ఆయుర్వేద, హెర్బల్ ఉత్పత్తులకు ప్రసిద్ధి చెందిన పతంజలి ఆయుర్వేద తన గుర్తింపును ఇప్పుడు ఒక FMCG (ఫాస్ట్-మూవింగ్ కన్జ్యూమర్ గుడ్స్) కంపెనీగా మాత్రమే పరిమితం చేసుకోలేదు.
దేశంలో స్వదేశీ ఉద్యమం, ఆత్మనిర్భర్ భారత్ భావనకు బలాన్నిచ్చే పతంజలి ఆయుర్వేద ఇప్పుడు ఒక FMCG బ్రాండ్ మాత్రమే కాదు, అనేక రంగాలను కలిగిన సంస్థగా అవతరించింది. ఆయుర్వేద, సహజ ఉత్పత్తులతో తన ప్రయాణం ప్రారంభించిన పతంజలి, నేడు విద్య, ఆరోగ్యం, జీవవ్యవసాయం, ఆర్థిక సేవలు వంటి అనేక రంగాలలో తన బలమైన ఉనికిని నమోదు చేసింది. ఇది కేవలం వ్యాపార విస్తరణ మాత్రమే కాదు, భారతీయ జీవనశైలిని పునరుద్ధరించే లక్ష్యంతో కూడిన ఒక ఆలోచనా ఉద్యమం కూడా.
తక్కువ ధర, రసాయన రహిత ఉత్పత్తులతో ప్రారంభం
భారతీయ మార్కెట్లో విదేశీ కంపెనీల ఉత్పత్తుల ఆధిపత్యం ఉన్న సమయంలో పతంజలి స్థాపించబడింది. ఆ సమయంలో పతంజలి తన రసాయన రహిత, తక్కువ ధర ఉత్పత్తులతో ప్రజల దృష్టిని ఆకర్షించింది. నెయ్యి, తేనె, చ్యవనప్రాశం, టూత్పేస్ట్, సబ్బు, షాంపూ వంటి రోజువారి వినియోగ వస్తువులతో ప్రారంభమైంది, ఇవి భారతీయ ఆయుర్వేద పద్ధతిలో తయారు చేయబడ్డాయి.
ఈ ఉత్పత్తులు ప్రజలపై ఆర్థిక భారం తగ్గించడమే కాకుండా, వారిని భారతీయ సంస్కృతి, సంప్రదాయాలతో కూడా అనుసంధానించాయి. అందుకే కొన్ని సంవత్సరాలలోనే పతంజలి హిందుస్థాన్ యూనిలీవర్, కోల్గేట్, డాబర్ వంటి పెద్ద బ్రాండ్లకు పోటీగా నిలిచింది.
విద్యారంగంలో కొత్త గుర్తింపు
పతంజలి విద్యను కేవలం పాఠ్యాంశాలకు మాత్రమే పరిమితం చేసుకోలేదు, కానీ భారతీయ సంస్కృతి, యోగా, ఆయుర్వేదం, నైతిక విలువలను విద్యావ్యవస్థలో చేర్చింది. హరిద్వార్లో ఉన్న పతంజలి విశ్వవిద్యాలయం, దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న ఆచార్యకులం పాఠశాలల ద్వారా ఈ సంస్థ ఆధునిక విద్య, భారతీయ సంప్రదాయాల అద్భుతమైన సంగమం అందిస్తుంది.
ఇక్కడ విద్యార్థులు కేవలం శాస్త్రం, గణితం, సాంకేతికత మాత్రమే చదవరు, కానీ జీవన విలువలు, యోగా, స్వదేశీ ఆలోచనల గురించి కూడా బోధించబడుతుంది. ఈ సంస్థలలో ఆధునిక సౌకర్యాలతో పాటు గురు-శిష్య సంప్రదాయం కూడా కొనసాగుతోంది.
ఆరోగ్య సేవలలో పెరిగిన సహకారం
ఆరోగ్య రంగంలో పతంజలి పాత్ర గణనీయమైనది. కంపెనీ ప్రకారం, దేశవ్యాప్తంగా 34 వెల్నెస్ సెంటర్లు ఉన్నాయి, ఇక్కడ యోగా, ఆయుర్వేదం, సహజ చికిత్సల ద్వారా చికిత్స అందించబడుతుంది. ఈ సెంటర్లు గ్రామీణ, దూర ప్రాంతాలలో కూడా సక్రియంగా ఉన్నాయి, అక్కడ సాధారణంగా ఆధునిక వైద్యం అందుబాటులో ఉండదు.
ఈ వెల్నెస్ సెంటర్లలో ఉచితంగా లేదా కనీస ఖర్చుతో చికిత్స సౌకర్యం అందించబడుతుంది. అదనంగా పతంజలి యోగాపీఠం ద్వారా ప్రతి సంవత్సరం వేలాది మందిని యోగా ఉపాధ్యాయులు, ఆయుర్వేద వైద్యులుగా శిక్షణ ఇవ్వడం ద్వారా కొత్త ఆరోగ్య విప్లవం అడుగులు వేస్తోంది.
జీవవ్యవసాయానికి కొత్త దిశ
రైతుల ఆదాయాన్ని పెంచడం, నేల ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరచడంలో పతంజలి బయో రీసెర్చ్ ఇన్స్టిట్యూట్ (PBRI) అగ్రగామి పాత్ర పోషిస్తోంది. ఈ సంస్థ ద్వారా రైతులకు జీవవ్యవసాయం కోసం శిక్షణ, విత్తనాలు, ఎరువులు, శాస్త్రీయ సమాచారం అందించబడుతుంది.
పతంజలి దేశీయ వ్యవసాయ ఆర్థిక వ్యవస్థ రసాయన రహిత వ్యవసాయం అవలంబించి, సహజ వనరులను ఉపయోగించి పంటలు పండించినప్పుడే బలపడుతుందని నమ్ముతుంది. అదే సమయంలో కంపెనీ రైతుల నుండి జీవవ్యవసాయ ఉత్పత్తులను కొనుగోలు చేసి వారికి మార్కెట్ అందుబాటులో ఉంచుతోంది, దీని వలన వారి ఆదాయంలో పెరుగుదల కలుగుతోంది.
ఆర్థిక సేవలలో కూడా అడుగులు
వ్యాపార విస్తరణ దిశగా పతంజలి ఆర్థిక సేవలలో కూడా తన ఉనికిని నమోదు చేసింది. మాగ్మా జనరల్ ఇన్సూరెన్స్ వంటి కంపెనీలలో వాటాలను కొనుగోలు చేయడం ద్వారా పతంజలి ఒక పూర్తి భారతీయ వ్యాపార వ్యవస్థను ఏర్పాటు చేయాలని కోరుకుంటోందని స్పష్టం చేసింది. దీని వెనుక ఉన్న ఉద్దేశ్యం వినియోగదారులకు కేవలం దేశీయ ఉత్పత్తులు మాత్రమే కాకుండా, బీమా, పెట్టుబడులు వంటి సేవలను కూడా స్వదేశీ ఎంపికలతో పొందేలా చేయడం.
ఆత్మనిర్భర్ భారత్ దిశగా అభివృద్ధి
పతంజలి లక్ష్యం కేవలం లాభం సంపాదించడం మాత్రమే కాదు, భారతదేశాన్ని ఆత్మనిర్భర్గా చేయడమని పేర్కొంది. దీని కోసం కంపెనీ చిన్న, మధ్యతరహా పరిశ్రమలతో భాగస్వామ్యం చేసింది, దీని వలన కుటీర పరిశ్రమలకు ప్రోత్సాహం లభించింది. అదనంగా లక్షలాది మందికి ఉద్యోగాలు ఇవ్వడం ద్వారా కంపెనీ సామాజిక, ఆర్థిక స్థాయిలో కూడా సహకారం అందిస్తోంది.
పతంజలి స్థాపకులు బాబా రామదేవ్, ఆచార్య బాలకృష్ణలు తమ కల ప్రతి రంగంలోనూ స్వదేశీ ఎంపికలపై ఆధారపడే భారతదేశాన్ని నిర్మించడమని పదే పదే చెప్పారు.
ఆధునిక సాంకేతికత, బలమైన పంపిణీ నెట్వర్క్
ఒకప్పుడు పతంజలిని సాంప్రదాయ దుకాణాలకు మాత్రమే పరిమితం చేయబడిందని భావించేవారు. కానీ ఇప్పుడు కంపెనీ తన పంపిణీ నెట్వర్క్ను ఆధునికీకరించింది. పతంజలి ఉత్పత్తులు ఇప్పుడు అమెజాన్, ఫ్లిప్కార్ట్, Jiomart వంటి ఆన్లైన్ ప్లాట్ఫామ్లలో కూడా అందుబాటులో ఉన్నాయి. అదనంగా దేశవ్యాప్తంగా వేలాది పతంజలి ఆరోగ్య కేంద్రాలు, దుకాణాలు కూడా నడుస్తున్నాయి, ఇవి వినియోగదారులకు నేరుగా ఉత్పత్తులను అందిస్తున్నాయి.
```