ਦਿੱਲੀ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ 'ਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਆਰਮਸ ਡੀਲਰ ਸੰਜੇ ਭੰਡਾਰੀ ਨੂੰ FEO ਐਲਾਨਿਆ। ਉਸ 'ਤੇ ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ, ਕਾਲੇ ਧਨ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਜਾਇਦਾਦ ਰੱਖਣ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਦੋਸ਼ ਹਨ। ED ਜ਼ਬਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਤੇਜ਼ ਕਰੇਗਾ।
Delhi: ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਆਰਮਸ ਡੀਲਰ ਸੰਜੇ ਭੰਡਾਰੀ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਭਗੌੜਾ ਆਰਥਿਕ ਅਪਰਾਧੀ ਐਕਟ, 2018 ਦੇ ਤਹਿਤ 'ਭਗੌੜਾ ਆਰਥਿਕ ਅਪਰਾਧੀ' ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਈਡੀ ਦੀ ਪਟੀਸ਼ਨ 'ਤੇ ਸੁਣਾਇਆ ਗਿਆ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਹੁਣ ਉਸਦੀ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਬਤ ਕਰਨ ਦਾ ਰਾਹ ਸਾਫ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਸੰਜੇ ਭੰਡਾਰੀ ਨੂੰ FEO ਐਲਾਨਿਆ
ਦਿੱਲੀ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਇਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ (ED) ਦੀ ਪਟੀਸ਼ਨ 'ਤੇ ਸੁਣਵਾਈ ਕਰਦਿਆਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਆਰਮਸ ਡੀਲਰ ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਸੰਜੇ ਭੰਡਾਰੀ ਨੂੰ ਭਗੌੜਾ ਆਰਥਿਕ ਅਪਰਾਧੀ ਐਕਟ, 2018 (Fugitive Economic Offenders Act, 2018) ਦੇ ਤਹਿਤ 'ਭਗੌੜਾ ਆਰਥਿਕ ਅਪਰਾਧੀ' (FEO) ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਇਹ ਐਕਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਰਥਿਕ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਪਰਾਧ ਕਰਕੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਭੱਜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਬੁਲਾਉਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ED ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਬਤ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਮਿਲ ਗਿਆ ਹੈ।
ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਦੋਸ਼
ਸੰਜੇ ਭੰਡਾਰੀ 'ਤੇ ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ, ਕਾਲੇ ਧਨ ਦੀ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਜਾਇਦਾਦ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਦੋਸ਼ ਹਨ। ਈਡੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਭੰਡਾਰੀ ਨੇ ਰੱਖਿਆ ਸੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਲਾਲੀ ਰਾਹੀਂ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਕਮਾਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੈਸਿਆਂ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਐਲਾਨੀ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਿਆ। ਉਸਦੇ ਖਿਲਾਫ ਆਮਦਨ ਕਰ ਵਿਭਾਗ, ਈਡੀ ਅਤੇ ਸੀਬੀਆਈ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਹੈ। 2016 ਵਿੱਚ ਆਮਦਨ ਕਰ ਵਿਭਾਗ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਕੋਲੋਂ ਕੁਝ ਗੁਪਤ ਰੱਖਿਆ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵੀ ਬਰਾਮਦ ਹੋਏ ਸਨ।
ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਹਿਣਾ ਬਣਿਆ ਬਚਾਅ ਦਾ ਆਧਾਰ
ਸੁਣਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਸੰਜੇ ਭੰਡਾਰੀ ਵੱਲੋਂ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਕਿ ਉਹ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਅਦਾਲਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਹਵਾਲਗੀ ਬੇਨਤੀ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਉਸਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਤਹਿਤ ਭਗੌੜਾ ਨਹੀਂ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਪਰ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਇਸ ਤਰਕ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਕੋਰਟ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਦੋਸ਼ੀ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਭਾਰਤੀ ਕਾਨੂੰਨ ਤੋਂ ਬਚਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੇ ਸੰਮਨ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ FEO ਐਲਾਨਣਾ ਉਚਿਤ ਹੈ।
ਰਾਬਰਟ ਵਾਡਰਾ ਨਾਲ ਜੁੜ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਨਾਮ
ਸੰਜੇ ਭੰਡਾਰੀ ਦਾ ਨਾਮ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇਤਾ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਜਵਾਈ ਰਾਬਰਟ ਵਾਡਰਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਇੱਕ ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਵਾਡਰਾ ਅਤੇ ਭੰਡਾਰੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਲੰਡਨ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਜਾਇਦਾਦ ਦੀ ਖਰੀਦ-ਫਰੋਖਤ ਵਿੱਚ ਸਬੰਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਰਾਬਰਟ ਵਾਡਰਾ ਨੇ ਸਾਰੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਪਰ ਈਡੀ ਦੀ ਚਾਰਜਸ਼ੀਟ ਵਿੱਚ ਭੰਡਾਰੀ ਨੂੰ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦਾ ਅਹਿਮ ਕਿਰਦਾਰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਹਥਿਆਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜੁੜਾਅ
ਭੰਡਾਰੀ ਦਾ ਨਾਮ ਕਈ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਹਥਿਆਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਰੱਖਿਆ ਸੌਦਿਆਂ ਦੇ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਈਡੀ ਮੁਤਾਬਕ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਚੋਲੇ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਭੰਡਾਰੀ ਨੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕੀਤੇ।
ਜਾਇਦਾਦ ਜ਼ਬਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੋਵੇਗੀ ਤੇਜ਼
ਅਦਾਲਤ ਵੱਲੋਂ ਭਗੌੜਾ ਆਰਥਿਕ ਅਪਰਾਧੀ ਐਲਾਨੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਹੁਣ ਸੰਜੇ ਭੰਡਾਰੀ ਦੀ ਚੱਲ-ਅਚੱਲ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਦੀ ਜ਼ਬਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਤੇਜ਼ ਕਰੇਗਾ। ED ਹੁਣ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਬਲਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਉਸਦੀ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ ਕਰਕੇ ਜ਼ਬਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ, ਪ੍ਰਾਪਰਟੀ, ਨਿਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਹੋਰ ਆਰਥਿਕ ਸਰੋਤ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।