મુંબઈના 26/11ના આતંકી હુમલાના આરોપી તહવ્વુર રાણાએ ભારતમાં પ્રત્યાર્પણ સામે ફરી એકવાર અમેરિકન સુપ્રીમ કોર્ટનો દરવાજો ખખડાવ્યો છે. રાણાએ પોતાના અરજીમાં દલીલ કરી છે કે ભારતમાં પ્રત્યાર્પણ થવા પર તેને અત્યાચારનો સામનો કરવો પડી શકે છે.
નવી દિલ્હી: મુંબઈના 26/11ના આતંકી હુમલાના આરોપી તહવ્વુર રાણાએ ભારતમાં પ્રત્યાર્પણ સામે ફરી એકવાર અમેરિકન સુપ્રીમ કોર્ટનો દરવાજો ખખડાવ્યો છે. રાણાએ પોતાના અરજીમાં દલીલ કરી છે કે ભારતમાં પ્રત્યાર્પણ થવા પર તેને અત્યાચારનો સામનો કરવો પડી શકે છે. સાથે જ, તેણે પોતાના ખરાબ સ્વાસ્થ્યનો ઉલ્લેખ કરતા કહ્યું છે કે તે ગંભીર બીમારીઓથી પીડાઈ રહ્યો છે અને લાંબા સમય સુધી કેસનો સામનો કરવાની સ્થિતિમાં નથી.
ભારતમાં અત્યાચારની શંકા વ્યક્ત
તહવ્વુર રાણાએ પોતાની અરજીમાં કહ્યું છે કે તેને ભારતમાં સુરક્ષિત વાતાવરણ નહીં મળે અને ત્યાં તેની સાથે કઠોર વ્યવહાર કરવામાં આવી શકે છે. તે પાકિસ્તાની મૂળનો કેનેડિયન નાગરિક છે અને ભારતીય સુરક્ષા એજન્સીઓ તેની સાથે અમાનવીય વ્યવહાર કરી શકે છે. આ જ આધાર પર તેણે અમેરિકન અદાલતમાં અપીલ કરી છે કે તેના પ્રત્યાર્પણ પર રોક લગાવવામાં આવે.
ટ્રમ્પ પ્રશાસને આપી હતી પ્રત્યાર્પણની મંજૂરી
તાજેતરમાં, ભૂતપૂર્વ અમેરિકન રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના પ્રશાસને તહવ્વુર રાણાના ભારત પ્રત્યાર્પણને લીલી ઝંડી આપી દીધી હતી. આ નિર્ણયને ભારતીય સુરક્ષા એજન્સીઓ માટે એક મોટી સિદ્ધિ માનવામાં આવી રહી હતી. ભારત સરકાર સતત તહવ્વુર રાણાના પ્રત્યાર્પણ માટે અમેરિકન પ્રશાસન પર દબાણ બનાવી રહી હતી, જેથી તેને મુંબઈ હુમલામાં તેની સંડોવણી માટે કાયદાના કઠઘરામાં લાવી શકાય.
તહવ્વુર રાણાએ પોતાની અરજીમાં સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત મુશ્કેલીઓનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો છે. તેના વકીલોનું કહેવું છે કે તે હૃદય ધમની વિકાર, પાર્કિન્સન્સ અને યુરિનલ કેન્સર જેવી ગંભીર બીમારીઓથી પીડાઈ રહ્યો છે, જેના કારણે તેનું પ્રત્યાર્પણ માનવીય આધાર પર ટાળવું જોઈએ.
કોણ છે તહવ્વુર રાણા?
તહવ્વુર હુસેન રાણા પાકિસ્તાની મૂળનો કેનેડિયન નાગરિક છે, જે પહેલા પાકિસ્તાની સેનામાં ડોક્ટર રહી ચૂક્યો છે. બાદમાં તેણે કેનેડા અને પછી અમેરિકામાં સ્થાયી થવાનો નિર્ણય કર્યો. અમેરિકામાં તેણે શિકાગોમાં એક ઇમિગ્રેશન કન્સલ્ટન્સી ફર્મ ખોલી. આ જ ફર્મમાં મુંબઈ હુમલાનો મુખ્ય ષડયંત્રકાર ડેવિડ હેડલી કામ કરતો હતો. તપાસમાં સામે આવ્યું કે રાણાએ જ હેડલીને આતંકી સંગઠનો સાથે જોડ્યો અને 26/11ના હુમલામાં તેની મદદ કરી.
અમેરિકન તપાસ એજન્સીઓએ તહવ્વુર રાણાને વર્ષ 2009માં ધરપકડ કર્યો હતો. ડેવિડ હેડલી સાથે પૂછપરછ દરમિયાન તહવ્વુર રાણાની સંડોવણીનો ખુલાસો થયો હતો. હેડલીએ સ્વીકાર્યું હતું કે તેણે મુંબઈમાં તાજ હોટલ, છત્રપતિ શિવાજી ટર્મિનસ અને અન્ય મુખ્ય સ્થળોની રેકી કરી હતી, જે બાદમાં આતંકીઓના નિશાને ચઢી ગયા હતા.
અમેરિકન સુપ્રીમ કોર્ટે પહેલા જ આપી હતી મંજૂરી
જાન્યુઆરી 2024માં અમેરિકન સુપ્રીમ કોર્ટે તહવ્વુર રાણાના પ્રત્યાર્પણને મંજૂરી આપી દીધી હતી અને તેની સમીક્ષા અરજીને ફગાવી દીધી હતી. તેમ છતાં રાણા ફરી એકવાર નવી અરજી લઈને કોર્ટ પહોંચ્યો છે. ભારત સરકાર આ પ્રક્રિયા પર નજર રાખી રહી છે અને પ્રત્યાર્પણની પ્રક્રિયા ઝડપથી પૂર્ણ કરવા માટે અમેરિકન અધિકારીઓના સંપર્કમાં છે.
26 નવેમ્બર 2008ના રોજ પાકિસ્તાનના 10 આતંકવાદીઓએ અરબ સાગરના રસ્તે મુંબઈમાં પ્રવેશ કરી તાજ હોટલ, છત્રપતિ શિવાજી ટર્મિનસ અને નરીમન હાઉસ સહિત અનેક સ્થળો પર નરસંહાર મચાવ્યો હતો. આ હુમલામાં 166 નિર્દોષ લોકોના મોત થયા હતા. બાદમાં જીવતા પકડાયેલા એકમાત્ર આતંકવાદી અજમલ કસાબને ભારતીય અદાલતે દોષી ઠેરવી 2012માં ફાંસી આપી દીધી હતી.
