ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟ (ଇଡି) କଂଗ୍ରେସ ନେତା ପ୍ରିୟଙ୍କା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ ରବର୍ଟ ଭଦ୍ରାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଜମି କାରବାରରେ ଜଡିତ ମନି ଲଣ୍ଡରିଂ ମାମଲାରେ ଚାର୍ଜସିଟ୍ ଦାଖଲ କରିଛି।
ED: ରବର୍ଟ ଭଦ୍ରା, କଂଗ୍ରେସ ନେତା ପ୍ରିୟଙ୍କା ଗାନ୍ଧୀ ଭଦ୍ରାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ ପୁଣି ଥରେ ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟ (ED)ର ଟାର୍ଗେଟରେ ଅଛନ୍ତି। ଇଡି ଭଦ୍ରାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଜମି କାରବାରରେ ହୋଇଥିବା ମନି ଲଣ୍ଡରିଂ ମାମଲାରେ ଦିଲ୍ଲୀର ରାଉଜ ଏଭେନ୍ୟୁ କୋର୍ଟରେ ଚାର୍ଜସିଟ୍ ଦାଖଲ କରିଛି। ଏହା ସହିତ ଭଦ୍ରାଙ୍କ କମ୍ପାନୀ ସ୍କାଏଲାଇଟ୍ ହସ୍ପିଟାଲିଟି ପ୍ରାଇଭେଟ୍ ଲିମିଟେଡର ପ୍ରାୟ ୩୭.୬୪ କୋଟି ଟଙ୍କାର ୪୩ଟି ସ୍ଥାବର ସମ୍ପତ୍ତି ମଧ୍ୟ ଜବତ କରାଯାଇଛି।
ଏହି ମାମଲାଟି ହରିୟାଣାର ମାନେସର-ଶିକୋହପୁର ଜମି କାରବାର ସହିତ ଜଡିତ, ଯେଉଁଥିରେ ଭଦ୍ରା ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଅଭିଯୁକ୍ତମାନଙ୍କ ଉପରେ ଅନିୟମିତତା ଏବଂ ମନି ଲଣ୍ଡରିଂ ଭଳି ସଙ୍ଗୀନ ଅଭିଯୋଗ ଲାଗିଛି। ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଯେ ଏହି ମାମଲାର ମୂଳ କ'ଣ, ଇଡି ଭଦ୍ରାଙ୍କ ଉପରେ କ'ଣ ଅଭିଯୋଗ ଲଗାଇଛି ଏବଂ ଆଗକୁ କ'ଣ ଆଇନଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ନିଆଯାଇପାରେ? ଆସନ୍ତୁ ବିସ୍ତାର ଭାବରେ ଜାଣିବା।
ରବର୍ଟ ଭଦ୍ରାଙ୍କ ସହିତ ଜଡିତ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମାମଲା କ'ଣ?
ଏହି ବିବାଦର ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ହରିୟାଣାର ମାନେସର-ଶିକୋହପୁର ଅଞ୍ଚଳରେ ଜମି କିଣାବିକାକୁ ନେଇ। ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଛି ଯେ ଭଦ୍ରାଙ୍କ କମ୍ପାନୀ ଓଁକାରେଶ୍ୱର ପ୍ରପର୍ଟିଜ୍ଠାରୁ ଜମି କିଣିଥିଲା ଏବଂ ଏହାର ମ୍ୟୁଟେସନ ମାତ୍ର ଗୋଟିଏ ଦିନରେ କରାଯାଇଥିଲା, ଯେତେବେଳେ କି ସାଧାରଣତଃ ଏଥିରେ ତିନି ମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଲାଗିଥାଏ। ଏହାର ପରଦିନ ହିଁ ଜମି ଭଦ୍ରାଙ୍କ କମ୍ପାନୀ ନାମରେ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରାଯାଇଥିଲା।
ଏହା ପରେ ହରିୟାଣାର ତତ୍କାଳୀନ ଭୂପିନ୍ଦର ସିଂହ ହୁଡ୍ଡା ସରକାର ଭଦ୍ରାଙ୍କ କମ୍ପାନୀକୁ ଏହି ଜମିକୁ ବ୍ୟବସାୟିକ କଲୋନୀ ଭାବରେ ବିକଶିତ କରିବାକୁ ଲାଇସେନ୍ସ ଦେଇଥିଲେ। ଯେମିତି ହିଁ ଏହି ଲାଇସେନ୍ସ ମିଳିଲା, ଜମିର ମୂଲ୍ୟ ଅନେକ ଗୁଣ ବଢିଗଲା। ବର୍ଷ ୨୦୦୮ରେ ଭଦ୍ରାଙ୍କ ସହିତ ଜଡିତ କମ୍ପାନୀ ସେହି ଜମିକୁ ରିଅଲ ଇଷ୍ଟେଟ୍ କମ୍ପାନୀ ଡିଏଲଏଫକୁ ୫୮ କୋଟି ଟଙ୍କାରେ ବିକ୍ରି କରିଦେଇଥିଲା। ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଛି ଯେ କିଛି ମାସ ମଧ୍ୟରେ ଜମିର ମୂଲ୍ୟ ୭୭୩ ପ୍ରତିଶତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବଢ଼ାଗଲା ଏବଂ ଏଥିରୁ ଅନେକ ଲାଭ କମାଗଲା। ପରେ ହୁଡ୍ଡା ସରକାର ଆବାସିକ ପ୍ରକଳ୍ପର ଲାଇସେନ୍ସ ମଧ୍ୟ ଡିଏଲଏଫକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରିଦେଇଥିଲେ।
ମାମଲାର ଖୁଲାସା କିପରି ହେଲା?
ଏହି ମାମଲାର ଖୁଲାସା ସେତେବେଳେ ହେଲା ଯେତେବେଳେ ଆଇଏଏସ୍ ଅଫିସର ଅଶୋକ ଖେମକା (ବର୍ତ୍ତମାନ ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ) ହରିୟାଣାରେ ଭୂମି ପଞ୍ଜୀକରଣ ବିଭାଗର ଇନ୍ସପେକ୍ଟର ଜେନେରାଲ ପଦରେ ଥିଲେ। ସେ ଭଦ୍ରାଙ୍କ ସହିତ ଜଡିତ କାରବାରଗୁଡିକର ଯାଞ୍ଚ ଆରମ୍ଭ କରିଦେଇଥିଲେ। ଯାଞ୍ଚ ପରେ ଖେମକା ୧୫ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୧୨ରେ ଜମିର ମ୍ୟୁଟେସନ ରଦ୍ଦ କରିଦେଇଥିଲେ। ଏହା ପରେ ବିବାଦ ବଢ଼ିଲା ଏବଂ ଖେମକାଙ୍କର ବଦଳି ହୋଇଗଲା।
ହୁଡ୍ଡା ସରକାର ଖେମକାଙ୍କ ଉପରେ 'ଅଧିକାରରୁ ବାହାରକୁ ଯାଇ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା'ର ଅଭିଯୋଗ ଲଗାଇଥିଲେ ଏବଂ ଭଦ୍ରାଙ୍କୁ କ୍ଲିନ ଚିଟ୍ ଦେଇଥିଲେ। ପରେ ବିଜେପି ସରକାର ଆସିବା ପରେ ମାମଲା ପୁଣିଥରେ ଜୋର ଧରିଲା।
ବିଜେପି ସରକାରରେ ପୁଣି ଖୋଲିଲା ମାମଲା
୨୦୧୪ରେ ବିଜେପି ସରକାର ଆସିବା ପରେ ମନୋହର ଲାଲ ଖଟ୍ଟର ସରକାର ଏହି କାରବାରର ଯାଞ୍ଚ ପାଇଁ ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ଜଜ୍ଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଏକ ଆୟୋଗ ଗଠନ କଲେ। ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୧୬ରେ ଆୟୋଗ ୧୮୨ ପୃଷ୍ଠାର ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଦାଖଲ କଲା କିନ୍ତୁ ଏହାକୁ ସାର୍ବଜନୀନ କରାଗଲା ନାହିଁ। ହୁଡ୍ଡା ସରକାର ଆୟୋଗର ଗଠନକୁ ପଞ୍ଜାବ-ହରିୟାଣା ହାଇକୋର୍ଟରେ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରିଥିଲେ ଏବଂ ରିପୋର୍ଟକୁ ସାର୍ବଜନୀନ ନକରିବାକୁ ଆଶ୍ୱାସନା ଦେଇଥିଲେ।
୨୦୧୮ରେ ହରିୟାଣା ପୋଲିସ ଏହି ମାମଲାରେ କେସ ଦାଖଲ କଲା, ଯେଉଁଥିରେ ଭଦ୍ରା ଏବଂ ହୁଡ୍ଡାଙ୍କ ନାମ ମଧ୍ୟ ସାମିଲ ଥିଲା। ୧ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୧୮ରେ ଇଡି ଏହି ମାମଲାକୁ ନିଜ ହାତକୁ ନେଲା ଏବଂ ମନି ଲଣ୍ଡରିଂର ଯାଞ୍ଚ ଆରମ୍ଭ କରିଦେଲା।
ଇଡିର ଅଭିଯୋଗ କ'ଣ?
ଇଡିର ଅଭିଯୋଗ ହେଉଛି ଯେ ରବର୍ଟ ଭଦ୍ରା ଜାଲିଆତି କାଗଜପତ୍ର ଏବଂ ମିଥ୍ୟା ଘୋଷଣା ଆଧାରରେ ଜମି କିଣାବିକା କରି ଲାଭ କମାଇଛନ୍ତି। ଇଡିର କହିବା ହେଉଛି ଯେ ଏହା ମନି ଲଣ୍ଡରିଂର ଏକ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଉଦାହରଣ, ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରପର୍ଟି ଡିଲ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ବ୍ଲାକ୍ ମନିକୁ ହ୍ୱାଇଟ୍ କରାଯାଇଛି। ଇଡି ଭଦ୍ରାଙ୍କ କମ୍ପାନୀ ସ୍କାଏଲାଇଟ୍ ହସ୍ପିଟାଲିଟି ବ୍ୟତୀତ ୧୧ ଅନ୍ୟ ଲୋକଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଅଭିଯୁକ୍ତ କରିଛି। କୋର୍ଟରେ ଦାଖଲ ହୋଇଥିବା ଚାର୍ଜସିଟ୍ରେ ୩୭.୬୪ କୋଟିର ସମ୍ପତ୍ତିକୁ 'ଅପରାଧରୁ ରୋଜଗାର' ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି।
ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟ ଭଦ୍ରାଙ୍କର ଯେଉଁ ସମ୍ପତ୍ତିଗୁଡିକୁ ଆଟାଚ୍ କରିଛି, ତାହା ପଛରେ ମନି ଲଣ୍ଡରିଂ ପ୍ରତିରୋଧ ଅଧିନିୟମ (PMLA)ର ଧାରା ୫ ଲାଗୁ ହୋଇଥାଏ। ଏହା ଅନୁସାରେ ଇଡି କୌଣସି ସନ୍ଦେହଜନକ ବ୍ୟକ୍ତିର ସେହି ସମ୍ପତ୍ତିକୁ ଅସ୍ଥାୟୀ ରୂପରେ ଜବତ କରିପାରେ, ଯାହାକୁ ଅପରାଧରୁ ରୋଜଗାର କରାଯାଇଛି ବୋଲି ମାନାଯାଏ। ଏହି ଜବତ ଆଦେଶର ବୈଧତା ୧୮୦ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଥାଏ।
ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଇଡି ଦ୍ୱାରା ନିଯୁକ୍ତ ନ୍ୟାୟିକ ପ୍ରାଧିକରଣ (Adjudicating Authority)ଙ୍କ ଠାରୁ ନିଶ୍ଚିତ କରାଯାଏ। ଯଦି ପ୍ରାଧିକରଣ ଏହାକୁ ଠିକ୍ ମାନନ୍ତି ତେବେ ସମ୍ପତ୍ତି ଜବତ ରହିବ, ନଚେତ୍ ନିଜେ ହିଁ ମୁକ୍ତ ହୋଇଯିବ। ଧ୍ୟାନ ରଖନ୍ତୁ, ସମ୍ପତ୍ତିର ମାଲିକାନା ହକ୍ ଇଡି ପାଖକୁ ଯାଏ ନାହିଁ, କେବଳ କବ୍ଜା ରହିଥାଏ। ଯଦି ଅଭିଯୁକ୍ତ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୁଅନ୍ତି ତେବେ କୋର୍ଟ ତାଙ୍କ ସମ୍ପତ୍ତିକୁ ଜବତ କରିବାକୁ ଆଦେଶ ଦେଇପାରନ୍ତି।
ଏବେ ଆଗକୁ କ'ଣ ହେବ?
ଏବେ ଯେହେତୁ ଇଡି ଚାର୍ଜସିଟ୍ ଦାଖଲ କରିଦେଇଛି, କୋର୍ଟ କାଗଜପତ୍ରଗୁଡିକର ଯାଞ୍ଚ ଏବଂ ସତ୍ୟାପନ ପରେ ଅଭିଯୋଗ ଧାର୍ଯ୍ୟ କରିବାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ କରିବେ। ଏହା ପରେ ରବର୍ଟ ଭଦ୍ରାଙ୍କୁ କୋର୍ଟରେ ନିୟମିତ ରୂପରେ ହାଜର ହେବାକୁ ପଡିବ। ଯଦି ଅଦାଲତ ଏହା ମାନନ୍ତି ଯେ ଇଡିର ଅଭିଯୋଗରେ ସତ୍ୟତା ଅଛି, ତେବେ ମକଦ୍ଦମା ଆଗକୁ ବଢ଼ିବ। ଯଦି ଭଦ୍ରା ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୁଅନ୍ତି ତେବେ ସମ୍ପତ୍ତି ଜବତ କରିବା ସହିତ କଡ଼ା ଦଣ୍ଡର ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି। ଅନ୍ୟପଟେ ଭଦ୍ରା ଏବଂ ହୁଡ୍ଡା ଉଭୟେ ଅଭିଯୋଗକୁ ରାଜନୈତିକ ଷଡଯନ୍ତ୍ର ବୋଲି କହିସାରିଛନ୍ତି।
ଏହି ଚାର୍ଜସିଟ୍ ପରେ ଲୋକସଭାରେ ବିରୋଧୀ ଦଳର ନେତା ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ, ରବର୍ଟ ଭଦ୍ରାଙ୍କୁ ଜାଣିଶୁଣି ହଇରାଣ କରାଯାଉଛି। କିନ୍ତୁ ଶେଷରେ ସତ୍ୟର ହିଁ ଜିତ୍ ହେବ।
