മാഘമാസ പൂര്‍ണ്ണിമ ദിനത്തിലാണ് ഗുരു രവിദാസ് ജയന്തി ആചരിക്കുന്നത്. സന്ത ഗുരു രവിദാസിന്റെ ജന്മദിനത്തെ പ്രതീകപ്പെടുത്തുന്ന ഈ ദിനം രവിദാസ് പന്ത് അനുയായികള്‍ക്ക് അതീവ പ്രാധാന്യമുള്ളതാണ്. ഈ അവസരത്തില്‍ ഗുരു രവിദാസ് ജിയുടെ അമൃതവാണി പാരായണം ചെയ്യുകയും അദ്ദേഹത്തെ ആദരിക്കുന്നതിനായി നഗരകീര്‍ത്തനം (സംഗീതപൂരിതമായ ജാഥ) നടത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. ഭക്തജനങ്ങള്‍ ഈ ദിവസം പവിത്ര നദികളില്‍ സ്നാനം ചെയ്യുകയും ക്ഷേത്രങ്ങളില്‍ ഗുരുവിന്റെ പ്രതിമാരൂപത്തിന് പൂജ നടത്തുകയും ചെയ്യും.
വാരാണസിയിലെ സീര്‍ ഗോവര്‍ദ്ധനപുരത്ത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ശ്രീ ഗുരു രവിദാസ് ജന്മസ്ഥല ക്ഷേത്രത്തില്‍ ഓരോ വര്‍ഷവും വന്‍ ആഘോഷങ്ങള്‍ നടത്താറുണ്ട്. ഇതില്‍ ദേശീയതലത്തിലും അന്തര്‍ദേശീയതലത്തിലുമായി ലക്ഷക്കണക്കിന് ഭക്തജനങ്ങള്‍ പങ്കെടുക്കുന്നു. സന്ത ഗുരു രവിദാസിന്റെ ആശയങ്ങളും ഉപദേശങ്ങളും വീണ്ടും ഓര്‍മ്മിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള അവസരമാണിത്. സാമൂഹിക സമത്വം, ആത്മീയത, മാനവിക മൂല്യങ്ങള്‍ എന്നിവയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഉപദേശങ്ങള്‍.
ഗുരു രവിദാസ് ജിയുടെ ജനനം എപ്പോള്‍?
15-ാം നൂറ്റാണ്ടില്‍ 1377 വിക്രമി സംവത്സരത്തില്‍ (ഏകദേശം 1398 എഡി) വാരാണസിയിലെ സീര്‍ ഗോവര്‍ദ്ധന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഗുരു രവിദാസ് ജിയുടെ ജനനം. ചര്‍മ്മക്കാര്‍ കുടുംബത്തിലാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജനനം. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതാവ് രഘുശ്രീ ചെരുപ്പ് നിര്‍മ്മാതാവായിരുന്നു. അമ്മയുടെ പേര് ഗുരുബിനിയ (അല്ലെങ്കില്‍ കരംദേവി) എന്നായിരുന്നു. ബാല്യകാലം മുതല്‍ക്കേ ഗുരു രവിദാസ് ജി ധാര്‍മ്മിക പ്രവണതയുള്ളയാളായിരുന്നു. സാധുക്കളുടെയും സന്തുകളുടെയും സംഗതില്‍ അദ്ദേഹത്തിന് വളരെ താത്പര്യമുണ്ടായിരുന്നു.
ഗ്രാമത്തിലെ ഒരു പ്രാദേശിക ഗുരുവിനില്‍ നിന്നാണ് അദ്ദേഹത്തിന് പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം ലഭിച്ചത്. എന്നാല്‍ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജ്ഞാനവും ആത്മീയ ബുദ്ധിയും സ്വാഭാവികമായി ഉണ്ടായിരുന്നു. സാമൂഹിക ബന്ധനങ്ങള്‍ക്കും ജാതി വ്യവസ്ഥയ്ക്കും അപ്പുറം നിന്ന് മാനവിക ഐക്യവും ആത്മീയ പ്രണയവും പ്രസംഗിക്കുകയായിരുന്നു അദ്ദേഹം. ഗുരു രവിദാസ് ജി തന്റെ പ്രസംഗങ്ങളിലൂടെ സമൂഹത്തില്‍ സമത്വം, ഭക്തി, മാനവികത എന്നിവയുടെ ആദര്‍ശങ്ങള്‍ പ്രചരിപ്പിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആശയങ്ങള്‍ ഇന്നും ലക്ഷക്കണക്കിന് അനുയായികള്‍ക്ക് പ്രചോദനമാണ്.
ഗുരു രവിദാസ് ജയന്തിയുടെ പ്രാധാന്യം
ഗുരു രവിദാസ് ജിയുടെ ജനനത്തെ പ്രതീകപ്പെടുത്തുന്ന രവിദാസ് ജയന്തി അദ്ദേഹത്തിന്റെ അനുയായികള്‍ക്ക് വളരെ പ്രാധാന്യമുള്ളതാണ്. ജാതി വ്യവസ്ഥയ്ക്കും അന്ധവിശ്വാസത്തിനും എതിരെ പ്രവര്‍ത്തിച്ചതിലൂടെ അദ്ദേഹം ആദരണീയനാണ്. ഒരു ആത്മീയ വ്യക്തിയായി അദ്ദേഹം സാമൂഹിക സമത്വവും ഭക്തിമാര്‍ഗവും പ്രചരിപ്പിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഉപദേശങ്ങള്‍ ഭക്തി പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ഭാഗമായിരുന്നു. സന്ത കബീര്‍ ജിയുടെ അടുത്ത സുഹൃത്ത് എന്ന നിലയിലും അദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു.
ഈ ദിവസം ഭക്തര്‍ പവിത്ര നദികളില്‍ സ്നാനം ചെയ്യുകയും ഗുരു രവിദാസ് ജിയുടെ ജീവിതവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മഹത്തായ സംഭവങ്ങളെ ഓര്‍ക്കുകയും പ്രചോദനം ഉള്‍ക്കൊള്ളുകയും ചെയ്യുന്നു. ഭക്തര്‍ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജന്മസ്ഥലമായ സീര്‍ ഗോവര്‍ദ്ധനപുരത്ത് (വാരാണസി) ചെന്ന് വന്‍ ആഘോഷങ്ങള്‍ നടത്തുന്നു. ഈ സമയത്ത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചിത്രത്തിന്റെ മുന്നില്‍ ജാഥ നടത്തുകയും കീര്‍ത്തനങ്ങളും ഭജനങ്ങളും നടത്തുകയും ചെയ്യും. രവിദാസ് പന്ത് അനുയായികള്‍ക്കൊപ്പം കബീര്‍പന്തികള്‍, സിഖുകാര്‍, മറ്റ് ഗുരുക്കളുടെ അനുയായികള്‍ എന്നിവരും ഈ ദിവസം പ്രത്യേക ആദരവ് അര്‍പ്പിക്കുന്നു. ജാതി വ്യവസ്ഥയുടെ ഉന്മൂലനത്തിനായി ഗുരു രവിദാസ് ജി നടത്തിയ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ കാരണം സാമൂഹിക പരിഷ്‌കര്‍ത്താക്കളിലും സന്തുകളിലും അദ്ദേഹം ഉന്നത സ്ഥാനം വഹിക്കുന്നു.
രവിദാസ് ജിയുടെ സന്തത്വ കഥ
ഗുരു രവിദാസ് ജിയുടെ സന്തത്വ കഥ വളരെ പ്രചോദനാത്മകമാണ്. ബാല്യകാലം മുതല്‍ക്കേ അദ്ദേഹത്തില്‍ അത്ഭുതകരവും അലൗകികവുമായ ശക്തികള്‍ ഉണ്ടായിരുന്നു എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. ഒരു കഥയനുസരിച്ച്, ഒരു ദിവസം അദ്ദേഹം സുഹൃത്തുക്കളോടൊപ്പം കളിക്കുകയായിരുന്നു. ആ സമയത്ത് ഒരു സുഹൃത്ത് കളിക്കാന്‍ വന്നില്ല. അദ്ദേഹത്തെ തേടിച്ചെന്നപ്പോള്‍ ആ സുഹൃത്ത് മരിച്ചുപോയെന്ന് അദ്ദേഹത്തിന് അറിയാന്‍ കഴിഞ്ഞു.
ഈ ദുഃഖവാർത്ത കേട്ട് വിഷമിച്ച രവിദാസ് ജി തന്റെ സുഹൃത്തിന്റെ അരികില്‍ ചെന്ന് പറഞ്ഞു, "എഴുന്നേറ്റു, ഇത് ഉറങ്ങാനുള്ള സമയമല്ല. എന്റെ കൂടെ കളിക്കാൻ വാ." അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഈ പവിത്രമായ വാക്കുകള്‍ കൊണ്ട് മരിച്ച സുഹൃത്ത് ജീവിതത്തിലേക്ക് തിരിച്ചുവന്നു. ഈ സംഭവം അദ്ദേഹത്തിന്റെ ദിവ്യഗുണങ്ങളെയും അലൗകിക ശക്തികളെയും സൂചിപ്പിക്കുന്നതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.
എന്നിരുന്നാലും, ഗുരു രവിദാസ് ജി തന്റെ ശക്തികള്‍ ഭൗതിക അത്ഭുതങ്ങള്‍ കാണിക്കുന്നതിനുപകരം ഈശ്വരഭക്തിയിലും സാമൂഹിക സേവനത്തിലും സമര്‍പ്പിച്ചു. അദ്ദേഹം ഭഗവാന്‍ രാമനെയും കൃഷ്ണനെയും ആരാധിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിസ്വാര്‍ത്ഥ സേവനവും ആത്മീയ ഉപദേശങ്ങളും സാമൂഹിക പരിഷ്‌കരണ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളും കാരണം ആളുകള്‍ അദ്ദേഹത്തെ ഒരു സന്തായി കാണാന്‍ തുടങ്ങി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജീവിതം ഭക്തി, കരുണ, സമത്വം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമായി മാറി.
```
