ਸੰਭਲ ਵਿੱਚ 180 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਮਾ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਸਰਵੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਆਇਆ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤਣਾਅ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਸੀ, ਹੁਣ ਉੱਥੇ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜਾਂ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਰੌਣਕ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ।
ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼: ਸੰਭਲ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿੱਚ 24 ਨਵੰਬਰ 2024 ਨੂੰ ਜਾਮਾ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਸਰਵੇ ਦੌਰਾਨ ਭੜਕੀ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਅੱਜ 180 ਦਿਨ ਪੂਰੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਉਸ ਦਿਨ ਜੋ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਡਰ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਸੀ, ਉਸ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਬਿਹਤਰ ਸਥਿਤੀ ਹੁਣ ਸੰਭਲ ਵਿੱਚ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ ਜ਼ਿਲੇ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਦਲ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਕਦੇ ਸਾਂਪ੍ਰਦਾਇਕ ਤਣਾਅ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਘੇਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਅੱਜ ਉੱਥੇ ਵਿਕਾਸ, ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਗੂੰਜ ਸੁਣਾਈ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ।
ਜਾਮਾ ਮਸਜਿਦ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਭਲ ਦਾ ਬਦਲਦਾ ਚਿਹਰਾ
24 ਨਵੰਬਰ 2024 ਨੂੰ ਜਾਮਾ ਮਸਜਿਦ ਪਰਿਸਰ ਦੇ ਸਰਵੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਨਿਕਲੀ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਸਥਿਤੀ ਨੇ ਸੰਭਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਸਮਾਚਾਰ ਪੱਤਰਾਂ ਦੀਆਂ ਸੁਰਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਦਿਨ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ ਨੇ ਪੂਰੇ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿੱਚ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਫੈਲਾਈ ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ 180 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਪੁਖ਼ਤਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਜਨਤਕ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਹਨ।
ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕਾਰਤਿਕੇਅ ਮਹਾਦੇਵ ਮੰਦਰ ਦਾ ਪੁਨਰ ਉਦਘਾਟਨ
ਹਿੰਸਾ ਦੇ 22 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਹੀ, 14 ਦਸੰਬਰ 2024 ਨੂੰ, ਸੰਭਲ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਸ਼੍ਰੀ ਕਾਰਤਿਕੇਅ ਮਹਾਦੇਵ ਮੰਦਰ ਦੇ ਕਪਾਟ ਜਨਤਾ ਲਈ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਇਹ ਮੰਦਰ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬੰਦ ਸੀ ਅਤੇ ਚਾਰਦੀਵਾਰੀ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸਥਾਨਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ 'ਤੇ ਇਸ ਚਾਰਦੀਵਾਰੀ ਨੂੰ ਹਟਾ ਕੇ ਮੰਦਰ ਦੀ ਸਫਾਈ ਕਰਵਾਈ ਗਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਏ. ਐਸ. ਪੀ. ਸ਼੍ਰੀਚੰਦਰ ਅਤੇ ਸੀ. ਓ. ਅਨੁਜ ਚੌਧਰੀ ਨੇ ਵੀ ਭਾਗ ਲਿਆ।
ਮੰਦਰ ਦੀ ਸਫਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਥੇ ਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ, ਹੋਲੀ ਅਤੇ ਨਵਰਾਤਰੀ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਤਿਉਹਾਰਾਂ 'ਤੇ ਪੂਜਾ-ਪਾਠ ਅਤੇ ਭਜਨ-ਕੀਰਤਨ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਨਿਯਮਿਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਭਗਵਾ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਰੰਗਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਪੀ.ਏ.ਸੀ., ਪੁਲਿਸ ਬਲ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੀ.ਸੀ.ਟੀ.ਵੀ. ਕੈਮਰੇ ਵੀ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਯੋਗੀ ਆਦਿੱਤਿਆਨਾਥ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ 'ਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧਾਵਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਸਾਂਪ੍ਰਦਾਇਕ ਸਾਂਝ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
ਧਾਰਮਿਕ-ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਨਕਸ਼ਾ: ਨਵੀਂ ਪਛਾਣ ਵੱਲ ਕਦਮ
- ਸੰਭਲ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮਹੱਤਵ ਵਾਲੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਜ਼ੋਰ-ਸ਼ੋਰ ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
- ਚੰਦੌਸੀ ਚੌਰਾਹੇ 'ਤੇ ਸਮਰਾਟ ਪ੍ਰਿਥਵੀਰਾਜ ਚੌਹਾਨ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਚੌੜਾਈਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।
- ਸ਼ੰਕਰ ਕਾਲਜ ਚੌਰਾਹੇ 'ਤੇ ਭਗਵਾਨ ਪਰਸ਼ੂਰਾਮ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਲਗਾਈ ਜਾਵੇਗੀ।
- ਮਨੋਕਾਮਨਾ ਮੰਦਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਦਭਾਵਨਾ ਪਾਰਕ ਵਿੱਚ ਮਾਤਾ ਅਹਿਲਿਆਬਾਈ ਹੋਲਕਰ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ।
- ਨਖਾਸਾ-ਹਿੰਦੂਪੁਰਾ ਖੇੜਾ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਰਤਨ ਡਾ. ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਅਤੇ ਠੇਰ ਮੁਹੱਲੇ ਦੇ ਅਟਲ ਬਾਲ ਉਦਯਾਨ ਪਾਰਕ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਰਤਨ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।
- ਇਹ ਸਾਰੇ ਸਥਾਨ ਜਾਮਾ ਮਸਜਿਦ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਢਾਈ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੰਭਲ ਦਾ ਧਾਰਮਿਕ-ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਨਕਸ਼ਾ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਕਾਰ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਅਤੇ ਚੌਕੀਆਂ ਦਾ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ
ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਹਨ। ਸੰਭਲ ਜ਼ਿਲੇ ਦੀ ਸਤਿਵ੍ਰਤ ਪੁਲਿਸ ਚੌਕੀ ਨੂੰ ਦੋ ਮੰਜ਼ਿਲਾ ਬਣਾ ਕੇ ਇਸਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਚੌਕੀ ਵਿੱਚ ਪੁਲਿਸ ਬਲ 24 ਘੰਟੇ ਤਾਇਨਾਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਨਿਗਰਾਨੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੁਝ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਅ ਹੋਏ ਹਨ। ਸੀ.ਓ. ਅਨੁਜ ਚੌਧਰੀ, ਜੋ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਬਿਆਨ ‘52 ਜੁਮੇ ਹੋਲੀ ਇੱਕ ਵਾਰ’ ਕਾਰਨ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਆਏ ਸਨ, ਦਾ ਕਾਰਜ ਖੇਤਰ ਬਦਲ ਕੇ ਚੰਦੌਸੀ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਯੋਗੀ ਆਦਿੱਤਿਆਨਾਥ ਨੇ ਇਸ ਬਿਆਨ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਤਬਾਦਲੇ ਰਾਹੀਂ ਵਿਭਾਗੀ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਉੱਥੇ ਹੀ, ਏ.ਐਸ.ਪੀ. ਸ਼੍ਰੀਚੰਦਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੰਦਰ ਦੀ ਸਫਾਈ ਦਾ ਨੇਤ੍ਰਿਤਵ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਨੂੰ ਇਟਾਵਾ ਦਿਹਾਤ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਸਾਂਪ੍ਰਦਾਇਕ ਸਾਂਝ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕਦਮ
ਸੰਭਲ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸਾਂਪ੍ਰਦਾਇਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਮਾਹੌਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਨਵੰਬਰ 2024 ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਸਖ਼ਤ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ, ਨਾਲ ਹੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਿਵਸਥਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਨੀਤੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਸਾਰੇ ਧਰਮਾਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਰਾਬਰੀ ਅਤੇ ਸਾਂਝ ਕਾਇਮ ਰਹੇਗੀ। ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸੰਭਲ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਕਈ ਨਵੇਂ ਉਪਰਮ ਚਲਾਏ ਹਨ, ਜੋ ਜ਼ਿਲੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਮਰਸਤਾ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਸੰਭਲ ਦੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਬਦਲਾਅ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਰਾਹ 'ਤੇ ਅੱਗੇ ਵਧਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੰਦਰਾਂ ਦੇ ਖੁੱਲਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਨਵੇਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਮਾਰਕਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਤੱਕ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਦੇ ਪੁਖ਼ਤਾ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਸੁਧਾਰਾਂ ਤੱਕ ਹਰ ਕਦਮ ਸੰਭਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਮ੍ਰਿਧ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਬਣਾਉਣ ਵੱਲ ਹੈ।
