શ્રી સત્યનારાયણ વ્રત કથા - બીજો અધ્યાય શું છે? સાંભળવા અને કહેવાથી શું લાભ મળે છે? જાણો
શ્રી સત્યનારાયણ વ્રત કથામાં પાંચ અધ્યાય છે. બીજા અધ્યાયની કથા આ પ્રમાણે છે. સત્યનારાયણ કથાના બીજા અધ્યાયની કથા ભક્તિભાવથી અહીં વાંચો અને આનંદ મેળવો.
સુતજી કહે છે:
હે ઋષિઓ! જેમણે પહેલા સમયમાં આ વ્રત કર્યું હતું તેનો ઇતિહાસ કહું છું, ધ્યાનથી સાંભળો! સુંદર કાશીપુરી નગરીમાં એક ખૂબ જ ગરીબ બ્રાહ્મણ રહેતો હતો. ભૂખ અને તરસથી પરેશાન થઈને તે પૃથ્વી પર ભટકતો રહેતો હતો. બ્રાહ્મણોને પ્રેમ કરનારા ભગવાને એક દિવસ બ્રાહ્મણનો વેશ ધારણ કરી તેમના પાસે આવીને પૂછ્યું હે વિપ્ર! દરરોજ દુઃખી થઈને તમે પૃથ્વી પર શા માટે ફરો છો? દીન બ્રાહ્મણે કહ્યું: હું ગરીબ બ્રાહ્મણ છું. ભિક્ષા માટે પૃથ્વી પર ભટકું છું. હે ભગવાન! જો તમે તેનો કોઈ ઉપાય જાણો છો, તો કૃપા કરીને કહો.
વૃદ્ધ બ્રાહ્મણ કહે છે કે સત્યનારાયણ ભગવાન મનોકામના પૂર્ણ કરનારા છે, તેથી તમે તેમનું પૂજન કરો. આ કરવાથી માણસ બધા દુઃખોથી મુક્ત થઈ જાય છે.
વૃદ્ધ બ્રાહ્મણ બનીને આવેલા સત્યનારાયણ ભગવાને તે ગરીબ બ્રાહ્મણને વ્રતનો સમગ્ર વિધિ સમજાવીને અદૃશ્ય થઈ ગયા. બ્રાહ્મણ મનમાં વિચાર કરવા લાગ્યો કે જે વ્રત વૃદ્ધ બ્રાહ્મણે કરવા કહ્યું છે તે હું ચોક્કસ કરીશ. આ નક્કી કર્યા પછી તેને રાત્રે ઊંઘ આવી નહોતી. તે સવારે ઉઠીને સત્યનારાયણ ભગવાનના વ્રતનો નિર્ણય કરી ભિક્ષા માટે ચાલ્યો ગયો.
તે દિવસે ગરીબ બ્રાહ્મણને ભિક્ષામાં ખૂબ જ ધન મળ્યું. જેથી તેણે બંધુ-બંધાણીઓ સાથે મળીને શ્રી સત્યનારાયણ ભગવાનનું વ્રત કર્યું.
ભગવાન સત્યનારાયણનું વ્રત પૂર્ણ કર્યા પછી તે ગરીબ બ્રાહ્મણ બધા દુઃખોથી મુક્ત થયો અને અનેક પ્રકારની સંપત્તિઓથી સમૃદ્ધ થયો. તે સમયથી આ બ્રાહ્મણ દર મહિને આ વ્રત કરવા લાગ્યો. આ રીતે જે માણસ સત્યનારાયણ ભગવાનનું વ્રત કરશે, તે બધા પ્રકારના પાપોથી મુક્ત થઈ મોક્ષ પ્રાપ્ત કરશે. જે માણસ આ વ્રત સાંભળશે, તે પણ બધા દુઃખોથી મુક્ત થઈ જશે.
સુતજી કહે છે કે આ રીતે નરદજીએ નરાયણજી પાસેથી કહેલું શ્રીસત્યનારાયણ વ્રત હું તમને કહી રહ્યો છું. હે વિપ્રો! હું હવે શું કહું?
ઋષિઓ કહે છે:
હે મુનિવર! સંસારમાં તે વિપ્ર સાંભળીને અને કોણ કોણે આ વ્રત કર્યું, આ બધું જાણવાની અમારી ઈચ્છા છે. તે માટે અમારા મનમાં શ્રદ્ધાનો ભાવ છે.
સુતજી કહે છે:
હે મુનિઓ! જેમણે આ વ્રત કર્યું છે, તે બધા સાંભળો! એક સમયે તે જ વિપ્ર ધન અને ઐશ્વર્ય પ્રમાણે પોતાના બંધુ-બંધાણીઓ સાથે આ વ્રત કરવા માટે તૈયાર થયો. તે જ સમયે એક લાકડાં વેચનારો વૃદ્ધ માણસ આવ્યો અને લાકડા બહાર મુકીને બ્રાહ્મણના ઘરમાં ગયો. તરસથી દુઃખી થઈને તે લાકડાંવાળાએ તેમને વ્રત કરતા જોઈને વિપ્રને નમસ્કાર કરીને પૂછવા લાગ્યો કે તમે શું કરી રહ્યા છો અને તે કરવાથી શું ફળ મળશે? કૃપા કરીને મને પણ કહો.
બ્રાહ્મણે કહ્યું કે બધી મનોકામનાઓ પૂર્ણ કરનારો આ શ્રી સત્યનારાયણ ભગવાનનું વ્રત છે. તેમની કૃપાથી જ મારા ઘરમાં ધન-ધાન્ય વગેરેમાં વધારો થયો છે.
વિપ્ર પાસેથી સત્યનારાયણ વ્રત વિશે જાણીને લાકડાંવાળો ખૂબ જ ખુશ થયો. ચરણામૃત લઈને અને પ્રસાદ ખાધા પછી તે પોતાના ઘરે ગયો. લાકડાંવાળાએ પોતાના મનમાં નક્કી કર્યું કે આજે લાકડા વેચવાથી જે ધન મળશે તેમાંથી શ્રીસત્યનારાયણ ભગવાનનું ઉત્તમ વ્રત કરીશ. મનમાં આ વિચાર લઈને વૃદ્ધ માણસ માથા પર લાકડા મુકીને તે નગરમાં વેચવા ગયો જ્યાં ધનવાન લોકો વધારે રહેતા હતા. તે નગરમાં તેને તેના લાકડાનો ભાવ પહેલા કરતાં ચાર ગણો વધુ મળ્યો.
વૃદ્ધ ખુશીથી ભાવ લઈને કેળા, ખાંડ, ઘી, દૂધ, દહીં અને ઘઉંનો લોટ અને સત્યનારાયણ ભગવાનના વ્રત માટેની અન્ય સામગ્રી લઈને પોતાના ઘરે ગયો. ત્યાં તેણે પોતાના બંધુ-બંધાણીઓને બોલાવીને વિધિ-વિધાનથી સત્યનારાયણ ભગવાનનું પૂજન અને વ્રત કર્યું. આ વ્રતના પ્રભાવથી તે વૃદ્ધ લાકડાંવાળો ધન, પુત્ર વગેરેથી સંપન્ન થઈ સંસારના સર્વ સુખોનો અનુભવ કરી અંતકાળમાં બૈકુંઠધામ ગયો.
॥ઇતિ શ્રી સત્યનારાયણ વ્રત કથાનો બીજો અધ્યાય સંપૂર્ણ॥
શ્રીમન્ન નરાયણ-નરાયણ-નરાયણ ।
ભજ મન નરાયણ-નરાયણ-નરાયણ ।
શ્રી સત્યનારાયણ ભગવાનની જય॥
