ગુપ્તચરના આરોપમાં ઝડપાયેલી યુટ્યુબર જ્યોતિ મલ્હોત્રાનો ન્યાયિક કસ્ટડી ૨૩ જૂન સુધી લંબાવાયો. પાકિસ્તાન કનેક્શન અને ISI લિંકની તપાસ ઝડપી.
નવી દિલ્હી. ગુપ્તચરના ગંભીર આરોપોમાં ઝડપાયેલી યુટ્યુબર જ્યોતિ મલ્હોત્રાનો ન્યાયિક કસ્ટડી કોર્ટે ૧૪ દિવસ માટે વધારી દીધો છે. હવે આગામી સુનાવણી ૨૩ જૂનના રોજ નક્કી કરવામાં આવી છે.
આ કેસમાં જ્યોતિ પર ભારતીય દંડ સંહિતા (IPC) ની કલમ ૧૫૨ અને ઓફિશિયલ સિક્રેટ્સ એક્ટ ૧૯૨૩ ની કલમ ૩, ૪ અને ૫ હેઠળ કેસ નોંધાયો છે. આ કલમો હેઠળ દેશની સુરક્ષા સાથે જોડાયેલી સંવેદનશીલ માહિતી શેર કરવી એ દંડનિય અપરાધ છે. તપાસ એજન્સીઓનો દાવો છે કે જ્યોતિએ ભારતના સૈન્ય હિતો સાથે જોડાયેલી માહિતી પાકિસ્તાની સંપર્કો સાથે શેર કરી છે.
પાકિસ્તાનના પૂર્વ પોલીસ અધિકારી સાથે સંપર્ક
તપાસમાં સામે આવ્યું છે કે જ્યોતિ મલ્હોત્રા પાકિસ્તાન પોલીસના નિવૃત્ત સબ-ઇન્સ્પેક્ટર નાસિર ઢીલ્લોના સંપર્કમાં હતી. નાસિર પોતે પણ એક યુટ્યુબ ચેનલ ચલાવે છે અને તેનો ભારતના કેટલાક યુટ્યુબર્સ સાથે સંપર્ક રહ્યો છે. એજન્સીઓને શંકા છે કે નાસિર ISI અને પાકિસ્તાની સેનાના ઇશારે ભારતીય યુટ્યુબર્સ સાથે મિત્રતા કરતો હતો અને તેમની પાસેથી ગુપ્ત માહિતી મેળવવાનો પ્રયાસ કરતો હતો.
એજન્સીઓના મતે, નાસિરે જ્યોતિ સાથે પાકિસ્તાનમાં મુલાકાત કરી હતી અને બંને વચ્ચે અનેક વખત વિડીયો કોલ અને ઓનલાઇન વાતચીત થઈ હતી. બંનેએ સાથે મળીને પોડકાસ્ટ પણ કર્યો હતો, જે યુટ્યુબ પર ઉપલબ્ધ છે. આ જ આધારે તપાસ એજન્સીઓએ જ્યોતિની સોશિયલ મીડિયા પ્રવૃત્તિઓ પર નજર રાખવાનું શરૂ કર્યું અને ગુપ્તચર સાથે જોડાયેલા પુરાવા એકઠા કર્યા.
સોશિયલ મીડિયા પ્રવૃત્તિઓ પર દેખરેખ
જ્યોતિ મલ્હોત્રાની યુટ્યુબ ચેનલ 'Travel with Jo' ઘણી લોકપ્રિય છે, જેના પર 3.77 લાખથી વધુ સબ્સ્ક્રાઇબર્સ છે. જ્યારે ઇન્સ્ટાગ્રામ પર તેમના 1.32 લાખ ફોલોઅર્સ છે. તેમણે તાજેતરના મહિનાઓમાં ભારત, ઇન્ડોનેશિયા, ચીન અને પાકિસ્તાનની મુલાકાત લીધી છે. ખાસ કરીને પાકિસ્તાનની મુલાકાતના વિડીયો બે મહિના પહેલા પોસ્ટ કરવામાં આવ્યા હતા, જે તપાસ એજન્સીઓ માટે ચિંતાનો વિષય બન્યા છે.
આ મુલાકાતો દરમિયાન જ્યોતિએ કયા-કયા વ્યક્તિઓ સાથે મુલાકાત કરી, શું માહિતી શેર કરવામાં આવી અને શું તેનો કોઈ સંબંધ રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સાથે છે - આ પ્રશ્નોની તપાસ હજુ પણ ચાલુ છે.
યુટ્યુબર્સ પર સુરક્ષા એજન્સીઓની વધતી નજર
આ મામલો માત્ર એક યુટ્યુબર સુધી મર્યાદિત નથી. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં જોવા મળ્યું છે કે સોશિયલ મીડિયા દ્વારા બહારના તત્વો દેશના નાગરિકો, ખાસ કરીને પ્રભાવશાળી સોશિયલ મીડિયા ફિગર્સ સાથે સંપર્ક સાધી રહ્યા છે. તપાસ એજન્સીઓ હવે યુટ્યુબ, ઇન્સ્ટાગ્રામ અને અન્ય પ્લેટફોર્મ પર સક્રિય કન્ટેન્ટ ક્રિએટર્સની પ્રવૃત્તિઓ પર નજર રાખી રહી છે, ખાસ કરીને જ્યારે તેઓ વિદેશ મુસાફરી કરે છે અથવા કોઈ વિવાદાસ્પદ ક્ષેત્ર સાથે જોડાયેલું કન્ટેન્ટ અપલોડ કરે છે.
પોડકાસ્ટમાં પૂછવામાં આવેલા પ્રશ્નો અને ખુલાસા
તપાસ એજન્સીઓને નાસિર ઢીલ્લો સામે અનેક પુરાવા મળ્યા છે. એક પોડકાસ્ટમાં જ્યારે તેમને ISI એજન્ટ હોવાના આરોપ પર પ્રશ્ન પૂછવામાં આવ્યો ત્યારે તેમણે હસીને ટાળવાનો પ્રયાસ કર્યો. પરંતુ ભારતમાં કેટલાક યુટ્યુબર્સ સાથે તેમનો સંબંધ અને તેમના દ્વારા કથિત ગુપ્તચર પ્રવૃત્તિઓની યોજના, એજન્સીઓના રેકોર્ડમાં નોંધાઈ ચૂકી છે.
```
