ગોપાષ્ટમી પર્વ 2025 માં 30 ઓક્ટોબર, ગુરુવારના રોજ ઉજવવામાં આવશે. આ પર્વ ભગવાન શ્રીકૃષ્ણની ગોચારણ લીલા સાથે સંકળાયેલું છે અને મથુરા-વૃંદાવનમાં ખાસ કરીને ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે ગાયો અને વાછરડાઓની પૂજા કરવાથી સૌભાગ્ય, સમૃદ્ધિ અને જીવનમાં પ્રગતિ મળવાના આશીર્વાદ પ્રાપ્ત થાય છે.
Gopashtami: હિંદુ પંચાંગ અનુસાર, ગોપાષ્ટમી પર્વ દર વર્ષે કારતક સુદ પક્ષની અષ્ટમી તિથિએ ઉજવવામાં આવે છે. વર્ષ 2025 માં આ પર્વ 30 ઓક્ટોબર, ગુરુવારના રોજ ઉજવાશે. ભગવાન શ્રીકૃષ્ણ દ્વારા વ્રજવાસીઓને ઇન્દ્રના પ્રકોપથી બચાવવાની કથા સાથે સંકળાયેલ આ દિવસ ગૌ-પૂજા અને ગોસેવા માટે સમર્પિત છે. મથુરા, વૃંદાવન અને વ્રજ ક્ષેત્રમાં આ તહેવાર વિશેષ ઉત્સાહથી ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે ગાયોની પૂજા અને દાન કરવાથી સૌભાગ્ય અને સમૃદ્ધિની પ્રાપ્તિ થાય છે.
ગોપાષ્ટમી પર્વનું ધાર્મિક મહત્વ
ગોપાષ્ટમીનો સંબંધ ભગવાન શ્રીકૃષ્ણની જીવન-લીલા સાથે જોડાયેલો છે. પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, જ્યારે ભગવાન શ્રીકૃષ્ણએ વ્રજવાસીઓને ઇન્દ્રના પ્રકોપથી બચાવવા માટે ગોવર્ધન પર્વતને પોતાની ટચલી આંગળી પર સાત દિવસ સુધી ધારણ કર્યો હતો, ત્યારે દેવર્ષિ નારદની સલાહ પર ઇન્દ્ર દેવે ગોપાષ્ટમીના દિવસે પોતાની હાર સ્વીકારી હતી. તે જ દિવસથી આ પર્વ ગોપાષ્ટમી કહેવાયું.
એવું કહેવાય છે કે આ જ દિવસે ભગવાન શ્રીકૃષ્ણે પહેલીવાર ગાયોને ચરાવવા માટે વનમાં પ્રવેશ કર્યો હતો, જેને ગોચારણ લીલા કહેવાય છે. આ જ કારણસર આ દિવસે ગાયો અને વાછરડાઓની પૂજાનું વિશેષ મહત્વ છે. વ્રજ અને મથુરામાં આ પર્વ ખૂબ જ શ્રદ્ધાપૂર્વક ઉજવવામાં આવે છે. અહીં ભક્તો ગાયોને શણગારે છે, તેમના શરીર પર હળદર અને ચંદનનો લેપ લગાવે છે, ફૂલોની માળા પહેરાવે છે અને ગૌ માતાની આરતી કરે છે.
ગોપાષ્ટમી 2025 ની તિથિ અને શુભ મુહૂર્ત
- ગોપાષ્ટમી - 30 ઓક્ટોબર 2025, ગુરુવાર
- અષ્ટમી તિથિ પ્રારંભ: 29 ઓક્ટોબર 2025 ના રોજ સવારે 09:23 વાગ્યે
- અષ્ટમી તિથિ સમાપ્ત: 30 ઓક્ટોબર 2025 ના રોજ સવારે 10:06 વાગ્યે
હિંદુ માન્યતાઓ અનુસાર, સૂર્યોદય પછી જ્યાં સુધી અષ્ટમી તિથિ વિદ્યમાન રહે છે, ત્યાં સુધી ગોપાષ્ટમીનું વ્રત અને પૂજા કરવી શુભ મનાય છે.
આ દિવસનું મહત્વ
ગોપાષ્ટમી પર ગાયોની પૂજા કરવાથી સૌભાગ્યમાં વૃદ્ધિ, સમૃદ્ધિમાં વૃદ્ધિ અને જીવનમાં આવતી બાધાઓનું નિવારણ થાય છે. આ દિવસ ગૌ-સેવા, દાન અને ભક્તિનું પ્રતીક મનાય છે. કહેવાય છે કે જે વ્યક્તિ આ દિવસે ગાયોની સેવા કરે છે, તે જીવનમાં દરેક પ્રકારની સફળતા પ્રાપ્ત કરે છે.
ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર, ગાય માતામાં બધા દેવતાઓનો વાસ મનાય છે, તેથી ગોપાષ્ટમી પર તેમની પૂજા કરવાથી ભગવાન વિષ્ણુ, બ્રહ્મા, શિવ અને બધા દેવી-દેવતાઓના આશીર્વાદ પ્રાપ્ત થાય છે.
ગોપાષ્ટમી પર કરવાના વિશેષ ઉપાયો
1. ધન વૃદ્ધિનો ઉપાય
જો તમે તમારા જીવનમાં ધન અને તરક્કી ઇચ્છો છો, તો ગોપાષ્ટમીના દિવસે એક આખી હળદરની ગાંઠ અને પાંચ સફેદ કોડીઓ લો. તેને ગાયના માથાથી સ્પર્શ કરાવીને તમારા ઘરમાં સુરક્ષિત સ્થાન પર રાખી દો. આવું કરવાથી ધન વૃદ્ધિ થાય છે અને આર્થિક સ્થિતિ મજબૂત બને છે.
2. પારિવારિક સમસ્યાઓના સમાધાન માટે ઉપાય
જો તમારા પરિવારમાં કોઈ પ્રકારની સમસ્યા ચાલી રહી છે, તો આ દિવસે ગાય માતાને રોલીનો તિલક લગાવો અને રોટી પર થોડી ખીર મૂકીને ખવડાવો. આ પછી ઘરે આવીને માતા દુર્ગાના આ મંત્રનો 11 વાર જાપ કરો:
સર્વમંગલ માંગલ્યે શિવે સર્વાર્થસાધિકે। શરણ્યે ત્ર્યંબકે ગૌરી નારાયણી નમોઽસ્તુતે॥
આ ઉપાયથી પારિવારિક કલહ સમાપ્ત થાય છે અને ઘરમાં ખુશહાલી આવે છે.
3. જીવન સ્તર સુધારવાનો ઉપાય
જો તમે તમારા જીવન સ્તરને ઉંચું બનાવવા માંગો છો, તો સ્નાન પછી સ્વચ્છ વસ્ત્રો પહેરીને ગાય માતાની પૂજા કરો. તેમને હળદરનો તિલક, ધૂપ-દીપ અને આરતી કરો. આ પછી હાથ જોડીને ગાય માતાને પ્રણામ કરો. આ ઉપાય તમારા જીવનમાં સ્થિરતા અને સફળતા લાવે છે.
4. સ્વાસ્થ્ય લાભ માટે ઉપાય
ગોપાષ્ટમીના દિવસે ગાય માતાને ફૂલોની માળા અર્પણ કરો અને તેમને બાફેલા ચોખામાં થોડું મીઠું ભેળવીને ખવડાવો. સાથે જ હાથ જોડીને આશીર્વાદ લો. મનાય છે કે આવું કરવાથી શરીર નિરોગી રહે છે અને સ્વાસ્થ્યમાં સુધારો થાય છે.
5. સુખ-સમૃદ્ધિ માટે ઉપાય
ઘરમાં સુખ અને સમૃદ્ધિ જાળવી રાખવા માટે ગાય માતાને રોલીનો તિલક લગાવો, ચુંદડી પહેરાવો, ફૂલ અર્પણ કરો અને બાફેલા ચણાનો પ્રસાદ ખવડાવો. આ પછી દુર્ગા માના આ મંત્રનો પાંચ વાર જાપ કરો:
સર્વબાધાવિનિર્મુક્તો ધનધાન્યસુતાન્વિતઃ। મનુષ્યો મત્પ્રસાદેન ભવિષ્યતિ ન સંશયઃ॥
આ ઉપાય પરિવારમાં સુખ-શાંતિ અને સમૃદ્ધિ વધારે છે.
6. બાળકોની ખુશહાલી માટે ઉપાય
તમારા બાળકોના જીવનમાં ખુશહાલી લાવવા માટે ગાયને લીલો ચારો ખવડાવો અને તેમના પગ નીચેની માટીને તમારા બાળકોના માથા પર લગાવો. આ દિવસે આવું કરવાથી બાળકોનું જીવન મંગલમય બને છે.
7. વેપાર અને સ્વાસ્થ્ય સુધાર માટે ઉપાય
ગોપાષ્ટમીના દિવસે ગાય માતાની વિધિવત પૂજા કરો અને ગૌશાળામાં દાન કરો. આ પછી માતા દુર્ગાના આ મંત્રનો 11 વાર જાપ કરો:
દેહિ સૌભાગ્યમ્ અરોગ્યં દેહિ મે પરમં સુખમ્। રૂપં દેહિ જયં દેહિ યશો દેહિ દ્વિષો જહિ॥
આનાથી વેપારમાં વૃદ્ધિ અને સ્વાસ્થ્યમાં સુધારો થાય છે.
8. સૌભાગ્ય વૃદ્ધિ માટે ઉપાય
જો તમે તમારા સૌભાગ્યમાં વૃદ્ધિ ઇચ્છો છો, તો ગાય માતાને સ્નાન કરાવી તેમની સેવા કરો. જો આ શક્ય ન હોય, તો તેમને પાણી પીવડાવો અને પ્રણામ કરો. આવું કરવાથી સૌભાગ્ય વધે છે અને બાધાઓ દૂર થાય છે.
9. ઘરમાં સકારાત્મક ઊર્જા માટે ઉપાય
તમારા ઘરને નકારાત્મક ઊર્જાથી મુક્ત રાખવા માટે મુખ્ય દરવાજા પર ગાયના છાણથી સ્વસ્તિકનું ચિહ્ન બનાવો. આ ઉપાય ઘરમાં શાંતિ અને સકારાત્મકતા લાવે છે.
10. વ્યાપારિક યાત્રાઓની સફળતા માટે ઉપાય
જો તમે વેપાર સંબંધિત યાત્રા પર જઈ રહ્યા છો, તો ગાય માતાની સાત પરિક્રમા કરો અને તેમને ઘઉંનો દલિયો ખવડાવો. મનાય છે કે આનાથી યાત્રાઓ સફળ થાય છે અને સારા પરિણામ મળે છે.
11. પરિવારના કાર્યોની સફળતા માટે ઉપાય
ગોપાષ્ટમીના દિવસે ગાયના છાણા પર કપૂર સળગાવીને આખા ઘરમાં ધૂપ બતાવો અને પછી છાણાને ઘરની દક્ષિણ દિશામાં રાખી દો. આવું કરવાથી પરિવારના બધા કાર્યો અવરોધ વિના પૂરા થાય છે.
12. પ્રેમ અને સૌહાર્દ વધારવાનો ઉપાય
ગોપાષ્ટમીના દિવસે ગાય ચરાવનાર ગોવાળ અથવા ગોસેવકને સન્માનપૂર્વક વસ્ત્રો ભેટ કરો. આનાથી સમાજમાં પ્રેમ, આદર અને સૌહાર્દ વધે છે.
ગોપાષ્ટમીનું સામાજિક અને આધ્યાત્મિક મહત્વ
ગોપાષ્ટમી માત્ર ધાર્મિક પર્વ નથી, પરંતુ ગૌ-સંરક્ષણ અને પ્રકૃતિ સંરક્ષણનું પ્રતીક પણ છે. ભારતીય સંસ્કૃતિમાં ગાયને "ધરતીની માતા" કહેવામાં આવી છે, કારણ કે તેનાથી પ્રાપ્ત દૂધ, ગોબર અને મૂત્ર માત્ર ઉપયોગી જ નથી, પરંતુ પર્યાવરણને પણ શુદ્ધ કરે છે. આ દિવસે ગૌશાળાઓમાં દાન કરવું અથવા ગાયોની સેવા કરવી સમાજમાં એક સકારાત્મક સંદેશ આપે છે.
