ક્યારે, કોને અને શા માટે દાન કરવું જોઈએ, દાન આપવાથી તમારું કલ્યાણ કેવી રીતે થાય છે તે જાણો
હિંદુ ધર્મમાં દાનને અત્યંત પુણ્યદાયક કાર્ય ગણવામાં આવે છે. દાન કરવાથી ન માત્ર ભગવાનનો આશીર્વાદ મળે છે, પણ ઘરમાં સુખ-શાંતિ અને સમૃદ્ધિ પણ આવે છે. જરૂરિયાતમંદોની મદદ કરવી માનવજીવનનું સૌથી મોટું કાર્ય ગણવામાં આવે છે. સનાતન પરંપરામાં અનેક પ્રકારના દાન વિશે જણાવવામાં આવ્યા છે, જે કરવાથી વ્યક્તિને પુણ્ય પ્રાપ્ત થાય છે. દાનથી ગ્રહોના દોષ દૂર થાય છે અને જાણે-અજાણે કરેલા પાપોથી મુક્તિ મળે છે. શાસ્ત્રોમાં વિવિધ સમસ્યાઓના નિરાકરણ માટે દાનનો ઉપાય જણાવવામાં આવ્યો છે, જે કરવાથી ચમત્કારિક ફળ પ્રાપ્ત થાય છે. ચાલો જીવન સાથે સંબંધિત કેટલાક મહાદાન અને તેના લાભ વિશે જાણીએ.
ગૌદાન
શાસ્ત્રોમાં ગાયના દાનને મહાદાન ગણવામાં આવે છે. માન્યતા છે કે ગોદાન કરવાથી વ્યક્તિના તમામ પાપ કાપી નાખે છે અને મોક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે.
વિદ્યાદાન
વિદ્યાદાનને પણ મહાદાન ગણવામાં આવે છે. જો તમે કોઈ અસમર્થ વ્યક્તિના શિક્ષણનું વ્યવસ્થા કરો છો અથવા તેને મફતમાં ભણાવો છો, તો તમને પુણ્ય પ્રાપ્ત થાય છે અને માતા સરસ્વતીની કૃપા બની રહે છે.
ભૂમિદાન
જો તમે કોઈ શુભ કાર્ય માટે અથવા જરૂરિયાતમંદને ભૂમિદાન કરો છો, તો તમને અનંત ગુણા પુણ્યફળ પ્રાપ્ત થાય છે. શાસ્ત્રોમાં તેને પણ મહાદાન કહેવામાં આવ્યું છે.
અન્નદાન
ભૂખ્યા વ્યક્તિને ખોરાક આપવો શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે. ધર્મગ્રંથોમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે અન્નદાન કરતાં મોટું કોઈ દાન નથી. તેનાથી દેવતાઓ ખુશ થાય છે. પરંતુ, ભૂખ્યા વ્યક્તિને બગડેલો અથવા અરુચિકર ખોરાક આપવો પાપ ગણાય છે. તેમ કરવાથી દેવી લક્ષ્મી ઘરમાં ન રહે.
દીપદાન
રોજ દેવી-દેવતાઓની પૂજામાં દીપદાનનું મહત્વ છે. તે વિદ્યાદાન જેવું પુણ્યદાયક છે. રોજ ભગવાન શિવને દીપદાન કરવાથી તેમની કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે.
છાયાદાન
શનિદોષ દૂર કરવા માટે છાયાદાનનું મહત્વ છે. તે માટે માટીના વાસણમાં સરસોનું તેલ મૂકીને તેમાં પોતાની છાયા જોઈને કોઈને દાન કરવું પડે છે.
આ વસ્તુઓનું દાન ન કરવું
કેટલીક વસ્તુઓનું દાન કરવાથી નુકસાન થઈ શકે છે, જેમ કે બગડેલો ખોરાક, ફાટેલા-જૂના કપડાં, ઝાડૂ, ધારવાળી અથવા નોંકવાળી વસ્તુઓ જેમ કે છરી, કાતર વગેરેનું દાન ન કરવું જોઈએ.
નોંધ: અહીં આપેલી માહિતી ધાર્મિક માન્યતાઓ અને લોકવાયકા પર આધારિત છે, તેનો કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવો નથી. સામાન્ય જનરુચિને ધ્યાનમાં રાખીને તે રજૂ કરવામાં આવી છે.
