ରାଜସ୍ଥାନରେ ବିଜେପି ରାଜନୀତି ବର୍ତ୍ତମାନ ଶାନ୍ତ ଲାଗୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ଭିତରେ ଏକ ବଡ଼ ଧରଣର ଆନ୍ଦୋଳନ ଚାଲିଛି । ଅନେକ ରାଜନେତା ସୁଯୋଗକୁ ଅପେକ୍ଷା କରିଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ସମସ୍ତଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟି ଜଣକ ଉପରେ କେନ୍ଦ୍ରୀତ ହୋଇଛି - ବସୁନ୍ଧରା ରାଜେ ।
ଜୟପୁର: ରାଜସ୍ଥାନ ରାଜନୀତି ବର୍ତ୍ତମାନ ବଡ଼ ଧରଣର ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଭରପୂର । ରାଜ୍ୟର ବିଜେପି ନେତୃତ୍ୱ ଉପରେ ଚର୍ଚ୍ଚା ଜୋରଦାର ହେବା ସହିତ, ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ବସୁନ୍ଧରା ରାଜେ ପୁଣି ଥରେ ରାଜନୈତିକ ଆଲୋଚନାକୁ ଫେରିଆସିଛନ୍ତି । ନିକଟରେ ଯୋଧପୁର ଗସ୍ତ ସମୟରେ, ରାଜେ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସ୍ୱୟଂସେବକ ସଂଘ (ଆରଏସଏସ) ସରସଂଘଚାଳକ ମୋହନ ଭାଗବତଙ୍କୁ ପ୍ରାୟ ୨୦ ମିନିଟ ଧରି ଭେଟିଥିଲେ । ଏହି ସାକ୍ଷାତ ତାଙ୍କ ରାଜନୈତିକ 'ବନବାସ' ପରେ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନର ସୂଚକ ଭାବରେ ବିବେଚିତ ହେଉଛି ।
ରାଜନୈତିକ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକଙ୍କ ମତରେ, ରାଜସ୍ଥାନ ବିଜେପିରେ ନେତୃତ୍ୱର ଅଭାବ, ମହିଳା ନେତୃତ୍ୱର ଆବଶ୍ୟକତା, ଏବଂ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଜନ ଆଧାର ଥିବା କାରଣରୁ ବସୁନ୍ଧରା ରାଜେଙ୍କ ଭୂମିକା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇପାରେ । ଗତ ସପ୍ତାହରେ ଦୌଲପୁରର ଏକ ଧାର୍ମିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ କହିଥିଲେ ରାଜେ, "ଜୀବନରେ ସମସ୍ତଙ୍କର ବନବାସ ହୋଇଥାଏ, କିନ୍ତୁ ତାହା ସବୁବେଳେ ରହିନଥାଏ । ଯଦି ବନବାସ ଆସେ, ତେବେ ତାହା ନିଶ୍ଚୟ ଲୋପ ପାଇଯିବ ।" ସେହିପରି, ଗତ ମାସରେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କୁ ଭେଟିବା ତାଙ୍କର ବଦଳୁଥିବା ସମ୍ପର୍କର ସୂଚକ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଛି ।
ସଂଘ ଏବଂ ବିଜେପିରେ ବସୁନ୍ଧରାଙ୍କ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ
ରାଜନୈତିକ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକ ମନୀଷ କୋଠା କହିଛନ୍ତି ଯେ, ବସୁନ୍ଧରା ଏବଂ ମୋହନ ଭାଗବତଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା ସାକ୍ଷାତ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ସେ କହିଛନ୍ତି, "ଏମାନେ ଦୁହେଁ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭାବରେ ଭେଟିଥିବା କାରଣରୁ ଏହାର ଫଳାଫଳ କେବଳ ଅନୁମାନ । ଯାହା ହେଉନା କାହିଁକି, ବିଜେପିରେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଯାହା ଘଟୁଛି ତାକୁ ବିଚାରକୁ ନେଲେ, ଏହା ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ନେତୃତ୍ୱର ନିର୍ବାଚନ ଏବଂ ରାଜେଙ୍କ ସମ୍ଭାବନା ସହିତ ଜଡିତ ହୋଇପାରେ ।"
ବିଜେପିର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପରେ ଆରଏସଏସ ସିଧାସଳଖ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବ ନାହିଁ ବୋଲି ସରସଂଘଚାଳକ ନିକଟରେ କହିଥିଲେ । ସେମାନେ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇପାରିବେ, କିନ୍ତୁ ସରକାର ଗଠନରେ ଦଳର ସ୍ୱାଧୀନତା ରହିଛି ବୋଲି ସେ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଥିଲେ । ରାଜନୈତିକ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକଙ୍କ ମତରେ, ବିଜେପିର ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ନେତୃତ୍ୱର ନିର୍ବାଚନ ଦଳର ଦାୟିତ୍ୱ ହେଲେ ମଧ୍ୟ, ସଂଘର ଭିଟୋ ଅଧିକାର ଏବଂ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ସବୁବେଳେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବ ।
ବସୁନ୍ଧରା ରାଜେଙ୍କ ରାଜନୈତିକ ଶକ୍ତି
ବସୁନ୍ଧରା ରାଜେଙ୍କ ରାଜନୈତିକ ଶକ୍ତି ଏବଂ ପ୍ରଭାବ ଅନେକ କାରଣରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ବିବେଚନା କରାଯାଏ:
- ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଜନସମର୍ଥନ ଏବଂ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ସହିତ ସମ୍ପର୍କ: ରାଜସ୍ଥାନରେ ରାଜେ ନିଜକୁ "ରାଜପୁତ୍ର କନ୍ୟା, ଜାଟ ବୋହୂ, ଗୁର୍ଜର ସମ୍ପର୍କୀୟ" ଭାବରେ ବିବେଚନା କରନ୍ତି । ଏହା ତାଙ୍କର ବିସ୍ତୃତ ଜନସମର୍ଥନ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ସହିତ ସମ୍ପର୍କକୁ ସୂଚାଏ ।
- ସଂସ୍ଥାଗତ ଏବଂ ପ୍ରଶାସନିକ ଅଭିଜ୍ଞତା: ରାଜସ୍ଥାନ ବିଜେପିରେ ସଂସ୍ଥାଗତ ଏବଂ ପ୍ରଶାସନିକ ଅଭିଜ୍ଞତା ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ହେଉଛନ୍ତି ରାଜେ । ୨୦୦୨ ନଭେମ୍ବର ୧୪ ରୁ ୨୦୦୩ ଡିସେମ୍ବର ୧୪ ଏବଂ ୨୦୧୩ ଫେବୃଆରୀ ୨ ରୁ ୨୦୧୪ ଫେବୃଆରୀ ୧୨ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ରାଜ୍ୟର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ସେ ଦୁଇଥର ରାଜସ୍ଥାନର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଏବଂ ଦୁଇଥର କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ସେବା କରିଛନ୍ତି ।
- ମହିଳା ନେତୃତ୍ୱର ଆବଶ୍ୟକତା: ବିଜେପି ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସ୍ତରରେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୌଣସି ମହିଳା ସଭାପତି ପାଇନାହିଁ । ୨୦୨୩ ରେ, ସଂସଦରେ ମହିଳା ସଂରକ୍ଷଣ ବିଲ୍ ପାସ ହେବା ପରେ, ଦଳ ମହିଳା ଭୋଟରଙ୍କୁ ଆକୃଷ୍ଟ କରିବାକୁ ପ୍ରୟାସ କରିଛି । ଏହି ପୃଷ୍ଠଭୂମିରେ, ମହିଳା ନେତୃତ୍ୱ ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ଯୋଗ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତି ହେଉଛନ୍ତି ବସୁନ୍ଧରା ରାଜେ ।
- ସଂଘ ସହିତ ଉନ୍ନତ ସମ୍ପର୍କ: ଦୀର୍ଘକାଳ ଧରି ଦୂରତା ରହିଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ରାଜେ ସଂଘ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ର ନେତୃତ୍ୱ ସହିତ ସମ୍ପର୍କକୁ ମଜବୁତ କରିଛନ୍ତି । ଏହା ତାଙ୍କର ରାଜନୈତିକ ଧୈର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ଦୂରଦୃଷ୍ଟିକୁ ସୂଚାଏ ।
ବସୁନ୍ଧରାଙ୍କ ରାଜନୈତିକ ଯାତ୍ରା
ବସୁନ୍ଧରା ରାଜେଙ୍କ ରାଜନୈତିକ ଅଭିଜ୍ଞତା ଅତ୍ୟନ୍ତ ବୃହତ୍ ।
- ୧୯୮୫: ଦୌଲପୁରରୁ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ରାଜସ୍ଥାନ ବିଧାନସଭାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ।
- ୧୯୮୯-୧୯୯୯: ଜାଲାୱର ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀରୁ ଲଗାତାର ପାଞ୍ଚ ଥର ଏମପି ଥିଲେ ।
- ଜାଲରା ପଠାନ ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀ: ଚାରି ଥର ଏମଏଲଏ ।
- ୧୯୯୮-୧୯୯୯: ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟରେ ରାଷ୍ଟ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ ।
- ୧୯୯୯-୨୦୦୩: କ୍ଷୁଦ୍ର ଶିଳ୍ପ, ପ୍ରଶାସନିକ ସଂସ୍କାର, ସର୍ବସାଧାରଣ ଅଭିଯୋଗ, ପରମାଣୁ ଶକ୍ତି, ମହାକାଶ, ଯୋଜନା ବିଭାଗରେ ମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ ।
- ୨୦୦୩: ରାଜସ୍ଥାନର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ପ୍ରଥମ ଥର ଶପଥ ନେଇଥିଲେ; ରାଜସ୍ଥାନର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ।
- ୨୦୧୩-୨୦୧୮: ଦ୍ୱିତୀୟ ଥର ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ ।
ରାଜସ୍ଥାନ ବିଜେପିରେ ନେତୃତ୍ୱ ପାଇଁ ଅନେକ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦୀ ଅଛନ୍ତି । ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ, ବସୁନ୍ଧରା ରାଜେ ଏବଂ ସରସଂଘଚାଳକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା ସାକ୍ଷାତ ରାଜନୈତିକ ଆଲୋଚନାକୁ ଅଧିକ ତୀବ୍ର କରିଛି । ରାଜେଙ୍କ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଜନସମର୍ଥନ, ସଂସ୍ଥାଗତ ଏବଂ ପ୍ରଶାସନିକ ଅଭିଜ୍ଞତା, ମହିଳା ନେତୃତ୍ୱର ଆବଶ୍ୟକତା, ଏବଂ ସଂଘ ସହିତ ଉନ୍ନତ ସମ୍ପର୍କ ବିଜେପିରେ ତାଙ୍କୁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ପ୍ରଦାନ କରିବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି ବୋଲି ବିଶ୍ୱଲେଶକମାନେ କହୁଛନ୍ତି ।
