એકતામાં બળ: પ્રખ્યાત અને પ્રેરણાદાયી વાર્તા

પ્રસ્તુત છે પ્રખ્યાત અને પ્રેરણાદાયી વાર્તા, એકતામાં બળ

એક ગામમાં એક ખેડૂત રહેતો હતો. તેને ચાર પુત્રો હતા. ખેડૂત ખૂબ જ મહેનતુ હતો. આ જ કારણ હતું કે તેના બધા પુત્રો પણ તેમના દરેક કામને પૂરી મહેનત અને ઈમાનદારીથી કરતા હતા, પરંતુ મુશ્કેલી એ હતી કે ખેડૂતના બધા પુત્રોને એકબીજા સાથે બિલકુલ બનતું ન હતું. તેઓ બધા નાની નાની વાત પર એકબીજા સાથે લડતા-ઝઘડતા રહેતા હતા. પોતાના પુત્રોના આ ઝઘડાને લઈને ખેડૂત ખૂબ જ પરેશાન રહેતો હતો. ખેડૂતે ઘણી વખત પોતાના પુત્રોને આ વાત સમજાવવાનો પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ તેની વાતોની ચારેય ભાઈઓ પર કોઈ અસર થતી ન હતી. ધીમે ધીમે ખેડૂત વૃદ્ધ થતો ગયો, પરંતુ તેના પુત્રોના પરસ્પર ઝઘડાઓનો સિલસિલો ખતમ થવાનું નામ જ લઈ રહ્યો ન હતો. એવામાં એક દિવસ ખેડૂતે એક યુક્તિ અપનાવી અને પુત્રોની ઝઘડવાની આ આદતને દૂર કરવાનું મન બનાવ્યું. તેણે પોતાના બધા પુત્રોને અવાજ આપીને પોતાની પાસે બોલાવ્યા.

ખેડૂતનો અવાજ સાંભળીને બધા પુત્રો પોતાના પિતા પાસે પહોંચી ગયા. તેમને સમજાઈ રહ્યું ન હતું કે તેમના પિતાએ તેઓ બધાને એકસાથે શા માટે બોલાવ્યા છે. બધાએ પિતાને તેમને બોલાવવાનું કારણ પૂછ્યું. ખેડૂત બોલ્યો- આજે હું તમને બધાને એક કામ આપવા જઈ રહ્યો છું. હું જોવા માગું છું કે તમારામાંથી કોણ એવું છે, જે આ કામને સારી રીતે કરી શકે છે. બધા પુત્રોએ એક સ્વરમાં કહ્યું- પિતાજી તમે જે કામ આપવા માગો છો, તે આપો. અમે તેને પૂરી મહેનત અને ઈમાનદારીથી કરીશું. બાળકોના મોઢેથી આ વાત સાંભળીને ખેડૂતે પોતાના મોટા દીકરાને કહ્યું, ‘જાઓ અને બહારથી કેટલીક લાકડીઓ ઉપાડીને લાવો.’ ખેડૂતે પોતાના બીજા દીકરાને એક દોરડું લાવવાનું કહ્યું. પિતાના બોલતા જ મોટો દીકરો લાકડીઓ લેવા ચાલ્યો ગયો અને બીજો દીકરો દોરડું લેવા માટે બહારની તરફ દોડ્યો.

થોડીવાર પછી બંને દીકરા પાછા આવ્યા અને પિતાને લાકડીઓ અને દોરડું આપી દીધું. હવે ખેડૂતે પોતાના દીકરાઓને કહ્યું કે આ બધી લાકડીઓને દોરડાથી બાંધીને તેમનો ભારો બનાવી દો. પિતાના આ આદેશનું પાલન કરતા મોટા દીકરાએ બધી લાકડીઓને એકસાથે બાંધીને ભારો બનાવી દીધો. ભારો તૈયાર થયા પછી મોટા દીકરાએ ખેડૂતને પૂછ્યું- પિતાજી હવે અમારે શું કરવાનું છે? પિતાએ હસતા હસતા કહ્યું- ‘બાળકો હવે તમારે આ લાકડીના ભારાને બે ભાગમાં પોતાના બળથી તોડવાનો છે.’ પિતાની આ વાત સાંભળીને મોટો દીકરો બોલ્યો ‘આ તો મારા ડાબા હાથનું કામ છે, હું તેને મિનિટોમાં કરી દઈશ.’ બીજા નંબરનો દીકરો બોલ્યો ‘એમાં શું છે, આ કામ તો સરળતાથી થઈ જશે.’ ત્રીજા નંબરનો દીકરો બોલ્યો ‘આ તો મારા સિવાય કોઈ નહીં કરી શકે.’ ચોથો દીકરો બોલ્યો ‘આ તમારામાંથી કોઈના પણ બસનું કામ નથી, હું તમારા બધામાં સૌથી બળવાન છું, મારા સિવાય આ કામ બીજું કોઈ નથી કરી શકતું.’

પછી શું હતું પોતાની વાતોને સાબિત કરવામાં બધા લાગી ગયા અને એક વાર ફરી ચારેય ભાઈઓમાં ઝઘડો શરૂ થઈ ગયો. ખેડૂત બોલ્યો- ‘બાળકો મેં તમને બધાને અહીં ઝઘડો કરવા માટે નથી બોલાવ્યા, પરંતુ હું જોવા માગું છું કે તમારામાંથી કોણ એવું છે, જે આ કામને સારી રીતે કરી શકે છે. એટલા માટે, ઝઘડો બંધ કરો અને લાકડીના આ ભારાને તોડીને બતાવો. બધાને આ કામ માટે વારાફરતી તક આપવામાં આવશે.’ આ કહેતા ખેડૂતે સૌથી પહેલા લાકડીનો ભારો પોતાના સૌથી મોટા દીકરાના હાથમાં પકડાવી દીધો. મોટા દીકરાએ ભારાને તોડવાનો ખૂબ પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ તે તોડી શકવામાં નિષ્ફળ રહ્યો. નિષ્ફળ થયા પછી મોટા દીકરાએ બીજા નંબરના દીકરાને તે લાકડીનો ભારો પકડાવતા કહ્યું કે ભાઈ મેં પ્રયાસ કરી લીધો આ કામ મારાથી નહીં થઈ શકે, તું જ કોશિશ કરીને જોઈ લે.

આ વખતે લાકડીનો ભારો બીજા દીકરાના હાથમાં હતો. તેણે પણ તે ભારાને તોડવા માટે એડી-ચોટીનું જોર લગાવી દીધું, પરંતુ લાકડીનો ભારો ના તૂટ્યો. નિષ્ફળ થયા પછી તેણે લાકડીના ભારાને ત્રીજા નંબરના દીકરાને આપી દીધો અને કહ્યું, આ કામ ખૂબ કઠિન છે, તું પણ કોશિશ કરી લે. આ વખતે ત્રીજા નંબરના દીકરાએ પણ પોતાની પૂરી તાકાત લગાવી દીધી, પરંતુ લાકડીનો ભારો ખૂબ જાડો હતો. આ કારણે વધારે બળ લગાવવા પર પણ તે તેને તોડી શકતો ન હતો. ઘણી મહેનત કર્યા પછી જ્યારે તેનાથી પણ આ ના થયું, તો અંતમાં તેણે લાકડીના ભારાને સૌથી નાના દીકરાના હાથમાં આપી દીધો. હવે નાના દીકરાની વારી હતી પોતાની તાકાત અજમાવવાની. તેણે પણ ઘણો પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ તે પણ બધા ભાઈઓની જેમ તે લાકડીના ભારાને તોડી શકવામાં સફળ ના થયો. અંતમાં હારીને તેણે લાકડીના ભારાને જમીન પર પટકી દીધો અને બોલ્યો- ‘પિતાજી આ કામ શક્ય નથી.’

ખેડૂત હસ્યો અને બોલ્યો ‘બાળકો હવે તમે આ ભારાને ખોલીને તેની લાકડીઓને અલગ કરી લો અને પછી તેને તોડવાનો પ્રયાસ કરો.’ ચારેય ભાઈઓએ એવું જ કર્યું. આ વખતે બધાએ એક-એક લાકડી પોતાના હાથમાં લીધી અને સરળતાથી તેને તોડી દીધી. ખેડૂત બોલ્યો- ‘બાળકો તમે ચારેય પણ આ જ લાકડીઓ સમાન છો. જ્યાં સુધી આ લાકડીઓની જેમ સાથે રહેશો, ત્યાં સુધી કોઈ પણ તમને કોઈ પણ પ્રકારનું નુકસાન નહીં પહોંચાડી શકે, પરંતુ જો તમે લોકો લડતા-ઝઘડતા રહેશો, તો આ એકલી લાકડીઓની જેમ સરળતાથી તૂટી જશો.’ ખેડૂતની આ વાત સાંભળીને હવે બધા બાળકોને સમજાય ગયું હતું કે પિતા તેમને શું સમજાવવા માગે છે. બધા પુત્રોએ પોતાની ભૂલો માટે માફી માગી અને વચન આપ્યું કે જીવનમાં ફરી ક્યારેય તેઓ એકબીજા સાથે નહીં ઝઘડશે.

આ વાર્તાથી આપણને એ શીખ મળે છે કે - જો આપણે બધા એક થઈને રહીશું, તો કોઈ પણ મુશ્કેલી કેમ ના આવે, તેનો સામનો સાથે મળીને સરળતાથી કરી શકાય છે. જ્યારે, જો આપણે એકબીજા સાથે લડીશું અને અલગ-અલગ રહીશું, તો નાનીમાં નાની તકલીફ પણ જિંદગી પર ભારે પડી શકે છે.

અમારો પ્રયાસ છે કે આવી જ રીતે આપ સૌના માટે ભારતના અમૂલ્ય ખજાનાઓ, જે સાહિત્ય કલા વાર્તાઓમાં મોજૂદ છે, તેમને આપ સુધી સરળ ભાષામાં પહોંચાડતા રહીએ. આવી જ પ્રેરણાદાયી કથા - વાર્તાઓ માટે વાંચતા રહો subkuz.com