ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ରାଜ୍ୟର ଦୁମକା ଜିଲ୍ଲା ଅନ୍ତର୍ଗତ ରସିକ୍ନଗର-ଏସ୍.ପି. କଲେଜ୍ ରାସ୍ତାରେ ଏକ ପ୍ରାଚୀନ ଦୁର୍ଗା ସ୍ଥାନ ମନ୍ଦିର ରହିଛି। ସେଠାରେ ପ୍ରାୟ ୩୦୦ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା 'ଜମିନ୍ଦାରୀ ଦୁର୍ଗା ପୂଜା' ପରମ୍ପରା ଆଜି ବି ଚାଲିଛି।
ଏହି ପୂଜାର ପରମ୍ପରା ମାଣିକ ଚନ୍ଦ୍ର ଦେ ଓ ତାଙ୍କ ଭଣଜା ଅନୂପ ଚନ୍ଦ୍ର ଦେ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ।
ଏହି ଜମିନ୍ଦାରୀ ଦେ ପରିବାରର ପାଞ୍ଚଜଣ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ପ୍ରତିବର୍ଷ ପାଳି ଅନୁସାରେ ଏହି ପୂଜା କରନ୍ତି।
ଏହି ବର୍ଷ ପୂଜା କରୁଥିବା ଉତ୍ତରାଧିକାରୀଙ୍କ ନାମ: ଅମିତ ଦେ, ଦେବଶଙ୍କର ଦେ, ସୁଶାନ୍ତ କୁମାର ଦେ, ପ୍ରଶାନ୍ତ ଦେ, ମନୋଜ ଦେ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଅନ୍ୟ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀମାନେ ହେଲେ: ଇଞ୍ଜିନିୟର ସ୍ୱପନ କୁମାର ଦେ, ଡା. ଏସ୍.ଏନ୍. ଦେ, ସୋମନାଥ ଦେ, ସ୍ୱର୍ଗତ ଦୁଲାଲ ଚନ୍ଦ୍ର ଦେ, ନିମେନ୍ଦ୍ରନାଥ ଦେ, ଗୋର୍ନାଥ ଦେ, ଆଶିଷ କୁମାର ଦେ, ଉଜ୍ୱଳ କୁମାର ଦେ।
ଗଢ଼ୱାଲ୍ ସମାଜର ଭୂମିକା: କୁହାଯାଏ ଯେ ଗଢ଼ୱାଲ୍ ସମାଜ ଏଠାରେ 'ଗଢ଼ୱାଲୀ କାଳୀ ପୂଜା' ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା। ମନ୍ଦିର ପଛପଟେ ଆଜି ବି କାଳୀଦେବୀଙ୍କ ବଳିପୀଠ ରହିଛି।
ପୂଜାକାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ, ଅଷ୍ଟମୀ ଓ ନବମୀ ଦିନ ବଳି ଅର୍ପଣ କରିବାର ରୀତିନୀତି କେବଳ ଗଢ଼ୱାଲ୍ ସମାଜର ଲୋକମାନେ ହିଁ କରନ୍ତି। ଦେ ପରିବାରର ଉତ୍ତରାଧିକାରୀମାନେ ବିଭିନ୍ନ ଦେଶରେ ରହୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ଏହି ପୂଜାରେ ଭାଗ ନେବା ପାଇଁ ରସିକ୍ନଗରରେ ପହଞ୍ଚନ୍ତି। ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ କେବଳ ଏକ ଧାର୍ମିକ ରୀତିନୀତି ନୁହେଁ, ବରଂ ସେମାନଙ୍କ ପାରିବାରିକ ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ପରମ୍ପରାକୁ ପୁନରୁଜ୍ଜୀବିତ କରିବାର ଏକ ମାଧ୍ୟମ ମଧ୍ୟ ଅଟେ।
