1 ऑक्टोबर 2025 पासून नवीन नियम लागू होतील. यामध्ये ट्रेन तिकीट बुकिंगमध्ये आधार सत्यापित प्रवाशांना प्राधान्य, यूपीआय कलेक्ट बंद, एलपीजी किमती अपडेट आणि आरबीआय रेपो दरात संभाव्य कपात यांचा समावेश आहे.
नवीन नियम: पुढील महिन्यात म्हणजेच 1 ऑक्टोबर 2025 पासून अनेक नवीन नियम लागू होणार आहेत. या बदलांचा सामान्य माणसाच्या आयुष्यावर आणि खिशावर थेट परिणाम दिसून येईल. बदल मुख्यत्वे ट्रेन तिकीट बुकिंग, यूपीआय व्यवहार, एलपीजी सिलेंडरच्या किमती आणि बँकिंग क्षेत्राशी संबंधित रेपो दरामध्ये होऊ शकतात. याव्यतिरिक्त, इतर आर्थिक आणि डिजिटल सुविधांमध्येही काही मोठे बदल होण्याची शक्यता आहे.
1. आरबीआय रेपो दरात कपातीची शक्यता
1 ऑक्टोबरपूर्वीच आरबीआयच्या चलनविषयक धोरण समितीची (Monetary Policy Committee) बैठक आयोजित होणार आहे. या बैठकीत रेपो दर आणि इतर आर्थिक निर्णय घेण्यात येऊ शकतात. तज्ज्ञांचे मत आहे की, यावेळी देखील रेपो दरात 0.25 टक्के कपात होण्याची शक्यता आहे.
जर रेपो दर कमी केला गेला, तर याचा फायदा सामान्य जनतेला थेट मिळेल. कमी रेपो दराचा अर्थ असा आहे की, बँका कमी व्याजदरावर कर्ज प्रदान करतील. यामुळे घर, कार किंवा वैयक्तिक कर्जावरील ईएमआयची (EMI) रक्कम घटेल. याव्यतिरिक्त, गृहकर्ज आणि इतर कर्ज घेणाऱ्या लोकांनाही राहत मिळेल.
2. यूपीआयमध्ये मोठे बदल
1 ऑक्टोबरपासून यूपीआयची (UPI) अनेक वैशिष्ट्ये बंद केली जात आहेत. मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, आता वापरकर्ते आपल्या मित्र आणि नातेवाईकांकडून यूपीआयद्वारे उधार मागू शकणार नाहीत. या बदलांतर्गत यूपीआयचे कलेक्ट किंवा पुल व्यवहार वैशिष्ट्य बंद केले जाईल.
या वैशिष्ट्याद्वारे लोक आपल्या ओळखीच्या लोकांकडून पैसे उधार घेऊ शकत होते आणि नंतर त्यांना परतफेड करू शकत होते. एनपीसीआय (National Payments Corporation of India) ने सुरक्षा कारणांना लक्षात घेऊन हे पाऊल उचलले आहे.
या बदलानंतर आता यूपीआय केवळ पेमेंट आणि हस्तांतरणासाठी वापरले जाईल. सुरक्षितता वाढवण्यासाठी हे पाऊल आवश्यक मानले जात आहे.
3. ट्रेन तिकीट बुकिंगमध्ये आधार सत्यापित प्रवाशांना मिळेल फायदा
रेल्वेने देखील 1 ऑक्टोबरपासून आपल्या बुकिंग प्रक्रियेत बदलाची घोषणा केली आहे. नवीन नियमांतर्गत जे प्रवासी आधार सत्यापित असतील, त्यांना तिकीट बुकिंगमध्ये प्राधान्य दिले जाईल.
याचा अर्थ असा आहे की, असे प्रवासी तिकीट बुकिंग सुरू होण्यापूर्वी 15 मिनिटे आधीच आपली सीट बुक करू शकतील. या पावलामुळे रेल्वेला हे सुनिश्चित करायचे आहे की, अधिक सुरक्षित आणि ओळख प्रमाणित प्रवाशांना आधी सेवा मिळावी.
प्रवाशांना सल्ला दिला जात आहे की, त्यांनी आपल्या तिकीट बुकिंगसाठी आपला आधार आपल्या खात्याशी लिंक करावा. यामुळे तिकीट बुकिंग सोपे आणि जलद होईल.
4. एलपीजी सिलेंडरच्या किमतींमध्ये बदल
प्रत्येक महिन्याच्या पहिल्या तारखेला एलपीजी (LPG) सिलेंडरच्या किमतींमध्ये बदल केला जातो. 1 ऑक्टोबरपासून घरगुती एलपीजी सिलेंडर 14 किलो आणि 19 किलो वजनाच्या सिलेंडरचे दर नवीन नियमांनुसार असतील.
या महिन्याच्या किमती आंतरराष्ट्रीय बाजारात स्वयंपाकाचा गॅस आणि पेट्रोलियम उत्पादनांच्या किमती कशा आहेत, यावर अवलंबून असतील. एलपीजी किमतींमधील हा बदल प्रत्येक महिन्यात जनतेसाठी नवीन आर्थिक समीकरण ठरवतो.
सरकार आणि खाजगी एजन्सी या किमतीला अपडेट करून ग्राहकांना नवीन किमतीची माहिती वेळेत देतील. सामान्य जनतेला सल्ला दिला जातो की, त्यांनी गॅस एजन्सीकडून वेळेवर अपडेट घेत राहावे.
5. इतर नियम आणि आर्थिक बदल
1 ऑक्टोबरपासून इतर अनेक आर्थिक आणि डिजिटल बदल देखील लागू होऊ शकतात. यामध्ये खालील गोष्टींचा समावेश आहे:
डिजिटल पेमेंट आणि बँकिंग नियम: बँका आपले डिजिटल व्यवहाराचे नियम अपडेट करतील, ज्यामुळे यूपीआय, एनईएफटी आणि आयएमपीएस व्यवहारांमध्ये नवीन सुरक्षा वैशिष्ट्ये जोडली जातील.
ईएमआय आणि कर्ज योजना: रेपो दर घटल्यानंतर बँकांद्वारे दिल्या जाणाऱ्या कर्जावरील व्याजदरात बदल दिसून येईल. यामुळे ईएमआय कमी होईल आणि कर्ज घेणे स्वस्त होईल.
एलपीजी सबसिडी आणि गॅस योजना: घरगुती ग्राहकांसाठी सबसिडी आणि नवीन गॅस योजनेतील बदलांची माहिती एलपीजी एजन्सी आपल्या ग्राहक पोर्टलवर अपडेट करतील.
या बदलांचा उद्देश सुरक्षितता वाढवणे, डिजिटल व्यवहारांमध्ये पारदर्शकता आणणे आणि सामान्य जनतेला आर्थिक मदत देणे हा आहे.