બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણી 2025માં CPI એ સીટ વહેંચણી પહેલાં પોતાની પ્રથમ યાદી જાહેર કરી દીધી છે. આ પગલાથી મહાગઠબંધનમાં ખેંચતાણ વધી ગઈ છે. પક્ષ છથી વધુ બેઠકો પર ઉમેદવારો ઇચ્છે છે અને બીજી યાદી જલદી જાહેર કરશે.
બિહાર ચૂંટણી 2025: બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણી 2025ને લઈને તૈયારીઓ પૂરજોશમાં છે, પરંતુ INDIA ગઠબંધન (મહાગઠબંધન) માં સીટ વહેંચણીને લઈને ખેંચતાણ તેજ બની છે. ભારતીય કમ્યુનિસ્ટ પાર્ટી (CPI) એ સીટ શેરિંગ પર સહમતિ બને તે પહેલાં જ પોતાના ઉમેદવારોની પ્રથમ યાદી જાહેર કરી દીધી છે. પક્ષના આ પગલાથી ગઠબંધન ભીતર અસહમતિની સ્થિતિ ઊભી થઈ છે. રાજકીય વર્તુળોમાં તેને “પ્રેશર પોલિટિક્સ” તરીકે જોવામાં આવી રહ્યું છે.
CPI એ પ્રથમ યાદી જાહેર કરી
પટનાથી જાહેર કરાયેલા સત્તાવાર પત્રમાં CPI એ બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણી 2025 માટે પોતાના છ ઉમેદવારોની પ્રથમ યાદી જાહેર કરી છે. આ યાદીમાં તેઘડાથી રામરતન સિંહ, બખરી (સુ.) થી સૂર્યકાંત પાસવાન, બછવાડાથી અવધેશ કુમાર રાય, બાંકાથી સંજય કુમાર, હરલાખીથી રાકેશ કુમાર પાંડે અને ઝંઝારપુરથી રામ નારાયણ યાદવના નામ શામેલ છે. પક્ષે જણાવ્યું છે કે આ તમામ ઉમેદવારોને સત્તાવાર ચૂંટણી ચિહ્ન (symbol) પ્રદાન કરવામાં આવશે અને તેમને INDIA ગઠબંધનના ઉમેદવાર જાહેર કરવામાં આવ્યા છે.
બીજી યાદી પણ જલદી જાહેર થશે
CPI એ પોતાના પત્રમાં એ પણ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે પક્ષ જલદી જ બીજી યાદી પણ જાહેર કરશે. આ યાદીમાં ગોહ, કરગહર, બેલદૌર, બિહારશરીફ, રાજાપાકર (સુ.), કેસરિયા, ચનપટિયા અને વિક્રમ બેઠકો પર ઉમેદવારો જાહેર કરવામાં આવશે. જોકે, પક્ષે એ પણ ઉમેર્યું છે કે આ બેઠકો પર નામ ત્યારે જ નક્કી કરવામાં આવશે જ્યારે INDIA ગઠબંધન ભીતર સહમતિ બની જશે.
6 થી વધુ બેઠકો પર ઉતરવાની રણનીતિ
પ્રથમ યાદીથી એ સંકેત સ્પષ્ટ છે કે આ વખતે CPI પોતાના માટે છથી વધુ બેઠકો ઇચ્છે છે. છેલ્લી વખતે પક્ષે બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણીમાં છ બેઠકો પર મુકાબલો કર્યો હતો અને બે પર જીત મેળવી હતી. પરંતુ હવે પક્ષે આઠ વધારાના વિધાનસભા ક્ષેત્રોના નામનો ઉલ્લેખ કરીને પોતાની મંશા જાહેર કરી દીધી છે કે તે આ વખતે વધુ ભાગીદારીની માંગ કરશે. આ CPI નું એક વ્યૂહાત્મક પગલું પણ માનવામાં આવી રહ્યું છે જેથી ગઠબંધનમાં તેને વધુ બેઠકો મળી શકે.
મહાગઠબંધનમાં ખેંચતાણ વધી શકે છે
INDIA ગઠબંધનમાં CPI નું આ પગલું અન્ય પક્ષો માટે માથાનો દુખાવો બની શકે છે. આરજેડી (RJD) અને કોંગ્રેસ જેવા પક્ષો અત્યાર સુધી સીટ વહેંચણી પર અંતિમ નિર્ણય લઈ શક્યા નથી. આવી સ્થિતિમાં CPI દ્વારા પોતાના ઉમેદવારોની ઘોષણાથી ગઠબંધનમાં તણાવ વધી શકે છે. રાજકીય વિશ્લેષકોનું માનવું છે કે આ પગલું CPI ની “પ્રેશર પોલિટિક્સ” નો એક ભાગ છે જેથી વાતચીતમાં તેને મજબૂત સ્થિતિ મળે.
2020 ની ચૂંટણીમાં CPI અને ડાબેરી પક્ષોનું પ્રદર્શન
બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણી 2020માં ડાબેરી પક્ષોનું પ્રદર્શન મજબૂત રહ્યું હતું. CPI(ML) એ 19 બેઠકોમાંથી 12 પર જીત મેળવી હતી, જે ડાબેરી જૂથોમાં સૌથી શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન હતું. CPI એ તે ચૂંટણીમાં છ બેઠકો પર ઉમેદવારો ઉતાર્યા હતા અને બે પર જીત મેળવી હતી. આ જ આધારે હવે પક્ષનું માનવું છે કે તે મહાગઠબંધનમાં મોટી ભૂમિકા ભજવવા માટે હકદાર છે.
હરલાખીથી વારસો ચાલુ રહેશે
CPI એ આ વખતે પણ જૂના અને ભરોસાપાત્ર ચહેરાઓ પર ભરોસો વ્યક્ત કર્યો છે. હરલાખી બેઠક પરથી પક્ષે પૂર્વ ધારાસભ્ય અને રાજ્ય સચિવ રામ નરેશ પાંડેના પુત્ર રાકેશ કુમાર પાંડેને ઉમેદવાર બનાવ્યા છે. આ પગલું પક્ષની “રાજકીય વારસો” ને આગળ વધારવાનો સંકેત છે. જ્યારે ઝંઝારપુર બેઠક પરથી જૂના નેતા રામ નારાયણ યાદવને ફરી તક આપવામાં આવી છે, જેમને સ્થાનિક સ્તરે મજબૂત ઉમેદવાર માનવામાં આવે છે.
સીટ વહેંચણી પર હવે નજર RJD અને કોંગ્રેસ તરફ
હવે સૌની નજર RJD અને કોંગ્રેસની પ્રતિક્રિયા પર છે. બંને પક્ષો સામે પડકાર એ છે કે તેઓ CPI ના આ નિર્ણયને કેવી રીતે સંભાળે છે. જો ગઠબંધનમાં સહમતિ નહીં બને, તો સીટ વહેંચણી અને ઉમેદવાર પસંદગીની પ્રક્રિયા વધુ જટિલ બની શકે છે. આનાથી વિપક્ષી ગઠબંધનની એકતા પર પણ અસર પડી શકે છે.
