జీఎస్టీ రేట్లలో మార్పులు: సామాన్యులకు ఊరట?

వస్తువులు మరియు సేవల పన్ను (GST) రేటును సులభతరం చేయడానికి 5% మరియు 18% శ్లాబులతో కూడిన నమూనాను కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రతిపాదించింది. 12% మరియు 28% శ్లాబులను తొలగించి, మరిన్ని వస్తువులను తక్కువ రేట్లలోకి తీసుకురావడం గురించి చర్చిస్తున్నారు. ఈ నేపథ్యంలో రాష్ట్ర మంత్రుల బృందంతో ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ సంప్రదింపులు జరపనున్నారు.

న్యూఢిల్లీ: వస్తువులు మరియు సేవల పన్ను (GST) రేట్లలో పెద్ద మార్పులపై చర్చించే ఒక ముఖ్యమైన సమావేశంలో కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ ఈ వారం పాల్గొననున్నారు. ఈ సమావేశం ఆగస్టు 20 మరియు 21 తేదీలలో ఢిల్లీలో జరుగుతుంది. ఇందులో రాష్ట్ర మంత్రుల బృందం (GOM) కొత్త పన్ను విధానాన్ని పరిశీలిస్తుంది.

పన్ను శ్లాబులను సులభతరం చేసి సామాన్య ప్రజలపై భారం తగ్గించాలని ప్రభుత్వం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ఈ ప్రతిపాదనను ఆమోదిస్తే, రోజువారీ వినియోగ వస్తువులు చాలా చౌకగా మారవచ్చు.

రెండు శ్లాబుల విధానం పరిశీలన

ప్రస్తుతం GST నాలుగు వేర్వేరు రేట్లలో వసూలు చేస్తున్నారు. ప్రస్తుత పరిస్థితిలో 5%, 12%, 18% మరియు 28% రేట్లు అమల్లో ఉన్నాయి. ఇప్పుడు కేంద్ర ప్రభుత్వం ఒక కొత్త ప్రతిపాదనను ముందుకు తెచ్చింది. అందులో రెండు ప్రధాన శ్లాబులు మాత్రమే ఉంటాయి. అందులో 5% మరియు 18% రేట్లు ఉంటాయి.

ఈ ప్రతిపాదనలో 12% మరియు 28% శ్లాబులను తొలగించడం గురించి మాట్లాడుతున్నారు. ప్రస్తుతం 12% పన్ను పరిధిలో ఉన్న దాదాపు 99% వస్తువులను తగ్గించి 5% శ్లాబులోకి తీసుకురావచ్చు. అదేవిధంగా 90% వస్తువులు మరియు సేవలను 28% నుండి 18% రేటుకు మార్చవచ్చు.

ఏయే వస్తువులు ప్రభావితమవుతాయి?

ఈ ప్రతిపాదన అమల్లోకి వస్తే, సాధారణ వినియోగదారులే ఎక్కువ లబ్ధి పొందుతారు. రోజువారీ వినియోగ వస్తువులైన ప్యాక్ చేసిన ఆహారం, గృహోపకరణాల వస్తువులు మరియు సేవలు చౌకగా మారవచ్చు.

కొత్త పన్ను నిర్మాణంలో వస్తువులను రెండు విభాగాలుగా విభజిస్తారు. మొదటి విభాగం 'మెరిట్ గూడ్స్' (Merit Goods) అంటే అత్యవసర మరియు సాధారణ వినియోగంలో ఉన్న వస్తువులు. రెండవ విభాగం 'స్టాండర్డ్ గూడ్స్' (Standard Goods) అంటే సాధారణ పన్ను విధించే వస్తువులు మరియు సేవలు.

ఈ ఏర్పాటు మధ్యతరగతి, రైతులు మరియు సూక్ష్మ, చిన్న మరియు మధ్య తరహా పరిశ్రమల (MSME) రంగానికి ఉపశమనం కలిగించవచ్చు.

డిమెరిట్ గూడ్స్‌పై ఎక్కువ పన్ను ఉంటుంది

కొన్ని ప్రత్యేక వస్తువులపై అధిక పన్ను రేటు కొనసాగుతుందని కేంద్ర ప్రభుత్వం స్పష్టం చేసింది. అందులో పాన్ మసాలా, పొగాకు మరియు ఆన్‌లైన్ గేమింగ్ వంటి వస్తువులు ఉన్నాయి. దీనికి 40% వరకు పన్ను విధించాలని ప్రతిపాదించారు.

ఈ చర్య యొక్క లక్ష్యం మత్తు మరియు వ్యసనంతో కూడిన వస్తువులపై నియంత్రణ ఉంచడం మరియు ప్రభుత్వం ఈ రంగం నుండి తగిన ఆదాయాన్ని పొందగలగడం.

సమావేశంలో ఎవరు పాల్గొంటారు?

ఈ సమావేశంలో ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ రాష్ట్ర మంత్రుల బృందాన్ని ఉద్దేశించి మాట్లాడతారు. కేంద్ర ప్రభుత్వం ఈ బృందంలో సభ్యుడు కానప్పటికీ ఆర్థిక మంత్రి రాక రాష్ట్రాలకు కేంద్ర ప్రభుత్వ దృక్పథాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి సహాయపడుతుంది.

ఈ బృందానికి బీహార్ ఉప ముఖ్యమంత్రి సామ్రాట్ చౌదరి నేతృత్వం వహిస్తున్నారు. ఇది కాకుండా ఉత్తరప్రదేశ్ ఆర్థిక మంత్రి సురేష్ కుమార్ ఖన్నా, రాజస్థాన్ మంత్రి గజేంద్ర సింగ్, పశ్చిమ బెంగాల్ ఆర్థిక మంత్రి చంద్రమా భట్టాచార్య, కర్ణాటక మంత్రి కృష్ణ బైరే గౌడ మరియు కేరళ ఆర్థిక మంత్రి కె. ఎన్. బాలగోపాల్ కూడా ఇందులో ఉన్నారు.

వినియోగదారులు మరియు పారిశ్రామిక ప్రపంచం యొక్క అంచనాలు

GOM ఈ ప్రతిపాదనను అంగీకరిస్తే అది రాబోయే నెలలో జరగబోయే GST కౌన్సిల్ సమావేశంలో సమర్పించబడుతుంది. అక్కడ తుది నిర్ణయం తీసుకుంటారు.

పారిశ్రామిక ప్రపంచం దృష్టి ఈ సమావేశంపై ఉంది. పన్ను రేటు తగ్గితే డిమాండ్ పెరుగుతుందని, వ్యాపారం ఊపందుకుంటుందని వారు అంటున్నారు. కొత్త రేటును అమలు చేస్తే ద్రవ్యోల్బణం తగ్గుతుందని మరియు ప్రజలకు ఉపశమనం కలుగుతుందని వినియోగదారుల సంస్థలు చెబుతున్నాయి.

ఆదాయంపై ఏమి ప్రభావం ఉంటుంది?

రేట్లలో మార్పు ఉన్నప్పటికీ ఆదాయంలో తగ్గుదల ఉండదని ప్రభుత్వం చెబుతోంది. వాస్తవానికి పన్ను శ్లాబులు తక్కువగా ఉన్నప్పుడు వినియోగం పెరుగుతుంది మరియు ఎక్కువ మంది పన్ను పరిధిలోకి వస్తారు. కాబట్టి వసూళ్లు స్థిరంగా ఉండవచ్చు.

పన్ను నిర్మాణాన్ని సులభతరం చేయడం చాలా అవసరమని ఆర్థిక నిపుణులు భావిస్తున్నారు. ప్రస్తుత పరిస్థితిలో వేర్వేరు రేట్లు ఉండటం వల్ల వ్యాపారులకే కాకుండా వినియోగదారులకు కూడా గందరగోళం ఏర్పడుతుంది.