વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી 23 ઓગસ્ટ 2025ના રોજ રાષ્ટ્રીય પ્રાકૃતિક ખેતી મિશન (NMNF)ની શરૂઆત કરશે, જેના માટે 2,481 કરોડ રૂપિયાનું બજેટ રાખવામાં આવ્યું છે. આ યોજનાથી 7.50 લાખ હેક્ટર જમીન પર પ્રાકૃતિક ખેતીને પ્રોત્સાહન મળશે અને 1 કરોડ ખેડૂતોની આવક વધશે. શરૂઆતી લાભ આંધ્ર પ્રદેશ, છત્તીસગઢ, કેરળ, ગુજરાત, હિમાચલ, ઝારખંડ, ઓડિશા, મધ્ય પ્રદેશ, રાજસ્થાન, ઉત્તર પ્રદેશ અને તમિલનાડુના ખેડૂતોને થશે.
નવી દિલ્હી: વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી આવતા અઠવાડિયે રાષ્ટ્રીય પ્રાકૃતિક ખેતી મિશન (NMNF)નો ઔપચારિક શુભારંભ કરશે, જેનું બજેટ 2,481 કરોડ રૂપિયા છે. આ મિશન હેઠળ 7.50 લાખ હેક્ટર જમીન પર પ્રાકૃતિક અને ટકાવ ખેતીને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે, જેનાથી 1 કરોડ ખેડૂતોની આવકમાં સુધારો થશે. મિશન કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રાલય હેઠળ ચાલશે અને શરૂઆતી લાભ એ રાજ્યોના ખેડૂતોને મળશે જ્યાં પ્રાકૃતિક ખેતી પહેલાથી પ્રચલિત છે. યોજનામાં 10,000 બાયો ઇનપુટ રિસોર્સ સેન્ટર, સરળ સર્ટિફિકેશન સિસ્ટમ, કોમન માર્કેટ અને ઓનલાઈન નિરીક્ષણ પોર્ટલ જેવી સુવિધાઓ શામેલ છે.
કયા રાજ્યોના ખેડૂતોને થશે લાભ
રાષ્ટ્રીય પ્રાકૃતિક ખેતી મિશનનો શરૂઆતી તબક્કો એવા વિસ્તારોમાં લાગુ થશે, જ્યાં પ્રાકૃતિક ખેતી પહેલાથી પ્રચલિત છે. આ માટે ગ્રામ પંચાયતોને 15,000 ક્લસ્ટરોમાં વહેંચવામાં આવ્યા છે. આંધ્ર પ્રદેશ, છત્તીસગઢ, કેરળ, ગુજરાત, હિમાચલ પ્રદેશ, ઝારખંડ, ઓડિશા, મધ્ય પ્રદેશ, રાજસ્થાન, ઉત્તર પ્રદેશ અને તમિલનાડુ જેવા રાજ્યોના ખેડૂતોને આ યોજનાનો લાભ મળશે.
મિશન હેઠળ ખેડૂતોને ખેતીનો ખર્ચ ઓછો કરવા અને રાસાયણિક ખાતર પર નિર્ભરતા ઘટાડવા પર ધ્યાન આપવામાં આવશે. શરૂઆતમાં બે વર્ષ સુધી આ યોજના ચાલશે, અને ત્યારબાદ સફળતા અને બજેટ અનુસાર તેને આગળ વધારવામાં આવશે.
પ્રાકૃતિક ખેતીમાં વૈજ્ઞાનિક મદદ
રાષ્ટ્રીય પ્રાકૃતિક ખેતી મિશન ખેડૂતોને વૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિઓથી ખેતી કરવાની તક આપશે. તેનો ઉદ્દેશ્ય છે કે ખેડૂતો આબોહવા પરિવર્તન જેવી સમસ્યાઓનો સામનો કરતા સ્વસ્થ ખોરાક ઉગાડે. મિશન હેઠળ સરકાર 10,000 બાયો ઇનપુટ રિસોર્સ સેન્ટર બનાવશે. આ કેન્દ્રોથી ખેડૂતો સુધી પ્રાકૃતિક ખાતર અને અન્ય જરૂરી કૃષિ સામગ્રી સરળતાથી પહોંચશે.
ખેડૂતો માટે સરળ અને સુલભ સર્ટિફિકેશન સિસ્ટમ પણ વિકસાવવામાં આવશે. આથી તેમને પોતાના ઉત્પાદનોનું પ્રમાણપત્ર મેળવવામાં સરળતા રહેશે. આ ઉપરાંત કોમન માર્કેટના માધ્યમથી ખેડૂતોને બ્રાન્ડિંગ અને વેચાણમાં મદદ મળશે.
ડિજિટલ નિરીક્ષણ અને આધુનિક ટેકનોલોજી
મિશન હેઠળ ખેડૂતોની ઉપજની રીઅલટાઇમ જીઓટેગિંગ અને દેખરેખ પણ કરવામાં આવશે. આ માટે એક ઓનલાઈન પોર્ટલ બનાવવામાં આવશે, જેનાથી ખેડૂતો અને અધિકારીઓને ઉપજની સ્થિતિની જાણ થશે. આ પગલું માત્ર ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપશે એટલું જ નહીં, પરંતુ ખેડૂતોને બજારની માંગ અને મૂલ્યની માહિતી પણ આપશે.
સરકારનો આ પ્રયાસ ખેડૂતોને આધુનિક ટેકનોલોજીથી જોડવાનો અને પ્રાકૃતિક ખેતીને મુખ્ય પ્રવાહમાં લાવવાનો છે. આના માધ્યમથી ખેતીમાં ખર્ચ ઓછો થશે અને ઉત્પાદનમાં સુધારો થશે.
કૃષિમાં બદલાવનો માર્ગ
રાષ્ટ્રીય પ્રાકૃતિક ખેતી મિશન દ્વારા દેશમાં ટકાઉ અને પ્રાકૃતિક ખેતીનું નવું યુગ શરૂ થવા જઈ રહ્યું છે. આ યોજના ખેડૂતોને માત્ર આર્થિક લાભ જ નહીં આપે, પરંતુ પર્યાવરણ અને સ્વાસ્થ્ય પર પણ સકારાત્મક અસર કરશે. ખેડૂતોને પ્રાકૃતિક ખાતર, વૈજ્ઞાનિક માર્ગદર્શન અને બ્રાન્ડિંગનું સમર્થન મળશે.
આ મિશન દેશમાં ખેતીની પરંપરા અને આધુનિક વિજ્ઞાનનું મિલન છે. આનાથી ખેડૂતોની આવકમાં વધારો થશે અને તેમને રાસાયણિક ખાતર પર નિર્ભરતા ઘટાડવાની તક મળશે. મિશનની સફળતાથી દેશમાં પ્રાકૃતિક ખેતીને પ્રોત્સાહન મળશે અને ખેડૂતો નવી તકનીકનો લાભ લઈને પોતાની ઉપજનું મૂલ્ય વધારી શકશે.
