ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਜਮਸ਼ੇਦਪੁਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਿਟਰਨ ਦਾ ਲਾਲਚ ਦੇ ਕੇ ਤਕਰੀਬਨ 3 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਸਾਈਬਰ ਠੱਗੀ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਝਾਰਖੰਡ ਸੀ.ਆਈ.ਡੀ. ਦੀ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਬ੍ਰਾਂਚ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨਗਰ, ਕਦਮਾ ਥਾਣਾ ਖੇਤਰ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਦਿਨੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੋਸ਼ੀ ਨੇ ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਮ ਐਪ ਰਾਹੀਂ ਮੈਟਲ ਟ੍ਰੇਡਿੰਗ ਵਿੱਚ ਮੋਟੇ ਮੁਨਾਫੇ ਦਾ ਝਾਂਸਾ ਦੇ ਕੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਫਸਾਇਆ ਅਤੇ ਤਕਰੀਬਨ 2.98 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਠੱਗੀ ਮਾਰੀ। ਪੀੜਤ ਨੇ 28 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਸਾਈਬਰ ਥਾਣੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ।
ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਠੱਗੀ ਬਹੁਤ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਦੋਸ਼ੀ ਨੇ ਇੱਕ ਜਾਅਲੀ ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਮ ਚੈਨਲ "ਗਲੋਬਲ ਇੰਡੀਆ" ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਚਲਾਇਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲਿੰਕ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਲਿੰਕ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਦੇ ਹੀ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਬੋਰਡ ਆਫ ਆਪਸ਼ਨਜ਼ ਐਕਸਚੇਂਜ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਇੱਕ ਜਾਅਲੀ ਟਰੇਡਿੰਗ ਅਕਾਊਂਟ ਖੁੱਲ੍ਹਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਟਲ ਟਰੇਡਿੰਗ ਵਿੱਚ ਉੱਚੇ ਰਿਟਰਨ ਦਾ ਝਾਂਸਾ ਦੇ ਕੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ।
ਦੋਸ਼ੀ ਦੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਈ ਪੁਰਾਣੇ ਮਾਮਲੇ
ਝਾਰਖੰਡ ਸੀ.ਆਈ.ਡੀ. ਨੂੰ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਪੋਰਟਲ ਤੋਂ ਇਸ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਕਿ ਦੋਸ਼ੀ ਦਿਨੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਇੱਕ ਬੈਂਕ ਅਕਾਊਂਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੀ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 1.15 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਹੋਏ ਸਨ। ਇਹੀ ਨਹੀਂ, ਇਸ ਅਕਾਊਂਟ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਦੋ ਹੋਰ ਸਾਈਬਰ ਫਰਾਡ ਕੇਸ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਨੋਇਡਾ ਸੈਕਟਰ-36 (ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼) ਅਤੇ ਝਾਰਖੰਡ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 3.29 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਸੀ.ਆਈ.ਡੀ. ਨੇ ਦੋਸ਼ੀ ਕੋਲੋਂ ਮੋਬਾਈਲ, ਲੈਪਟਾਪ ਸਮੇਤ ਕਈ ਡਿਜੀਟਲ ਉਪਕਰਣ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਫਿਲਹਾਲ ਉਸ ਤੋਂ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਜਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੱਡੇ ਸਾਈਬਰ ਠੱਗੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਏਜੰਸੀਆਂ ਹੁਣ ਇਸ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਰ ਖਾਤਿਆਂ, ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਟ੍ਰੇਲ ਦੀ ਵੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸਾਵਧਾਨੀ ਦੀ ਸਲਾਹ
ਝਾਰਖੰਡ ਸੀ.ਆਈ.ਡੀ. ਨੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਆਏ ਇਨਵੈਸਟਮੈਂਟ ਆਫਰ ਜਾਂ "ਦੁੱਗਣਾ ਰਿਟਰਨ" ਵਰਗੇ ਵਾਅਦਿਆਂ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਨਾ ਕਰਨ। ਕਿਸੇ ਅਣਜਾਣ ਪੋਰਟਲ, ਲਿੰਕ ਜਾਂ ਐਪ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਜਾਂਚ ਲੈਣ ਅਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਅਣਜਾਣ ਯੂ.ਪੀ.ਆਈ. ਆਈ.ਡੀ. ਜਾਂ ਅਕਾਊਂਟ ਵਿੱਚ ਪੈਸਾ ਟਰਾਂਸਫਰ ਨਾ ਕਰੋ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਨਿਵੇਸ਼ ਸਬੰਧੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਸਾਵਧਾਨੀ ਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਉਪਾਅ ਹੈ।
ਜੇ ਕੋਈ ਸਾਈਬਰ ਠੱਗੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਸਾਈਬਰ ਹੈਲਪਲਾਈਨ ਨੰਬਰ 1930 'ਤੇ ਕਾਲ ਕਰੋ ਜਾਂ www.cybercrime.gov.in 'ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰੋ।
ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਸੀ ਵੱਡਾ ਸਾਈਬਰ ਫਰਾਡ
ਇਹ ਕੋਈ ਪਹਿਲਾ ਮਾਮਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਰਾਂਚੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ 50 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਠੱਗੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਦੋਸ਼ੀ ਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰੀ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਪੀੜਤ ਨੂੰ 300 ਕਰੋੜ ਦੇ ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ। 'ਡਿਜੀਟਲ ਅਰੈਸਟ' ਦੀ ਡਰਾਉਣੀ ਸਕ੍ਰਿਪਟ ਰਚ ਕੇ ਠੱਗ ਨੇ ਪੈਸੇ ਐਂਠ ਲਏ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਜੂਨਾਗੜ੍ਹ ਤੋਂ 27 ਸਾਲਾ ਦੋਸ਼ੀ ਰਵੀ ਹਸਮੁਖਲਾਲ ਗੋਧਨੀਆ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਸਾਈਬਰ ਠੱਗੀ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੱਧਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਇਹ ਸਾਫ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਨਿਵੇਸ਼ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੂਰੀ ਪੜਤਾਲ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਵਰਨਾ ਕੁਝ ਹੀ ਕਲਿੱਕ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਕਮਾਈ ਉੱਡ ਸਕਦੀ ਹੈ।