ଆମେରିକା, ଋଷ ଓ ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତର ସନ୍ତୁଳନ ରକ୍ଷା: ମୋଦୀଙ୍କ କୂଟନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ

ଆମେରିକୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କୁ ଭେଟିବା ପୂର୍ବରୁ ଓ ପରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀଙ୍କୁ ପୁଟିନଙ୍କ ଟେଲିଫୋନ କଲ୍। ଆମେରିକା, ଋଷ ଏବଂ ଚୀନ୍ ଭଳି ଦେଶମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସନ୍ତୁଳନ ରକ୍ଷା କରିବାରେ ଭାରତ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରୁଛି।

ଟ୍ରମ୍ପ-ପୁଟିନ ବୈଠକ: ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କର କୂଟନୈତିକ ନୀତିଗୁଡ଼ିକର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ବିଶେଷତ୍ୱ ହେଉଛି ଯେ ସେ ଭାରତକୁ କୌଣସି ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଦେଶ କିମ୍ବା ମେରୁରେ ସୀମିତ ରଖନ୍ତି ନାହିଁ। ଆମେରିକା, ଋଷ ଏବଂ ଚୀନ୍ ସହିତ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ତରରେ ସହଯୋଗ ଏବଂ ଆଲୋଚନା ଜାରି ରଖିବା ତାଙ୍କର ରଣନୈତିକ ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ। କ୍ୱାଡ୍ (QUAD), ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତି, ବୈଷୟିକ ସହଯୋଗ ମାଧ୍ୟମରେ ଆମେରିକା ସହିତ ଭାରତର ରଣନୈତିକ ଭାଗିଦାରୀ ଅଧିକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହୋଇ ଆଗକୁ ବଢୁଛି।

ସେହିଭଳି, ଋଷ ସହିତ ଥିବା ଐତିହାସିକ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଓ ଶକ୍ତି ସହଯୋଗକୁ ମୋଦୀ ଆହୁରି ମଜବୁତ କରିଛନ୍ତି। ଚୀନ୍ ସହିତ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା ଏବଂ ସୀମା ବିବାଦ ଲାଗି ରହିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଆଲୋଚନା ଏବଂ ସହଯୋଗ ପାଇଁ ବାଟ ଖୋଲା ରଖାଯାଇଛି। ଏହି ସନ୍ତୁଳିତ ଆଭିମୁଖ୍ୟ କାରଣରୁ ଭାରତ ବିଶ୍ୱ ରାଜନୀତିରେ ଏକ "ସନ୍ତୁଳନ ଶକ୍ତି" ଭାବରେ ଉଭା ହେଉଛି।

ମୋଦୀଙ୍କୁ ପୁଟିନଙ୍କ ଟେଲିଫୋନ କଲ୍

ଋଷର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭ୍ଲାଡିମିର ପୁଟିନ ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କୁ ଭେଟିବା ପୂର୍ବରୁ ଏବଂ ତା'ପରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀଙ୍କୁ ଟେଲିଫୋନ କରିଥିଲେ। ଏହି ଟେଲିଫୋନ ବାର୍ତ୍ତାଳାପ ମାଧ୍ୟମରେ ପୁଟିନ ତାଙ୍କର ବୈଠକ ସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚନା ଏବଂ ଆଶାଗୁଡ଼ିକୁ ମୋଦୀଙ୍କ ସହିତ ବାଣ୍ଟିଥିଲେ। ଏହି ଘଟଣା ଋଷର କୂଟନୈତିକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଭାରତର ଗୁରୁତ୍ୱକୁ ଦର୍ଶାଉଛି।

ପୁଟିନ ଏବଂ ମୋଦୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା ବାର୍ତ୍ତାଳାପ କେବଳ ସାଙ୍କେତିକ ନଥିଲା, ବରଂ ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ବନ୍ଧୁତ୍ୱ ଉପରେ ଆଧାରିତ ଥିଲା। ଟେଲିଫୋନ ବାର୍ତ୍ତାଳାପ ସମୟରେ, ୟୁକ୍ରେନ ସଙ୍କଟର ସମାଧାନ ପାଇଁ ଭାରତର ପ୍ରୟାସ ଏବଂ ସମର୍ଥନ ଉପରେ ମୋଦୀ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଥିଲେ।

ଆମେରିକା-ଚୀନ୍-ଋଷ ତ୍ରିକୋଣରେ ଭାରତର ଭୂମିକା

ପୁଟିନ-ଟ୍ରମ୍ପ ବୈଠକ ପରେ ତୁରନ୍ତ ଚୀନ୍ର ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ୱାଙ୍ଗ ୟିଙ୍କ ଭାରତ ଗସ୍ତ ଏବଂ ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷା ପରାମର୍ଶଦାତା ଅଜିତ ଡୋଭାଲଙ୍କ ସହ ସୀମା ସମସ୍ୟା ଉପରେ ହୋଇଥିବା ଆଲୋଚନା, ଏହା ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ ଭାରତ ବର୍ତ୍ତମାନ ବିଶ୍ୱ ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକର କୂଟନୈତିକ ଗତିବିଧିର କେନ୍ଦ୍ର ପାଲଟିଛି। ଗାଲୱାନ ଉପତ୍ୟକାର ଘଟଣା ପରେ ଭାରତ-ଚୀନ୍ ସମ୍ପର୍କ ଅଧିକ ଖରାପ ହୋଇଯାଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ବାର୍ତ୍ତାଳାପ ମାଧ୍ୟମରେ ପୁଣି ଥରେ ବିଶ୍ୱାସ ବଢାଇବା ପାଇଁ ଏକ ସୁଯୋଗ ମିଳିଛି।

ୱାଙ୍ଗ ୟିଙ୍କ ଗସ୍ତ କେବଳ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଆଲୋଚନା ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ନଥିଲା। ଚୀନ୍ ଭାରତ ସହିତ ସଂଘର୍ଷ ହ୍ରାସ କରିବା ଏବଂ ସହଯୋଗ ପାଇଁ ଏକ ବାଟ ଖୋଜିବାକୁ ଚାହୁଁଛି ବୋଲି ଏହା ଦର୍ଶାଉଛି। ଏହି ବୈଠକର ସମୟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ, କାରଣ ଏହି ମାସ ଶେଷରେ ଚୀନ୍ରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବାକୁ ଥିବା ସାଂଘାଇ କୋ-ଅପରେସନ୍ ଅର୍ଗାନାଇଜେସନ୍ (SCO) ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀ ଯୋଗ ଦେବେ।