महाराष्ट्रका उपमुख्यमन्त्री एकनाथ शिन्देलाई लक्षित गरी बनाइएको प्यारोडी गीतलाई लिएर स्ट्यान्ड–अप कमिडियन कुणाल कामराको मुसीबत बढ्न सक्छ। यस मामिलामा उनी विरुद्ध विशेषाधिकार हनन (Breach of Privilege) को कारबाही चाँडै सुरु गरिनेछ।
कमिडियन कुणाल कामरा: स्ट्यान्ड–अप कमिडीको मञ्चबाट राजनीतिक व्यङ्ग्य गर्नु अब कमिडियन कुणाल कामरालाई गह्रौं पर्न लागेको देखिन्छ। महाराष्ट्रको राजनीतिको केन्द्रमा फेरि त्यो नाम गुञ्जिरहेको छ, जुन आफ्नो तिखो शैली, राजनीतिक कटाक्ष र खुला आलोचनाका लागि चिनिन्छ—कुणाल कामरा। यसपटक कामरा महाराष्ट्रका उपमुख्यमन्त्री एकनाथ शिन्देलाई लिएर एउटा प्यारोडी गीतद्वारा विवादमा तानिएका छन्।
यस गीतलाई लिएर अब उनी विरुद्ध राज्य विधान परिषद्मा विशेषाधिकार हननको कारबाही सुरु हुँदैछ। राज्यको सत्ताधारी दलका विधायकहरू र परिषद्का अध्यक्षले यस विषयलाई गम्भीरतापूर्वक लिँदै नोटिस प्रक्रियाको सुरुवात गरिसकेका छन्।
के हो पूरा मामला?
मार्च २०२५ मा महाराष्ट्र विधानसभाको बजेट अधिवेशनको क्रममा भाजपा विधायक प्रवीण दारकरले विधान परिषद्मा एउटा नोटिस दर्ता गरेका थिए, जसमा कुणाल कामरा र शिवसेना (यूबीटी)की प्रवक्ता सुषमा अन्धारेलाई विशेषाधिकार हननको दोषी ठहराउँदै कारबाहीको माग गरिएको थियो। यो पूरा विवादको जड त्यो प्यारोडी गीत हो, जुन कुणालले आफ्नो स्ट्यान्ड–अप शोको क्रममा प्रस्तुत गरेका थिए।
गीतमा सीधै उपमुख्यमन्त्री एकनाथ शिन्देको नाम उल्लेख गरिएको थिएन, तर व्यङ्ग्यात्मक शैलीमा प्रस्तुत यस गीतलाई शिन्दे समर्थकहरूले अपमानजनक भनेका छन्। यसमा राज्यभर विरोध प्रदर्शन भए र मुम्बईको त्यो भेन्यूमा पनि तोडफोड गरियो जहाँ यो शो फिल्माइएको थियो।
विशेषाधिकार समितिको कारबाही
महाराष्ट्र विधान परिषद्का अध्यक्ष राम शिन्देले यो विषय विशेषाधिकार समितिलाई सुम्पिएका छन्। समितिका अध्यक्ष भाजपा एमएलसी प्रसाद लाडले कुणाल कामरा र सुषमा अन्धारेलाई नोटिस पठाउने प्रक्रिया सुरु भइसकेको पुष्टि गरेका छन्। लाडले सञ्चारमाध्यमसँग कुरा गर्दै भनेका छन्, यो मामला केवल एउटा कलाकारको मजाकको मात्र होइन, तर यो राज्यका वरिष्ठ पदमा बसेका जनप्रतिनिधिहरूको गरिमा र संवैधानिक पदको प्रतिष्ठासँग जोडिएको छ। यसमा छलफल गरेपछि हामी कारबाही अगाडि बढाउँदैछौँ।
यसअघि पनि कुणाल कामरा राजनीतिक विवादमा तानिएका यो पहिलो पटक होइन। उनी पहिले पनि धेरै पटक चर्चामा आइसकेका छन्—र प्रायः आफ्ना विवादास्पद अभिव्यक्ति र सामाजिक सञ्जाल पोस्टका कारणले। २०२० मा उनले सर्वोच्च अदालतको आलोचना गर्ने ट्वीट गरेका थिए, जसबाट अवहेलनाको मुद्दा सामने आएको थियो।
अर्नाब गोस्वामीसँग एयर इन्डियाको एउटा उडानमा झडप भएपछि केही समयका लागि उनी उडानबाट प्रतिबन्धित पनि भएका थिए। उनले प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको मर्फ गरिएको भिडियो पनि साझा गरेका थिए, जसमा एउटा बच्चाको गीतको सट्टा ‘महँगाई डाइन खाए जात है’ गीत जोडिएको थियो।
के भन्दैछन् राजनीतिक विश्लेषकहरू?
राजनीतिक विशेषज्ञहरूको मान्यता छ कि यो मामला केवल हास्य–व्यङ्ग्य र अभिव्यक्ति स्वतन्त्रतासम्म सीमित छैन। वर्तमान राजनीतिक वातावरणमा यस्तो व्यङ्ग्यलाई सिधा आक्रमण मानिएको छ, विशेष गरी जब यसले कुनै सत्ताधारी नेतालाई लक्षित गर्दछ। विधान परिषद्मा विशेषाधिकार हननको कारबाही सामान्यतः गम्भीर मामिलामा गरिन्छ, जब यो महसुस हुन्छ कि कुनै सदस्यको संवैधानिक गरिमा वा अधिकारको उल्लङ्घन भएको छ। अब हेर्न बाँकी छ कि समिति कामरालाई माफी दिन्छ, चेतावनी दिन्छ, या त उनी विरुद्ध कडा अनुशासनात्मक कदम चाल्छ।
