ଭାରତ 2025 ର ଆରମ୍ଭରୁ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ପାସପୋର୍ଟ ଶକ୍ତିରେ ଏକ ବଡ଼ ଡ଼ିଆଁ ମାରିଛି। ହେନଲୀ ପାସପୋର୍ଟ ଇଣ୍ଡେକ୍ସ ଅନୁସାରେ, ଭାରତର ପାସପୋର୍ଟ ର୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ ଜାନୁଆରୀ 2025 ରେ 85 ତମ ସ୍ଥାନରୁ ଉନ୍ନୀତ ହୋଇ ବର୍ତ୍ତମାନ 77 ତମ ସ୍ଥାନରେ ପହଞ୍ଚିଛି।
Passport Power of India Increases: ଭାରତୀୟ ପାସପୋର୍ଟର ବୈଶ୍ଵିକ ର୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗରେ ବଡ଼ ଧରଣର ଉନ୍ନତି ରେକର୍ଡ କରାଯାଇଛି। ହେନଲୀ ପାସପୋର୍ଟ ଇଣ୍ଡେକ୍ସ (Henley Passport Index) ଜୁଲାଇ 2025ର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ଭାରତର ର୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ 85ତମ ସ୍ଥାନରୁ ବଢ଼ି ବର୍ତ୍ତମାନ 77ତମ ସ୍ଥାନରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଏହି ଉନ୍ନତି ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଭାରତର ବଢ଼ୁଥିବା କୂଟନୈତିକ ପହଞ୍ଚ ଏବଂ ଦୃଢ଼ ଦ୍ଵିପାକ୍ଷିକ ବୁଝାମଣାର ଫଳ। ଭାରତର ନାଗରିକମାନେ ବର୍ତ୍ତମାନ 59ଟି ଦେଶରେ ଭିସା-ମୁକ୍ତ ବା ଭିସା ଅନ୍-ଆରାଇଭାଲ୍ ସୁବିଧାର ଲାଭ ଉଠାଇ ପାରିବେ।
ହେନଲୀ ପାସପୋର୍ଟ ଇଣ୍ଡେକ୍ସ: ଏହି ର୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ କ’ଣ?
ହେନଲୀ ପାସପୋର୍ଟ ଇଣ୍ଡେକ୍ସ ଏକ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ବୈଶ୍ଵିକ ରିପୋର୍ଟ, ଯାହାକି ଏହି ଆକଳନ କରିଥାଏ ଯେ କୌଣସି ଦେଶର ପାସପୋର୍ଟ ଧାରକ ବିଶ୍ଵର କେତେ ଦେଶକୁ ବିନା ଭିସାରେ ବା ଭିସା ଅନ୍-ଆରାଇଭାଲ୍ରେ ଯାତ୍ରା କରିପାରିବେ। ଏହି ଡାଟା IATA (International Air Transport Association) ର ଆଧିକାରିକ ତଥ୍ୟ ଉପରେ ଆଧାରିତ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ପ୍ରତି ତିନି ମାସରେ ଅପଡେଟ୍ କରାଯାଏ।
ଜାନୁଆରୀ 2025 ପରଠାରୁ ଭାରତର ପାସପୋର୍ଟରେ ଦୁଇଟି ନୂଆ ଦେଶ ଭିସା-ମୁକ୍ତ ଏଣ୍ଟ୍ରିର ସୁବିଧା ଦେଇଛନ୍ତି, ଯାହାଦ୍ଵାରା ବର୍ତ୍ତମାନ ମୋଟ 59ଟି ଗନ୍ତବ୍ୟ ସ୍ଥଳକୁ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକ ବିନା ପୂର୍ବ ଭିସାରେ ଯାତ୍ରା କରିପାରିବେ। ଯଦିଓ ସଂଖ୍ୟାରେ ଏହି ବୃଦ୍ଧି ସାମାନ୍ୟ ଲାଗିପାରେ, କିନ୍ତୁ ଏହା ଭାରତର ବୈଶ୍ଵିକ କୂଟନୈତିକ ସଫଳତା ଆଡ଼କୁ ଇସାରା କରୁଛି। ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ମାନନ୍ତି ଯେ ଭାରତ ଏହି ଉପଲବ୍ଧି କୂଟନୈତିକ ସମ୍ବନ୍ଧର ମଜବୁତି, ବ୍ୟାପାରିକ ବୁଝାମଣା ଏବଂ ବୈଶ୍ଵିକ ମଞ୍ଚରେ ସକ୍ରିୟ ଭାଗିଦାରୀ ବଳରେ ହାସଲ କରିଛି।
ସିଙ୍ଗାପୁର ଶୀର୍ଷରେ ବଜାୟ ରଖିଛି, ଜାପାନ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆ ମଧ୍ୟ ଆଗରେ
2025ର ରିପୋର୍ଟରେ ସିଙ୍ଗାପୁର ନିଜର ଶୀର୍ଷ ସ୍ଥାନ ବଜାୟ ରଖିଛି। ସିଙ୍ଗାପୁରର ପାସପୋର୍ଟ ଧାରକମାନଙ୍କୁ ବର୍ତ୍ତମାନ 227ଟିରୁ 193ଟି ଦେଶରେ ଭିସା-ମୁକ୍ତ ଯାତ୍ରାର ସୁବିଧା ରହିଛି। ସେହିପରି, ଜାପାନ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆ ମିଳିତ ଭାବରେ ଦ୍ଵିତୀୟ ସ୍ଥାନରେ ଅଛନ୍ତି, ଯାହାଙ୍କ ପାସପୋର୍ଟରେ 190ଟି ଗନ୍ତବ୍ୟ ସ୍ଥଳକୁ ଭିସା-ମୁକ୍ତ ପହଞ୍ଚ ରହିଛି। ୟୁରୋପୀୟ ଦେଶମାନଙ୍କର ଦବଦବା ଏହି ର୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଏ:
- ତୃତୀୟ ସ୍ଥାନରେ ଡେନମାର୍କ, ଫିନଲ୍ୟାଣ୍ଡ, ଫ୍ରାନ୍ସ, ଜର୍ମାନୀ, ଆୟରଲ୍ୟାଣ୍ଡ, ଇଟାଲୀ ଏବଂ ସ୍ପେନ ଅଛନ୍ତି — ଏହି ଦେଶମାନଙ୍କର ନାଗରିକ 189ଟି ଦେଶରେ ଭିସା-ମୁକ୍ତ ଯାତ୍ରା କରିପାରିବେ।
- ଚତୁର୍ଥ ସ୍ଥାନରେ ଅଷ୍ଟ୍ରିଆ, ବେଲଜିୟମ, ନେଦରଲ୍ୟାଣ୍ଡ, ନରୱେ, ପର୍ତ୍ତୁଗାଲ, ଲକ୍ସେମବର୍ଗ ଏବଂ ସ୍ଵିଡେନ ଅଛନ୍ତି — ଏମାନଙ୍କର ସ୍କୋର 188 ଗନ୍ତବ୍ୟ ସ୍ଥଳ ରହିଛି।
- ପଞ୍ଚମ ସ୍ଥାନରେ ନ୍ୟୁଜିଲ୍ୟାଣ୍ଡ, ଗ୍ରୀସ ଏବଂ ସ୍ଵିଜରଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଅଛନ୍ତି — ଏମାନଙ୍କ ପାସପୋର୍ଟ ସହିତ 187ଟି ଦେଶରେ ଯାତ୍ରା ସମ୍ଭବ।
ସାଉଦି ଆରବର ର୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗରେ ଉନ୍ନତି, ଆମେରିକାକୁ ବିପଦ
ସାଉଦି ଆରବ ମଧ୍ୟ ନିଜର ପାସପୋର୍ଟ ଶକ୍ତିରେ ବୃଦ୍ଧି ରେକର୍ଡ କରିଛି। ତାହାର ଭିସା-ମୁକ୍ତ ଗନ୍ତବ୍ୟ ସ୍ଥଳମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟା ବର୍ତ୍ତମାନ 91 ହୋଇଯାଇଛି, ଯାହାଦ୍ଵାରା ତାହାର ର୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ 58ତମ ସ୍ଥାନରୁ ବଢ଼ି 54ତମ ସ୍ଥାନରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଅନ୍ୟ ପଟେ, ଆମେରିକା ଏବଂ ବ୍ରିଟେନ ଭଳି ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଦେଶମାନଙ୍କର ର୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗରେ ଅବନତି ଘଟିଛି। ବ୍ରିଟେନ ବର୍ତ୍ତମାନ 186ଟି ଦେଶର ପହଞ୍ଚ ସହିତ ଷଷ୍ଠ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି, ଯେତେବେଳେ କି ଆମେରିକା 182ଟି ଗନ୍ତବ୍ୟ ସ୍ଥଳ ସହିତ 10ମ ସ୍ଥାନକୁ ଖସି ଆସିଛି। ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ମାନନ୍ତି ଯେ ବୈଶ୍ଵିକ ରାଜନୈତିକ ଅସ୍ଥିରତା, ସୁରକ୍ଷା ନୀତିମାନଙ୍କରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ କୂଟନୈତିକ ସମ୍ବନ୍ଧର ଜଟିଳତା ଏହାର କାରଣ ଅଟେ।
ଭାରତ ପାଇଁ ଆଗକୁ କ’ଣ?
ଭାରତର ଭିସା-ମୁକ୍ତ ପହଞ୍ଚରେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଆହୁରି ଉନ୍ନତି ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି, ବିଶେଷକରି ଯଦି ଭାରତ:
- ଅଧିକ ଦ୍ଵିପାକ୍ଷିକ ଯାତ୍ରା ବୁଝାମଣା କରେ
- ଇ-ଭିସା ପ୍ରଣାଳୀକୁ ବିସ୍ତାର କରେ
- ପର୍ଯ୍ୟଟନ, ବ୍ୟାପାର ଏବଂ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ବଢ଼ାଏ
ଏପରି ଆଶା କରାଯାଉଛି ଯେ ଆଗାମୀ ବର୍ଷମାନଙ୍କରେ ଭାରତର ପାସପୋର୍ଟ ର୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ ଶୀର୍ଷ 50ରେ ପହଞ୍ଚିପାରେ, ଯଦି ବୈଦେଶିକ ନୀତି ଏବଂ ବୈଶ୍ଵିକ ସନ୍ଧିମାନଙ୍କରେ ନିରନ୍ତର ଉନ୍ନତି ହୁଏ।