ਕੇਂਦਰੀ ਸੜਕ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਤੇ ਰਾਜਮਾਰਗ ਮੰਤਰੀ ਨਿਤਿਨ ਗਡਕਰੀ ਨੇ ਉਤਰਾਖੰਡ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਹਿਰਾਦੂਨ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਹੇ ਟ੍ਰੈਫ਼ਿਕ ਦੇ ਹੱਲ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਤੇ ਨਿਵੇਕਲਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਿਆ ਹੈ।
Dehradun Air Bus Project: ਉਤਰਾਖੰਡ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਹਿਰਾਦੂਨ ਜਲਦੀ ਹੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਥੋੜੇ ਜਿਹੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਬੱਸਾਂ ਹੁਣ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਚੱਲਣਗੀਆਂ। ਇਹ ਕੋਈ ਵਿਗਿਆਨ ਗਲਪ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਕੇਂਦਰੀ ਸੜਕ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਤੇ ਰਾਜਮਾਰਗ ਮੰਤਰੀ ਨਿਤਿਨ ਗਡਕਰੀ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਾਕਾਂਖੀ ਤੇ ਨਵੀਨਤਾ ਨਾਲ ਭਰੀ ਸੋਚ ਹੈ। ਦਹਿਰਾਦੂਨ ਦੀ ਵਿਗੜਦੀ ਟ੍ਰੈਫ਼ਿਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਗਡਕਰੀ ਨੇ 'ਏਅਰ ਬੱਸ ਸਿਸਟਮ' ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰੀ ਆਵਾਜਾਈ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਹੀ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਏਅਰ ਬੱਸ ਸਿਸਟਮ ਕੀ ਹੈ?
ਏਅਰ ਬੱਸ ਸਿਸਟਮ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਬੱਸ ਸੇਵਾ ਤੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਏਰੀਅਲ ਟਰਾਂਜਿਟ ਨੈਟਵਰਕ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੱਸਾਂ ਕੇਬਲ ਜਾਂ ਏਰੀਅਲ ਟ੍ਰੈਕ 'ਤੇ ਚੱਲਣਗੀਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੱਸਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਟ੍ਰੈਕਾਂ ਜਾਂ ਪੋਲਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਉੱਪਰ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਤਕਨੀਕ ਡਬਲ-ਡੈੱਕਰ ਮੋਡ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਸਫ਼ਰ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਮਿਲੇਗੀ।
ਇਹ ਸਿਸਟਮ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਟ੍ਰੈਫ਼ਿਕ ਨੂੰ ਡਾਇਵਰਟ ਕਰੇਗਾ, ਸਗੋਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਬਾਲਣ ਦੀ ਖਪਤ ਨੂੰ ਵੀ ਘਟਾਏਗਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬੱਸਾਂ ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਜਾਂ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਫਿਊਲ ਆਧਾਰਿਤ ਹੋਣਗੀਆਂ, ਜੋ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਹੋਣਗੀਆਂ।
ਦਹਿਰਾਦੂਨ ਲਈ ਇਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ?
ਦਹਿਰਾਦੂਨ ਭਾਵੇਂ ਇੱਕ ਸ਼ਾਂਤ ਅਤੇ ਹਰਾ-ਭਰਾ ਸ਼ਹਿਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਹੀ ਆਬਾਦੀ ਅਤੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨੇ ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਡਾਵਾਂਡੋਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸੰਕਰੀ ਸੜਕਾਂ, ਬੇਤਰਤੀਬ ਪਾਰਕਿੰਗ ਅਤੇ ਭੀੜ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਾਸੀਆਂ ਲਈ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਔਖੀ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
- ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਦੀ ਭੌਗੋਲਿਕ ਸੀਮਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੌੜਾ ਕਰਨਾ ਔਖਾ ਹੈ।
- ਹਰ ਸਾਲ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ 10% ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।
- ਟ੍ਰੈਫ਼ਿਕ ਸਿਗਨਲ ਅਤੇ ਫਲਾਈਓਵਰ ਵੀ ਹੁਣ ਟ੍ਰੈਫ਼ਿਕ ਦਬਾਅ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੇਅਸਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।
- ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਏਅਰ ਬੱਸ ਸਿਸਟਮ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਉਪਾਅ ਹੈ ਜੋ ਵਾਧੂ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਭੀੜ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਤਕਨੀਕੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਕਿਹੋ ਜਿਹੀ ਹੋਵੇਗੀ?
ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਕਨੀਕੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਨਤਕ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ, ਪਰ ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ:
- ਉੱਚੇ ਖੰਭਿਆਂ 'ਤੇ ਬਣਿਆ ਏਰੀਅਲ ਟ੍ਰੈਕ, ਜਿਸ 'ਤੇ ਬੱਸਾਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਹੀਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਚੱਲਣਗੀਆਂ।
- ਟ੍ਰੈਕ ਦਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਉਹ ਟ੍ਰੈਫ਼ਿਕ ਤੋਂ ਉੱਪਰ, ਰੁੱਖਾਂ ਤੋਂ ਬਚਦੇ ਹੋਏ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਰਸਤਾ ਤੈਅ ਕਰ ਸਕੇ।
- ਬੱਸਾਂ ਵਿੱਚ GPS, CCTV, ਅਤੇ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮਾਰਟ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੋਵੇਗਾ।
- ਸੰਚਾਲਨ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ AI ਆਧਾਰਿਤ ਕੰਟਰੋਲ ਸੈਂਟਰ ਤੋਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਟ੍ਰੈਫ਼ਿਕ ਨੂੰ ਰੀਅਲ ਟਾਈਮ ਮਾਨੀਟਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇਗਾ।
ਨਿਤਿਨ ਗਡਕਰੀ ਦੀ ਸੋਚ – ਨਵਾਂ ਭਾਰਤ, ਨਵਾਂ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ
ਨਿਤਿਨ ਗਡਕਰੀ ਨੇ ਦਹਿਰਾਦੂਨ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਸਰਵੇਖਣ ਅਤੇ ਸੜਕ ਨਿਰੀਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਉਪਾਵਾਂ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਵਧ ਕੇ ਨਵੀਨਤਾ ਦੀ ਰਾਹ ਫੜਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਏਅਰ ਬੱਸ ਸਿਸਟਮ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਟ੍ਰੈਫ਼ਿਕ ਦਾ ਹੱਲ ਦੇਵੇਗਾ, ਸਗੋਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ ਬਣਾਏਗਾ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਤਰਾਖੰਡ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਰਿਪੋਰਟ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵਾਅਦਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਕੇਂਦਰ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ, ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਇਸਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇਵੇਗੀ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰੇਗੀ।
