਼ (Ananth Technologies) ਦੀ, ਜੋ 2026 ਤੱਕ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ 4 ਟਨ ਭਾਰ ਵਾਲਾ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ 2028 ਤੱਕ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 100Gbps ਤੱਕ ਦੀ ਸਪੀਡ ਵਾਲਾ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੇਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।
ਇੱਕ ਉਪਗ੍ਰਹਿ, ਪੂਰਾ ਭਾਰਤ: GEO ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਤਾਕਤ
ਅਨੰਤ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਜ਼ ਦਾ ਇਹ ਕਮਿਊਨੀਕੇਸ਼ਨ ਸੈਟੇਲਾਈਟ GEO ਯਾਨੀ Geostationary Earth Orbit ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। GEO ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 35,786 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਘੁੰਮਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਇੱਕੋ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਕਵਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, GEO ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਖਾਸੀਅਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕੋ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਨਾਲ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਦੇਸ਼ ਹੈ।
GEO ਬਨਾਮ LEO: ਕੀ ਫ਼ਰਕ ਹੈ?
GEO (ਜੀਓ ਸਟੇਸ਼ਨਰੀ) ਅਤੇ LEO (ਲੋਅਰ ਅਰਥ ਆਰਬਿਟ) ਸੈਟੇਲਾਈਟਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਫਰਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਚਾਈ ਅਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। GEO ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਉੱਪਰ (ਲਗਭਗ 36,000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ) 'ਤੇ ਇੱਕੋ ਜਗ੍ਹਾ ਸਥਿਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ LEO ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਕਰੀਬ (400 ਤੋਂ 2,000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ) 'ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਘੁੰਮਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹਰ ਇਲਾਕੇ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਨ ਲਈ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸੈਟੇਲਾਈਟਸ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।
GEO ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਦੀ ਸਪੀਡ ਥੋੜੀ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸਸਤਾ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਵਿਕਲਪ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ LEO ਸੈਟੇਲਾਈਟਸ ਦੀ ਸਪੀਡ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸਦਾ ਸਿਸਟਮ ਮਹਿੰਗਾ ਅਤੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸੈਟੇਲਾਈਟਸ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਨੰਤ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਜ਼ ਨੇ GEO ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਚੁਣਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਘੱਟ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
100 Gbps ਦੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਸਪੀਡ, ਬਿਨਾਂ ਕੇਬਲ ਦੇ!
ਅਨੰਤ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਜ਼ ਦੇ ਇਸ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਦੀ ਖਾਸੀਅਤ ਹੋਵੇਗੀ ਇਸਦੀ Ka-Band ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਉਪਗ੍ਰਹਿ 100 Gbps ਤੱਕ ਦੀ ਸਪੀਡ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ, ਪੇਂਡੂ ਅਤੇ ਪਹਾੜੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵਰਦਾਨ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਰਵਾਇਤੀ ਫਾਈਬਰ ਜਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ਨੈੱਟਵਰਕ ਪਹੁੰਚਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਰਾਹੀਂ ਨਾ ਸਿਰਫ ਇੰਟਰਨੈੱਟ, ਬਲਕਿ ਈ-ਗਵਰਨੈਂਸ, ਟੈਲੀਮੈਡੀਸਨ, ਡਿਜੀਟਲ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸਮਾਰਟ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਜਿਹੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਵਾਧਾ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
🇮🇳 IN-SPACe ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਹਰੀ ਝੰਡੀ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਪੇਸ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ
ਅਨੰਤ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਜ਼ ਨੂੰ IN-SPACe (Indian National Space Promotion and Authorization Center) ਤੋਂ ਬ੍ਰੌਡਬੈਂਡ ਫਰੌਮ ਸਪੇਸ ਸਰਵਿਸ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮਿਲ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲੀ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਉਹ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਆਪਰੇਟਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕੇਗੀ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਪੁਲਾੜ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਅਧਿਆਇ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਹੁਣ ਨਿੱਜੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੀ ਵਪਾਰਕ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇਣ ਲਈ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਭੇਜ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਕੀ ਇਹ ਸਟਾਰਲਿੰਕ ਲਈ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ?
ਬਿਲਕੁਲ! ਸਟਾਰਲਿੰਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਜਿੱਥੇ ਅਜੇ ਵੀ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਪਰਮਿਸ਼ਨ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਅਨੰਤ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਜ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅੱਗੇ ਨਿਕਲ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਸਫਲ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰ ਬਣੇਗਾ, ਬਲਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਰਭਰਤਾ ਨੂੰ ਵੀ ਖਤਮ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ।
ਕੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇੱਕੋ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਕਾਫੀ ਹੈ?
ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਤੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਜਿਹੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ GEO ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਹੀ ਕਾਫੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਯੂਜ਼ਰਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਅਤੇ ਡਾਟਾ ਦੀ ਡਿਮਾਂਡ ਵਧਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਨੰਤ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਜ਼ ਹੋਰ ਵੀ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਲਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਫਲੈਕਸੀਬਲ ਮਾਡਲ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਰੂਰਤ ਅਨੁਸਾਰ ਉਪਗ੍ਰਹਿਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਲਾਂਚ ਟਾਈਮਲਾਈਨ: ਕੀ ਹੈ ਅਗਲਾ ਕਦਮ?
- 2025 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ: ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਟੈਸਟਿੰਗ
- 2026: ਲਾਂਚ (ਸੰਭਾਵਿਤ GSLV ਜਾਂ ISRO ਰਾਕੇਟ ਨਾਲ)
- 2027: ਗਰਾਊਂਡ ਸਟੇਸ਼ਨ, ਟਰਮੀਨਲ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ
- 2028: ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਲਈ ਬ੍ਰੌਡਬੈਂਡ ਸੇਵਾ ਸ਼ੁਰੂ