ଭାରତୀୟ ନ୍ୟାସନାଲ୍ ପେମେଣ୍ଟ୍ କର୍ପୋରେସନ୍ (NPCI) ୟୁପିଆଇର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ (P2P) କଲେକ୍ସନ୍ ରିକ୍ୱେଷ୍ଟ ଫିଚର୍ 2025 ଅକ୍ଟୋବର 1 ତାରିଖରୁ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି। ସୁରକ୍ଷା ବୃଦ୍ଧି କରିବା ଏବଂ ଅନ୍ଲାଇନ୍ ଠକେଇକୁ ରୋକିବା ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଅଟେ। ଏଣିକି ଉପଭୋକ୍ତାମାନେ କେବଳ କ୍ୟୁଆର୍ କୋଡ୍ ସ୍କାନ୍ କରି କିମ୍ବା କଣ୍ଟାକ୍ଟ ନମ୍ବର ବ୍ୟବହାର କରି ଟଙ୍କା ପଠାଇପାରିବେ।
ନୂଆ ୟୁପିଆଇ ନିୟମ: ୟୁପିଆଇ ମାଧ୍ୟମରେ ଟଙ୍କା ଦେଉଥିବା ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ଖବର। ଭାରତୀୟ ନ୍ୟାସନାଲ୍ ପେମେଣ୍ଟ୍ କର୍ପୋରେସନ୍ (NPCI) 2025 ଅକ୍ଟୋବର 1 ତାରିଖରୁ ୟୁପିଆଇରେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ (P2P) କଲେକ୍ସନ୍ ରିକ୍ୱେଷ୍ଟ ଫିଚର୍ ସବୁଦିନ ପାଇଁ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ଯାଉଛି ବୋଲି ଘୋଷଣା କରିଛି। ଏହି ଫିଚର୍ ଟଙ୍କା ପଠାଇବା ପାଇଁ ଅନୁରୋଧ କରିବାରେ ଉପଯୋଗୀ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଠକେଇ ମାମଲାଗୁଡ଼ିକ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବଢ଼ୁଥିବାରୁ ଏହାକୁ ହଟାଇ ଦିଆଯାଉଛି। ବର୍ତ୍ତମାନ ଉପଭୋକ୍ତାମାନେ କ୍ୟୁଆର୍ କୋଡ୍ ସ୍କାନ୍ କରି କିମ୍ବା ସିଧାସଳଖ ଯୋଗାଯୋଗ କରି ଟଙ୍କା ପଠାଇପାରିବେ। ବ୍ୟବସାୟୀମାନଙ୍କର କଲେକ୍ସନ୍ ରିକ୍ୱେଷ୍ଟଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ଏହା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ନୁହେଁ।
କ’ଣ ଏହି କଲେକ୍ସନ୍ ରିକ୍ୱେଷ୍ଟ ଫିଚର୍?
ୟୁପିଆଇର କଲେକ୍ସନ୍ ରିକ୍ୱେଷ୍ଟ ଫିଚର୍ ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଟଙ୍କା ମାଗିବାର ଏକ ମାର୍ଗ। ଏହି ଫିଚର୍ ମାଧ୍ୟମରେ ଯେକୌଣସି ଉପଭୋକ୍ତା ଅନ୍ୟ ଜଣଙ୍କୁ ଟଙ୍କା ଦେବା ପାଇଁ ଅନୁରୋଧ ପଠାଇପାରିବେ। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ବନ୍ଧୁମାନଙ୍କଠାରୁ ନେଇଥିବା ଋଣ ଫେରସ୍ତ ମାଗିବା ପାଇଁ କିମ୍ବା କୌଣସି ଚାର୍ଜ ଏକାଠି ବାଣ୍ଟିବା ପାଇଁ ଏହି ଫିଚର୍ ସହଜ କରିଥାଏ। ଉପଭୋକ୍ତା ଅନୁରୋଧ ପଠାଇଲେ, ଅନ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତି ସେହି ଅନୁରୋଧକୁ ଗ୍ରହଣ କରି ୟୁପିଆଇ ପିନ୍ ନମ୍ବର ଦେଲେ ତୁରନ୍ତ ଟଙ୍କା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଏ।
କାହିଁକି ଏହି ଫିଚର୍ ବନ୍ଦ କରାଯାଉଛି?
NPCI କହିବା ଅନୁସାରେ, ସୁରକ୍ଷା କାରଣରୁ ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଇଛି। ଗତ କିଛି ଦିନ ଧରି ଏହି ଫିଚର୍ର ଅପବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଛି। ଠକମାନେ ନିଜକୁ ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଧିକାରୀ କିମ୍ବା ଆଇନଗତ ଅନୁଷ୍ଠାନ ବୋଲି କହି ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଟଙ୍କା ଦେବା ପାଇଁ ଅନୁରୋଧ କରୁଛନ୍ତି। କେତେକ ସମୟରେ ଲୋକମାନେ ନ ଭାବିଚିନ୍ତି ଏହି ଅନୁରୋଧକୁ ଗ୍ରହଣ କରୁଛନ୍ତି, ଫଳସ୍ୱରୂପ ସେମାନଙ୍କ ଆକାଉଣ୍ଟରୁ ଟଙ୍କା ହଜିଯାଉଛି।
ଠକେଇ ମାମଲାଗୁଡ଼ିକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ NPCI ଏହା ମଧ୍ୟରେ ନିୟମଗୁଡ଼ିକୁ କଡ଼ାକଡ଼ି କରିଛି। କାରବାର ରାଶିର ସୀମା ପ୍ରାୟ 2000 ଟଙ୍କାକୁ ହ୍ରାସ କରାଯାଇଛି। କିନ୍ତୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ବିପଦକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ଏହାକୁ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି।
ଏଣିକି କିପରି ୟୁପିଆଇ ମାଧ୍ୟମରେ ଟଙ୍କା ଦେବେ?
ଅକ୍ଟୋବର 1 ତାରିଖ ପରେ ଉପଭୋକ୍ତାମାନେ ୟୁପିଆଇ ମାଧ୍ୟମରେ ଟଙ୍କା ପଠାଇବା ପାଇଁ ପୁରୁଣା ଏବଂ ସୁରକ୍ଷିତ ମାର୍ଗଗୁଡ଼ିକୁ ହିଁ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ। ଅର୍ଥାତ୍, ଆପଣ କ୍ୟୁଆର୍ କୋଡ୍ ସ୍କାନ୍ କରି କିମ୍ବା ମୋବାଇଲ୍ ନମ୍ବର ଦେଇ କିମ୍ବା ସେଭ୍ କରିଥିବା କଣ୍ଟାକ୍ଟକୁ ହିଁ ଟଙ୍କା ପଠାଇପାରିବେ। ସିଧାସଳଖ କାହାକୁ ଟଙ୍କା ମାଗିବା ପାଇଁ 'କଲେକ୍ସନ୍ ରିକ୍ୱେଷ୍ଟ' ବିକଳ୍ପ ନ ଥିବ।
ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନର ଫଳ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ କାରବାର (P2P) ଉପରେ ହିଁ ରହିବ। ବ୍ୟବସାୟୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ କଲେକ୍ସନ୍ ରିକ୍ୱେଷ୍ଟ ଫିଚର୍ ପୂର୍ବପରି ଜାରି ରହିବ। ଅର୍ଥାତ୍ Flipkart, Amazon, Swiggy, Zomato, IRCTC ଭଳି ପ୍ଲାଟଫର୍ମଗୁଡ଼ିକ ଚେକ୍ ଆଉଟ୍ କରିବା ସମୟରେ ଟଙ୍କା ଦେବା ପାଇଁ ଅନୁରୋଧ ପଠାଇବେ। ଏହି ଅନୁରୋଧକୁ ଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ, ଉପଭୋକ୍ତାମାନେ ସବୁବେଳେ ୟୁପିଆଇ ପିନ୍ ନମ୍ବର ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ, ତେଣୁ କାରବାର ସୁରକ୍ଷିତ ରହିବ।
ନୂଆ ନିୟମ କେବେଠାରୁ ଲାଗୁ ହେବ?
NPCI ଅକ୍ଟୋବର 1, 2025 ଠାରୁ ଏହି ନିୟମ ଲାଗୁ ହେବ ବୋଲି ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛି। ତା’ପରେ PhonePe, Google Pay କିମ୍ବା Paytm ଭଳି ୟୁପିଆଇ ଆପ୍ଲିକେସନ୍ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟ କଲେକ୍ସନ୍ ରିକ୍ୱେଷ୍ଟ କାରବାର କରିପାରିବେ ନାହିଁ।
ଡିଜିଟାଲ୍ ଟଙ୍କା କାରବାର ସମୟରେ ସୁରକ୍ଷା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ। NPCI ର ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ସାଧାରଣ ଉପଭୋକ୍ତାମାନଙ୍କ ପାଇଁ କିଛି ଅସୁବିଧା ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ, କିନ୍ତୁ ଏହା ଠକେଇ ମାମଲାଗୁଡ଼ିକୁ ହ୍ରାସ କରିବ। ଏଣିକି ପ୍ରତ୍ୟେକ କାରବାର ଉପଭୋକ୍ତାଙ୍କ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ଦ୍ୱାରା ହିଁ ହେବ, ତାଙ୍କ ଅନୁମତି ବିନା କେହି ଟଙ୍କା ପଠାଇପାରିବେ ନାହିଁ।