Microsoft અને OpenAI વચ્ચે AGI (Artificial General Intelligence) ટેકનોલોજીને લઈને ટકરાવના સમાચાર સામે આવ્યા છે. Microsoft ઈચ્છે છે કે AGI પર તેનો એક્સેસ જળવાઈ રહે, જ્યારે OpenAIએ ના પાડી છે. બંને વચ્ચે ભાગીદારી તણાવમાં છે, જેનાથી AI ક્ષેત્રના ભવિષ્ય અને નૈતિક દિશા પર સવાલો ઊભા થયા છે.
Artificial General Intelligence: આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સની દુનિયામાં બે સૌથી મોટા નામ — Microsoft અને OpenAI — ની ભાગીદારી લાંબા સમયથી ચર્ચામાં રહી છે. પરંતુ હવે આ ભાગીદારીમાં પહેલીવાર ગંભીર તિરાડ પડતી નજર આવી રહી છે. બુધવારે 'ધ ઇન્ફોર્મેશન' ના અહેવાલમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે બંને કંપનીઓ વચ્ચે Artificial General Intelligence (AGI) ને લઈને કરારીય મતભેદો વધી રહ્યા છે.
જ્યાં OpenAI ટેકનિકલ પ્રગતિના પોતાના રોડમેપને લઈને સતર્ક અને આત્મનિર્ભર રહેવા માંગે છે, ત્યાં Microsoft એ શરત બદલવા માંગે છે, જે કંપનીની AGI સુધી પહોંચને મર્યાદિત કરે છે. આ જ મુદ્દો બંને ટેક દિગ્ગજો વચ્ચે ટકરાવનું કારણ બની રહ્યો છે.
શું છે AGI અને કેમ બન્યો વિવાદ?
AGI (Artificial General Intelligence) એક એવી ટેકનોલોજી છે જે ઇન્સાન જેવા સામાન્ય વિચારવાની, સમજવાની અને સમસ્યાઓ હલ કરવાની ક્ષમતા ધરાવતી AI ને દર્શાવે છે. તે માત્ર એક કામ માટે નહીં, પરંતુ કોઈપણ જટિલ કાર્યને અંજામ આપવામાં સક્ષમ હોય છે — બરાબર તે રીતે જે રીતે એક માણસ કરે છે.
OpenAI સાથે Microsoft નો હાલનો કરાર એવું કહે છે કે જેવું OpenAI AGI ની ઉપલબ્ધિની ઘોષણા કરે છે, Microsoft ની તે ટેકનોલોજી સુધીની વિશેષ પહોંચ સમાપ્ત થઈ જશે. Microsoft આ જ ક્લોઝને હટાવવા માંગે છે કારણ કે તે તેના લાંબા રોકાણ અને સહયોગ પછી આ ટેકનોલોજી પર કાયમી પહોંચ ઇચ્છે છે.
OpenAI નો ઇનકાર અને Microsoft ની ચિંતા
રિપોર્ટ અનુસાર, Microsoft એ OpenAI ને વિનંતી કરી છે કે તે આ કરારીય ક્લોઝને સમાપ્ત કરે. પરંતુ OpenAI એ અત્યાર સુધી સ્પષ્ટ ઇનકાર કરી દીધો છે. આ વાત Microsoft માટે ચિંતાનો વિષય બની ગઈ છે, કારણ કે તેણે 2019 માં OpenAI સાથે ગઠબંધન કરતા $1 બિલિયન (લગભગ ₹8,581 કરોડ) નું રોકાણ કર્યું હતું.
આ રોકાણ દ્વારા Microsoft એ OpenAI ને પોતાના Azure ક્લાઉડ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પર AI મોડેલ્સ વિકસિત કરવાની સુવિધા આપી, જેનાથી ChatGPT જેવા જનરેટિવ AI મોડેલ બન્યા. આ ઉપરાંત Microsoft એ પોતાના પ્રોડક્ટ્સમાં GPT ટેકનોલોજીને એકીકૃત પણ કરી — જેમ કે Copilot ફીચર Word, Excel અને અન્ય ટૂલ્સમાં.
સંયુક્ત નિવેદનમાં સંતુલનની કોશિશ
રોઇટર્સને મોકલવામાં આવેલા એક સંયુક્ત નિવેદનમાં બંને કંપનીઓએ સંબંધોમાં તણાવનો ઇનકાર કરતા કહ્યું: 'અમારી વચ્ચે લાંબા ગાળાની, ઉત્પાદક ભાગીદારી છે, જેણે બધા માટે અદ્ભુત AI ટૂલ્સ પ્રદાન કર્યા છે. વાતચીત ચાલુ છે અને અમને આશા છે કે અમે આવનારા વર્ષોમાં સાથે મળીને કામ કરવાનું ચાલુ રાખીશું.'
જોકે આ નિવેદનની પાછળ છુપાયેલી વાસ્તવિકતાને સમજવી જરૂરી છે — બંને કંપનીઓ વચ્ચે સિદ્ધાંત અને નિયંત્રણને લઈને સંઘર્ષ હવે સપાટી પર આવી ગયો છે.
જાહેર લાભ નિગમમાં પરિવર્તન બન્યું નવું અવરોધ
OpenAI, જે પહેલા એક બિન-નફાકારક સંગઠન હતું, હવે પબ્લિક બેનિફિટ કોર્પોરેશનમાં બદલવાની પ્રક્રિયામાં છે. આ પ્રક્રિયાને પૂર્ણ કરવા માટે તેને Microsoft ની પરવાનગીની જરૂર છે. પરંતુ સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, મહિનાઓની વાતચીત બાદ પણ બંને પક્ષો વચ્ચે આના પર સહમતિ બની શકી નથી.
Microsoft આ બદલાવને OpenAI ની વધતી સ્વાયત્તતા તરીકે જુએ છે, જે તેના નિયંત્રણની બહાર જઈ શકે છે. ત્યાં જ OpenAI એ સુનિશ્ચિત કરવા માંગે છે કે તેની ટેકનોલોજી વૈશ્વિક માનવતા માટે લાભદાયી બને રહે, ન કે ફક્ત એક રોકાણકારની પ્રાથમિકતાઓ માટે.
ભાગીદારીનું ભવિષ્ય શું હશે?
AI જગતમાં Microsoft અને OpenAI ની ભાગીદારીને સદીની સૌથી પ્રભાવશાળી ટેક પાર્ટનરશિપ માનવામાં આવી છે. GPT મોડેલ્સ, Azure AI સેવાઓ, Copilot ઇન્ટિગ્રેશન અને ChatGPT જેવા ક્રાંતિકારી ટૂલ્સે આ જોડીને અવ્વલ બનાવી દીધી છે.
પરંતુ AGI જેવા સંવેદનશીલ અને શક્તિશાળી ક્ષેત્રમાં પહોંચ અને નિયંત્રણને લઈને મતભેદો વધે છે, તો આ ભાગીદારી ભવિષ્યમાં તૂટી પણ શકે છે અથવા શરતોમાં મોટો ફેરફાર થઈ શકે છે.
