કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે વક્ફ સંશોધન બિલ પર સંસદની સંયુક્ત સમિતિ (જેપીસી) દ્વારા સૂચવાયેલા 14 મહત્વપૂર્ણ સુધારાઓને મંજૂરી આપી દીધી છે. આ નિર્ણય બાદ હવે આ બિલ માર્ચમાં બજેટ સત્રના બીજા તબક્કામાં સંસદમાં રજૂ કરવામાં આવશે.
નવી દિલ્હી: કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે વક્ફ સંશોધન બિલ પર સંસદની સંયુક્ત સમિતિ (જેપીસી) દ્વારા સૂચવાયેલા 14 મહત્વપૂર્ણ સુધારાઓને મંજૂરી આપી દીધી છે. આ નિર્ણય બાદ હવે આ બિલ માર્ચમાં બજેટ સત્રના બીજા તબક્કામાં સંસદમાં રજૂ કરવામાં આવશે. 10 માર્ચથી 4 એપ્રિલ સુધી ચાલનારા આ સત્રમાં બિલ પર ચર્ચા અને મતદાન થવાની શક્યતા છે.
કેબિનેટની મહોરથી આગળ વધ્યું બિલ
આ બિલનો ઉદ્દેશ્ય વક્ફ સંપત્તિના સંચાલન, પારદર્શિતા અને વહીવટી સુધારાને સુનિશ્ચિત કરવાનો છે. 13 ફેબ્રુઆરીના રોજ જ્યારે જેપીસી રિપોર્ટ સંસદમાં રજૂ કરવામાં આવી, ત્યારે વિપક્ષે તેનો જોરદાર વિરોધ કર્યો હતો. ભાજપ સાંસદ જગદંબિકા પાલના અધ્યક્ષપદે ગઠિત સંયુક્ત સમિતિએ વિપક્ષી દળોના વિરોધ વચ્ચે 13 ફેબ્રુઆરીએ પોતાનો રિપોર્ટ સંસદમાં રજૂ કર્યો હતો. આ રિપોર્ટમાં 67 પ્રસ્તાવિત સુધારાઓમાંથી 14 મહત્વપૂર્ણ સુધારાઓને મંજૂરી મળી. વિપક્ષ દ્વારા સૂચવાયેલા 44 સુધારાઓને રદ કરી દેવામાં આવ્યા.
નવા વક્ફ બિલમાં શું બદલાવાનું છે?
* બિલનું નામ બદલાશે – હવે તેને 'એકીકૃત વક્ફ મેનેજમેન્ટ, સશક્તિકરણ, કાર્યક્ષમતા અને વિકાસ બિલ' કહેવામાં આવશે.
* વક્ફ બોર્ડમાં મુસ્લિમ OBC સમુદાયમાંથી પણ એક સભ્યને ફરજિયાત સામેલ કરવામાં આવશે.
* બોર્ડમાં મહિલાઓને પણ પ્રતિનિધિત્વ મળશે.
* બિન-મુસ્લિમોને પણ વક્ફ બોર્ડનો ભાગ બનવાનો અવસર મળશે.
* બધી વક્ફ સંપત્તિનો વિગત છ મહિનાની અંદર કેન્દ્રીય પોર્ટલ પર અપલોડ કરવી ફરજિયાત રહેશે.
* વક્ફ બોર્ડની સંપત્તિની મર્યાદા નક્કી કરવામાં આવશે.
* સંપત્તિનો સંપૂર્ણ રેકોર્ડ ડિજિટાઇઝેશન કરવામાં આવશે.
* બોર્ડમાં વરિષ્ઠ અધિકારીને ચીફ ઇન્ફોર્મેશન ઓફિસર (CIO) તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવશે.
* ઓડિટ પ્રણાલીને મજબૂત બનાવવામાં આવશે, જેથી નાણાકીય પારદર્શિતા સુનિશ્ચિત થશે.
* સંપત્તિની દેખરેખમાં જિલ્લાધિકારીની ભૂમિકા વધારવામાં આવશે.
* વક્ફ સંપત્તિના સ્વરૂપની પુષ્ટિ માટે સરકાર દ્વારા નિયુક્ત અધિકારી અંતિમ નિર્ણય લેશે.
* વક્ફ સંપત્તિના દાવા માટે ચકાસણી પ્રક્રિયા ફરજિયાત કરવામાં આવશે.
* ગેરકાયદેસર કબજાને રોકવા માટે કડક જોગવાઈઓ લાગુ કરવામાં આવશે.
* વક્ફ સંપત્તિના અનધિકૃત સ્થાનાંતરણ પર કડક સજાનો પ્રાવધાન કરવામાં આવશે.
1923નો વક્ફ કાયદો રદ થશે
કેબિનેટે મુસલમાન વક્ફ (નિરસન) બિલ, 2024ને પણ મંજૂરી આપી છે, જે 1923ના બ્રિટિશકાળના વક્ફ કાયદાને રદ કરશે. આ જૂનો કાયદો વર્તમાન જરૂરિયાતો અનુસાર નહોતો અને તેને રદ કરીને એક આધુનિક, પારદર્શક અને જવાબદાર પ્રણાલી વિકસાવવામાં આવશે. વિપક્ષે વક્ફ સંશોધન બિલમાં 44 ફેરફારોનો સૂચવ્યા હતા, પરંતુ તેને રદ કરી દેવામાં આવ્યા હતા. ભાજપ અને સહયોગી દળો દ્વારા સૂચવાયેલા 23 ફેરફારોમાંથી 14ને મંજૂરી મળી.
```
