ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀ: ଶେୟାର ବଜାରରେ ଇନିଶିଆଲ୍ ପବ୍ଲିକ୍ ଅଫର୍ (IPO) ପ୍ରତି ନିବେଶକଙ୍କ ଆଗ୍ରହ ନିରନ୍ତର ବଢ଼ିବାରେ ଲାଗିଛି। ଏହା ସହିତ ଗ୍ରେ ମାର୍କେଟ୍ ପ୍ରିମିୟମ୍ (GMP) ମଧ୍ୟ ନିବେଶକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସଙ୍କେତ ପାଲଟିଯାଇଛି, ଯାହାଦ୍ୱାରା ସେମାନେ କୌଣସି IPOର ଲିଷ୍ଟିଂ ପ୍ରାଇସ୍ କିପରି ହୋଇପାରେ ତାହାର ଅନୁମାନ ଲଗାଇପାରିବେ। ତଥାପି, ଏହା ଅନଅଫିସିଆଲ୍ ଡାଟା ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ବଜାରର ପରିସ୍ଥିତି ଅନୁଯାୟୀ ବଦଳିବାରେ ଲାଗିଥାଏ।
କ’ଣ ହେଉଛି IPO ଏବଂ GMPର ସମ୍ପର୍କ?
IPO ଅର୍ଥାତ୍ ଇନିଶିଆଲ୍ ପବ୍ଲିକ୍ ଅଫର୍ ମାଧ୍ୟମରେ କୌଣସି କମ୍ପାନୀ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ନିଜର ଶେୟାରକୁ ସାର୍ବଜନିକ ଭାବରେ ନିବେଶକମାନଙ୍କୁ ବିକ୍ରି କରେ। ଏହା ସେହି କମ୍ପାନୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ସୁଯୋଗ ହୋଇଥାଏ, ଯେଉଁମାନେ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜରେ ଲିଷ୍ଟ ହେବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥାନ୍ତି। ସେହିପରି, GMP (Grey Market Premium) ଅନଅଫିସିଆଲ୍ ଏବଂ ଅନରେଗୁଲେଟେଡ୍ ମାର୍କେଟରେ କୌଣସି IPOର ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଲିଷ୍ଟିଂ ପ୍ରାଇସ୍ର ସଙ୍କେତ ଦେଇଥାଏ।
GMP କିପରି କାମ କରେ?
ଗ୍ରେ ମାର୍କେଟ୍ ପ୍ରିମିୟମ୍ (GMP) ସେହି ଅତିରିକ୍ତ ମୂଲ୍ୟକୁ ଦର୍ଶାଏ, ଯେଉଁଥିରେ IPO ଲିଷ୍ଟ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଶେୟାର କିଣାଯାଏ ଏବଂ ବିକ୍ରି ହୁଏ। ଉଦାହରଣ ସ୍ବରୂପ, ଯଦି କୌଣସି କମ୍ପାନୀର IPO ୫୦୦ ଟଙ୍କା ପ୍ରତି ଶେୟାରର ମୂଲ୍ୟରେ ଲଞ୍ଚ ହୋଇଛି ଏବଂ GMP ୧୦୦ ଟଙ୍କା ଚାଲିଛି, ତେବେ ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଶେୟାରର ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଲିଷ୍ଟିଂ ୬୦୦ ଟଙ୍କାରେ ହୋଇପାରେ। ତଥାପି, ଲିଷ୍ଟିଂ ପରେ ବଜାରର ପ୍ରକୃତ ପରିସ୍ଥିତି ଅନୁଯାୟୀ ମୂଲ୍ୟରେ ଉତ୍ତାର୍ଚ୍ଚଳାନ ସମ୍ଭବ।
କିପରି GMPର ଗଣନା କରିବେ?
GMPର ଗଣନା କରିବାର ଏକ ସହଜ ଉପାୟ ହେଉଛି:
GMP = ଗ୍ରେ ମାର୍କେଟ୍ ପ୍ରିମିୟମ୍ × ଶେୟାରର ସଂଖ୍ୟା
IPOର GMPକୁ ଟ୍ରାକ୍ କରିବା ପାଇଁ କୌଣସି ଆଧିକାରିକ ସୋତ୍ର ନାହିଁ। ଏହି ଆଙ୍କଡ଼ା ସାଧାରଣତଃ ଶେୟାର ବଜାରର ବିଶେଷଜ୍ଞ, ବ୍ରୋକର ଏବଂ ନିବେଶକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଟ୍ରେଡିଂ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଆଧାରରେ ବାହାରକୁ ଆସେ। ତେଣୁ, କୌଣସି ମଧ୍ୟ IPOରେ ନିବେଶ କରିବା ପୂର୍ବରୁ GMP ସହିତ ସାଙ୍ଗକୁ କମ୍ପାନୀର ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତି ଏବଂ ବଜାରର ପ୍ରବୃତ୍ତିର ବିଶ୍ଳେଷଣ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ।
Disclaimer:
GMP କେବଳ ଏକ ଅନୁମାନ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଏହା କୌଣସି IPOର ଲିଷ୍ଟିଂ ପ୍ରାଇସ୍ର ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଦେଇନାହିଁ। ନିବେଶକମାନେ କେବଳ GMP ଆଧାରରେ ନିବେଶର ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। କୌଣସି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ପୂର୍ବରୁ ଆର୍ଥିକ ପରାମର୍ଶଦାତାଙ୍କ ମତାମତ ନେବା ଉଚିତ୍ ହେବ।
```