હનુમાન પુત્ર મકરધ્વજ નો જન્મ કેવી રીતે થયો? જાણો રસપ્રદ કહાની
ભગવાન હનુમાન ભગવાન શ્રી રામના સમર્પિત ભક્ત છે. આપણે બધા જાણીએ છીએ કે હનુમાનજી બ્રહ્મચારી હતા. આવી સ્થિતિમાં તેમના પુત્ર વિશે સાંભળીને આશ્ચર્ય થવું સ્વાભાવિક છે. જો કે, વાલ્મીકિ રામાયણમાં ઉલ્લેખ છે કે ભગવાન હનુમાનને એક પુત્ર હતો. હનુમાન બ્રહ્મચારી હતા. પરંતુ મકરધ્વજને તેમનો પુત્ર કહેવામાં આવે છે. આ વાર્તા મકરધ્વજ વિશે છે. તો ચાલો આ લેખમાં જાણીએ રામાયણ સાથે જોડાયેલી રસપ્રદ વાર્તા વિશે.
વાલ્મીકિ રામાયણ અનુસાર જ્યારે લંકા સળગી રહી હતી ત્યારે આગની ગરમીથી હનુમાનજીને ખૂબ પરસેવો થઈ રહ્યો હતો. તેથી જ્યારે તેઓ પોતાની પૂંછડીમાં લાગેલી આગને ઓલવવા માટે સમુદ્રમાં કૂદ્યા, ત્યારે તેમના શરીરમાંથી પરસેવાનું એક મોટું ટીપું સમુદ્રમાં પડ્યું. ત્યારે એક મોટી માછલીએ તેને ખોરાક સમજીને તે ટીપું ગળી લીધું. જ્યારે તે ટીપું તેના પેટમાં ગયું ત્યારે તે મનુષ્ય રૂપમાં પરિવર્તિત થઈ ગયું.
તે પાછલા જન્મમાં એક અપ્સરા હતી, પરંતુ એક શ્રાપના કારણે તે માછલી બની ગઈ હતી. બાદમાં તેમને શ્રાપમાંથી મુક્તિ પણ મળી ગઈ. એક દિવસ પાતાળના અસુર રાજા અહિરાવણના સેવકોએ તે માછલીને પકડી લીધી. જ્યારે તેઓ તેનું પેટ ચીરી રહ્યા હતા, ત્યારે તેમાંથી એક વાનરનું માનવ રૂપ નીકળ્યું. તેઓ તેને અહિરાવણ પાસે લઈ ગયા. અહિરાવણે તેને પાતાલ પુરીનો સંરક્ષક નિયુક્ત કર્યો. આ વાનર હનુમાન પુત્ર 'મકરધ્વજ' ના નામથી પ્રસિદ્ધ થયો.
રાવણે હનુમાનનું અવતાર ધારણ કર્યું
જ્યારે રાવણ ભગવાન રામ સાથે યુદ્ધ હારવા લાગ્યો, ત્યારે તે શ્રી રામ અને લક્ષ્મણનું અપહરણ કરવા માટે મજબૂર થયો. અહિરાવણ અત્યંત ચાલાક રાક્ષસ રાજા હતો, તેણે હનુમાનનું રૂપ ધારણ કરીને શ્રી રામ અને લક્ષ્મણનું અપહરણ કરી લીધું હતું. જ્યારે આ જાણકારી મળી તો શ્રી રામના શિબિરમાં ખળભળાટ મચી ગયો અને તેમની શોધ શરૂ થઈ. બજરંગબલી હનુમાન શ્રી રામ અને લક્ષ્મણને શોધવા લાગ્યા. પાતાળ લોકના સાત દરવાજા હતા અને દરેક દરવાજા પર એક પહેરો હતો. હનુમાને બધા રક્ષકોને પરાજિત કર્યા, પરંતુ એક શક્તિશાળી વાનર રક્ષક અંતિમ દરવાજા પર પહેરો દઈ રહ્યો હતો.
જ્યારે તેણે ગેટ પર એક વાનરને જોયો તો તે આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયો. તેમણે મકરધ્વજને પોતાનો પરિચય પૂછ્યો. મકરધ્વજે તેમના ચરણોમાં પ્રણામ કર્યા અને પોતાની ઉત્પત્તિ જણાવી. હનુમાને પણ સ્વીકાર કરી લીધું કે તે તેમનો પુત્ર છે. પરંતુ જ્યારે તેમણે કહ્યું કે તેઓ શ્રી રામ અને લક્ષ્મણને લેવા આવ્યા છે, તો જેવો તેઓ દરવાજા તરફ આગળ વધ્યા તો મકરધ્વજે તેમનો રસ્તો રોકી દીધો અને કહ્યું- "પિતાજી! એ સાચું છે કે હું તમારો પુત્ર છું, પરંતુ અત્યારે સેવામાં છું. મારા માલિકનો. તેથી તમે અંદર નહીં જઈ શકો." હનુમાને મકરધ્વજને અનેક રીતે સમજાવવાનો પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ તે દરવાજાથી હટ્યો નહીં. પછી બંનેમાં ભયંકર યુદ્ધ થયું. તેણે હનુમાનને જોઈને તેમને પોતાની પૂંછડીમાં બાંધી લીધા અને પાતાળમાં ઘૂસી ગયો. હનુમાન સીધા દેવીના મંદિરમાં પહોંચ્યા, જ્યાં અહિરાવણ રામ-લક્ષ્મણની બલિ ચઢાવવા જઈ રહ્યો હતો. હનુમાન એક દેવતાનું રૂપ ધારણ કરીને ત્યાં પ્રગટ થયા.
થોડીવાર પછી અહિરાવણ ત્યાં આવ્યો અને પૂજા કર્યા પછી જેવો તેણે શ્રીરામ અને લક્ષ્મણની બલિ ચઢાવવા માટે પોતાની તલવાર ઉઠાવી, ત્યારે ભયંકર ગર્જના સાથે હનુમાન પ્રગટ થયા અને તે જ તલવારથી અહિરાવણનો વધ કરી દીધો. તેમણે શ્રીરામ અને લક્ષ્મણને બંધનોમાંથી મુક્ત કરાવ્યા. ત્યારે શ્રીરામે પૂછ્યું- "હનુમાન! તારી પૂંછડીમાં કોણ બંધાયેલું છે? તે બિલકુલ તારા જેવો જ દેખાય છે. ખોલો." હનુમાને મકરધ્વજનો પરિચય કરાવ્યો અને તેને બંધનમાંથી મુક્ત કરાવ્યો. મકરધ્વજે શ્રીરામ સામે માથું નમાવ્યું. ત્યારે શ્રીરામે મકરધ્વજનો રાજતિલક કરીને તેને પાતાળનો રાજા જાહેર કર્યો અને કહ્યું કે ભવિષ્યમાં તેણે પોતાના પિતાની જેમ બીજાઓની સેવા કરવી જોઈએ. આ સાંભળીને મકરધ્વજે ત્રણેયને પ્રણામ કર્યા અને આશીર્વાદ લીધા. આશીર્વાદ આપ્યા પછી તેઓ ત્યાંથી ચાલ્યા ગયા. આ રીતે મકરધ્વજ હનુમાન પુત્ર કહેવાયા.
