भारत ३० ऑक्टोबर ते १० नोव्हेंबर दरम्यान पश्चिम सीमेवर 'त्रिशूल' युद्धाभ्यास करणार आहे. यात लष्कर, नौदल आणि वायुसेना सहभागी होतील. राजस्थानपासून सर क्रीकपर्यंतच्या सरावादरम्यान पाकिस्तानने आपले हवाई क्षेत्र बंद केले.
पाकिस्तान: भारत आपल्या पश्चिम सीमेवर ३० ऑक्टोबर ते १० नोव्हेंबर दरम्यान 'त्रिशूल' नावाच्या मोठ्या युद्धाभ्यासाची तयारी करत आहे. या युद्धाभ्यासात भारतीय लष्कर, नौदल आणि वायुसेना या तिन्ही शाखा सहभागी होणार आहेत. राजस्थानमधील जैसलमेरपासून गुजरातच्या सर क्रीकपर्यंत हा सराव केला जाईल. भारताने यापूर्वीच 'नोटम' (Notice To Air Missions) जारी करून पाकिस्तानला या सरावाची माहिती दिली होती.
पाकिस्तानमध्ये खळबळ, हवाई क्षेत्र बंद
भारताच्या त्रिशूल युद्धाभ्यासाची माहिती मिळाल्यानंतर पाकिस्तानने आपले हवाई क्षेत्र बंद केले. पाकिस्तान एअरपोर्ट्स अथॉरिटी (PAA) ने कराची आणि लाहोरच्या हवाई मार्गांमध्ये बदल केले आणि सुरक्षा सुनिश्चित करण्यासाठी निर्देश जारी केले. भारताच्या लष्करी सरावाला लक्षात घेऊन पाकिस्तानने हे पाऊल उचलले असल्याचे मानले जात आहे.
युद्धाभ्यासात ३० हजार जवान सहभागी होणार
त्रिशूल युद्धाभ्यासात सुमारे ३० हजार सैनिक भाग घेतील. भारतीय लष्कराची सामरिक क्षमता, युद्धकौशल्य आणि परस्परांमधील समन्वय तपासण्याच्या उद्देशाने हा सराव केला जात आहे. लष्कर, वायुसेना आणि नौदलाचे जवान विविध परिस्थितींमध्ये युद्धाभ्यासात सहभागी होतील.
सर क्रीक परिसरात कठोर इशारा
या युद्धाभ्यासापूर्वी भारताचे संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह यांनी सर क्रीक भागाला भेट दिली आणि सैनिकांची भेट घेतली. या प्रदेशात कोणत्याही प्रकारच्या हालचालींमुळे इतिहास आणि भूगोल दोन्ही बदलू शकतात, असा इशारा त्यांनी पाकिस्तानला दिला. सर क्रीकचा एक मार्ग थेट कराचीपर्यंत जात असल्यामुळे हा प्रदेश सामरिकदृष्ट्या महत्त्वाचा असल्याचे त्यांनी स्पष्ट केले.
पाकिस्तान नौदलाची तयारी
पाकिस्तानच्या नौदल प्रमुखांनी नुकताच सर क्रीक परिसराला भेट दिली आणि आपल्या सैन्याच्या तयारीचा आढावा घेतला. भारताच्या युद्धाभ्यासाच्या पार्श्वभूमीवर पाकिस्तानने अतिरिक्त सुरक्षा उपाययोजना केल्या आणि हवाई क्षेत्र बंद करण्याचा निर्णय घेतला. यासोबतच पाकिस्तानी अधिकाऱ्यांनी हवाई वाहतुकीसाठी नवीन मार्गांची माहितीही जारी केली.
युद्धाभ्यासाचा उद्देश
त्रिशूल युद्धाभ्यासाचा मुख्य उद्देश भारताच्या लष्करी तयारीची चाचपणी करणे आणि सीमेवरील तयारीचा सराव करणे हा आहे. या अंतर्गत सीमावर्ती भागांमध्ये विविध युद्धक नीती आणि आपत्कालीन व्यवस्थापनाचे सराव केले जातील. या सरावामुळे भारतीय सैन्याची त्वरित प्रतिसाद क्षमता, परस्परांमधील समन्वय आणि तांत्रिक कौशल्ये सुधारतील.
या सरावामुळे पाकिस्तानमध्ये सुरक्षा चिंता वाढण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे. आंतरराष्ट्रीय विश्लेषक याला भारताची सामरिक क्षमता मजबूत करण्याच्या दिशेने एक पाऊल मानत आहेत. तर, पाकिस्तानच्या या पावलांमुळे प्रादेशिक तणाव वाढण्याची शक्यताही व्यक्त होत आहे.
भारताने जारी केलेल्या नोटम अंतर्गत या प्रदेशातील हवाई हालचालींची माहिती देण्यात आली होती. पाकिस्तानने नोटमचा आवाका वाढवत आपल्या हवाई क्षेत्रात बदल केले. PAA ने सांगितले की, हे बदल हवाई वाहतुकीची सुरक्षा आणि प्रभावी व्यवस्थापन सुनिश्चित करण्यासाठी करण्यात आले आहेत.
