પ્રસ્તુત છે પ્રસિદ્ધ અને પ્રેરણાદાયક વાર્તા, કાગડો અને ઘુવડ
ઘણા સમય પહેલાં કોઈ ગાઢ જંગલમાં પક્ષીઓની સભા ભરાતી હતી. જાનવરો પોતાની મુશ્કેલીઓ રાજાને જણાવતા અને રાજા તેનું નિરાકરણ લાવતા, પરંતુ એક જંગલ એવું પણ હતું, જેના રાજા ગરુડ ફક્ત ભગવાન વિષ્ણુની ભક્તિમાં લીન રહેતા હતા. આનાથી પરેશાન થઈને હંસ, પોપટ, કોયલ અને કબૂતર જેવાં તમામ પક્ષીઓએ એક સામાન્ય સભા બોલાવી. સભામાં બધાં પક્ષીઓએ એક સ્વરમાં કહ્યું કે આપણા રાજા ગરુડ આપણી તરફ ધ્યાન જ નથી આપતા, ત્યારે મોરે કહ્યું કે આપણે આપણી મુશ્કેલીઓને લઈને વિષ્ણુ લોક જવું પડે છે. બધાં જાનવરોની દુર્દશા થઈ રહી છે, પરંતુ આપણા રાજાને કોઈ ફરક નથી પડતો. તે જ સમયે હુદહુદ ચકલીએ એક નવો રાજા બનાવવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો. કોયલે કુહૂ કુહૂ અને કૂકડાએ કૂકડે કૂ એમ બોલીને તેનું સમર્થન કર્યું. આ રીતે કલાકો સુધી ચાલેલી સભામાં પરેશાન પક્ષીઓએ સર્વસંમતિથી એક નવો રાજા પસંદ કરવાનો નિર્ણય લીધો.
હવે રાજાને પસંદ કરવા માટે રોજ બેઠક થવા લાગી. ઘણા દિવસો સુધી ચર્ચા કર્યા પછી બધાએ પરસ્પર સંમતિથી ઘુવડને રાજા તરીકે પસંદ કર્યું. નવા રાજાની પસંદગી થતાં જ બધાં પક્ષીઓ ઘુવડના રાજ્યાભિષેકની તૈયારીઓમાં લાગી ગયાં. તમામ તીર્થ સ્થળોએથી પવિત્ર જળ મંગાવવામાં આવ્યું અને રાજાના સિંહાસનને મોતીઓથી જડવાનું કાર્ય ઝડપથી થવા લાગ્યું. બધી તૈયારીઓ થયા પછી ઘુવડના રાજ્યાભિષેકનો દિવસ આવ્યો. મુગટ, માળા બધું સામાન તૈયાર હતું. પોપટ મંત્રો વાંચી રહ્યા હતા, ત્યારે બે પોપટોએ રાજ્યાભિષેક પહેલાં ઘુવડને લક્ષ્મી મંદિરે જઈને પૂજન કરવાનું કહ્યું. ઘુવડ તરત જ તૈયાર થઈ ગયો અને બંને પોપટ સાથે પૂજા માટે ઊડી ગયો. તે જ સમયે આટલી તૈયારીઓ અને સજાવટ જોઈને કાગડો આવ્યો. કાગડાએ પૂછ્યું, ‘અરે! આટલી તૈયારીઓ શાની ખુશીમાં, ઉત્સવ કેમ મનાવવામાં આવી રહ્યો છે?’
આના પર મોરે કાગડાને કહ્યું ‘અમે જંગલનો નવો રાજા પસંદ કર્યો છે. આજે તેમનો રાજ્યાભિષેક થવાનો છે, તેના માટે આ બધી સજાવટ કરવામાં આવી છે.’ આટલું સાંભળતા જ ગુસ્સે લાલ થયેલા કાગડાએ કહ્યું ‘આ નિર્ણય લેતી વખતે મને કેમ ના બોલાવ્યો. હું પણ તો એક પક્ષી છું.’ આ વાતનો જવાબ તરત જ મોરે આપતાં કહ્યું ‘આ નિર્ણય જંગલી પક્ષીઓની સભામાં લેવામાં આવ્યો હતો. હવે તું તો બહુ દૂર માણસોના શહેર અને ગામમાં જઈને વસી ગયો છે.’ ગુસ્સામાં કાળા કાગડાએ પૂછ્યું ‘કોને તમે રાજા પસંદ કર્યો’, તો મોરે જણાવ્યું ઘુવડને. આ સાંભળતા જ કાગડો વધુ ગુસ્સે થઈ ગયો. તે પોતાનું માથું જોર જોરથી પછાડીને કાઉં-કાઉં કરવા લાગ્યો. મોરે પૂછ્યું ‘અરે! શું થયું તને.’ કાગડાએ કહ્યું ‘તમે બધાં બહુ મૂર્ખ છો. ઘુવડને રાજા પસંદ કરી લીધો, જે દિવસભર સૂતો રહે છે અને જેને ફક્ત રાતમાં જ દેખાય છે. તમે તમારી મુશ્કેલીઓ કોની પાસે લઈને જશો. આટલા સુંદર અને બુદ્ધિમાન પક્ષીઓ હોવા છતાં પણ આળસુ અને કાયર ઘુવડને પોતાનો રાજા પસંદ કરવા પર તમને શરમ નથી આવી.’
ધીરે ધીરે કાગડાની વાત પક્ષીઓ પર અસર કરવા લાગી. બધાં એકબીજા સાથે ધીમે ધીમે વાતો કરવા લાગ્યા. તેમને લાગવા લાગ્યું કે તેમનાથી ઘણી મોટી ભૂલ થઈ ગઈ છે. આ કારણે જોતજોતામાં બધાં પક્ષીઓ ત્યાંથી ગાયબ થઈ ગયાં. રાજ્યાભિષેક માટે સજાવેલી જગ્યા પૂરી સૂની થઈ ગઈ. હવે જેવી જ ઘુવડ અને બે પોપટ પાછા આવ્યા, તો તેમણે જગ્યાને સૂની જોઈ. આ જોઈને બંને પોતાના સાથીઓને શોધવા અને ત્યાંથી જવાના કારણને જાણવા માટે ઊડી ગયા. ત્યાં, ઘુવડને કંઈ દેખાઈ તો રહ્યું નહોતું, એટલે તેને કંઈ ખબર ન પડી અને રાજ્યાભિષેક માટે તૈયાર થવા લાગ્યો, પરંતુ ચારે તરફ શાંતિ હોવાને કારણે તેને શંકા ગઈ. ઘુવડ જોરથી ચીસો પાડીને બોલ્યો બધા ક્યાં ગયા. એટલામાં ઝાડ પર બેઠેલી ઘુવડની દોસ્તે કહ્યું ‘બધાં ચાલ્યા ગયા. હવે નહીં થાય તમારો રાજ્યાભિષેક. તમે નહીં બનો જંગલના પક્ષીઓના રાજા.’ આટલું સાંભળતા જ ઘુવડે ચીસ પાડીને પૂછ્યું ‘કેમ? એવું શું થયું?’ ઘુવડની દોસ્તે જણાવ્યું ‘એક કાગડો આવ્યો અને તેણે બધાને ખોટી વાત શીખવાડી. આ જ કારણે બધા અહીંથી ચાલ્યા ગયા. પછી તે જ કાગડો અહીં છે.’
આ સાંભળતા જ ઘુવડનું રાજા બનવાનું સપનું ચકનાચૂર થઈ ગયું. દુઃખી ઘુવડે કાગડાને કહ્યું ‘તેં મારી સાથે આવું કેમ કર્યું’, પરંતુ કાગડાએ કોઈ જવાબ ના આપ્યો. એટલામાં ઘુવડે જાહેરાત કરી દીધી ‘આજથી કાગડો મારો દુશ્મન છે. આજથી બધા કાગડાઓ, ઘુવડોના દુશ્મન હશે અને આ દુશ્મની ક્યારેય પૂરી નહીં થાય.’ આટલું કહીને ઘુવડ ઊડી ગયો. ઘુવડની ધમકી સાંભળીને કાગડો ઘણો પરેશાન થઈ ગયો અને થોડીવાર સુધી વિચારવા લાગ્યો. આ દરમિયાન તેના મનમાં થયું કે ખોટી જ તેણે ઘુવડ સાથે દુશ્મની કરી. તેને ઘણો પસ્તાવો પણ થયો, પરંતુ હવે તે કંઈ કરી શકતો નહોતો, કારણ કે વાત બગડી ચૂકી હતી. આ જ વિચારમાં કાગડો ત્યાંથી ઊડી ગયો. ત્યારથી ઘુવડ અને કાગડાની દુશ્મની ચાલી રહી છે. એટલે, મોકો મળતા જ ઘુવડ, કાગડાઓને મારી નાખે છે અને કાગડા, ઘુવડોને.
આ વાર્તાથી એ શીખવા મળે છે કે - બીજાના મામલામાં દખલ કરવી ભારે પડી શકે છે. બીજાનું કામ બગાડવાની આદત, આખી જિંદગીની દુશ્મની આપી શકે છે. એટલે, પોતાના કામથી કામ રાખવું જોઈએ.
અમારો પ્રયાસ છે કે આવી જ રીતે તમારા બધા માટે ભારતના અમૂલ્ય ખજાનાઓ, જે સાહિત્ય, કળા, વાર્તાઓમાં મોજૂદ છે, તેમને તમારા સુધી સરળ ભાષામાં પહોંચાડતા રહીએ. આવી જ પ્રેરણાદાયક કથા - વાર્તાઓ માટે વાંચતા રહો subkuz.com
