જો તમે તમારો વ્યવસાય કરી રહ્યા છો અથવા શરૂ કરવાની યોજના બનાવી રહ્યા છો, તો આ સમાચાર તમારા માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. વેપાર સાથે જોડાયેલા નિયમોમાં એક મોટો ફેરફાર કરવામાં આવ્યો છે.
બિઝનેસ જગત માટે GST સાથે જોડાયેલા એક મહત્વના સમાચાર સામે આવ્યા છે. નાણાં મંત્રાલયે એક નવું સર્ક્યુલર બહાર પાડ્યું છે, જેમાં શો-કોઝ નોટિસ સાથે જોડાયેલા કેસોના સમાધાન માટે એક નવું મિકેનિઝમ લાગુ કરવામાં આવ્યું છે. આ મિકેનિઝમ વસ્તુ અને સેવા કર (GST) કાયદાની કલમ 107 અને 108 હેઠળ લાવવામાં આવ્યું છે. તેનો હેતુ અપીલ અને સમીક્ષાની પ્રક્રિયાને પારદર્શક, રચનાત્મક અને સમયબદ્ધ બનાવવાનો છે.
છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, GST ઈન્ટેલિજન્સ એજન્સી એટલે કે DGGI એ ઘણાં સેક્ટરો પર મોટી સંખ્યામાં નોટિસો જારી કરી હતી. તેમાં બેન્કિંગ, વીમો, ઈ-કોમર્સ, FMCG અને રિયલ એસ્ટેટ સેક્ટર મુખ્યત્વે સામેલ છે. આ બધા પર ટેક્સ ક્લાસિફિકેશન, ઇન્વોઇસિંગમાં ગરબડ અને નકલી ઇનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટ (ITC)નો દાવો કરવાના આરોપ લાગ્યા હતા.
કેન્દ્રનું મોટું પગલું, કરદાતાઓને રાહત
નવા સર્ક્યુલર દ્વારા, સરકારે આ વિવાદોના સમાધાન માટે સ્પષ્ટ અને ઔપચારિક પ્રક્રિયા નક્કી કરી છે. હવે કરદાતા શો-કોઝ નોટિસ મળ્યા પછી અપીલ અને પુનઃવિચારણા એટલે કે સમીક્ષા માટે નિર્ધારિત માળખા અનુસાર કાર્યવાહી કરી શકશે.
CGST એક્ટની કલમ 107 હેઠળ હવે અપીલ કરવાનો ફોર્મેટ અને સંપૂર્ણ પ્રક્રિયા સ્પષ્ટ રીતે નક્કી કરવામાં આવી છે. જ્યારે, કલમ 108 હેઠળ અધિકારીઓની ભૂમિકા, સમીક્ષાની પ્રક્રિયા અને સમયમર્યાદા પણ નક્કી કરવામાં આવી છે. આનાથી હવે કોઈ પણ કેસ અનિશ્ચિતતાની સ્થિતિમાં રહેશે નહીં.
આ સર્ક્યુલર દેશભરના તમામ વરિષ્ઠ કેન્દ્ર અને રાજ્ય GST અધિકારીઓ માટે ફરજિયાતપણે લાગુ કરવામાં આવ્યું છે, જેથી કોઈપણ પ્રકારની ભિન્નતા અથવા મૂંઝવણની કોઈ શક્યતા રહેશે નહીં.
શો-કોઝ નોટિસનો જવાબ આપવો હવે સરળ બનશે
હવે ઉદ્યોગ પાસે નોટિસનો જવાબ આપવા અને તેનો નિકાલ કરવા માટે એક ઔપચારિક રીત હશે. અગાઉ GST નોટિસ મળ્યા પછી, કરદાતાઓને એ સ્પષ્ટ નહોતું હોતું કે જવાબ કેવી રીતે આપવો અને તેના માટે કઈ પ્રક્રિયા અપનાવવી. આ જ કારણ છે કે ઘણા નાના અને મધ્યમ ઉદ્યોગોને મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડ્યો હતો.
હવે નવી વ્યવસ્થા હેઠળ નોટિસ મળ્યા બાદ અપીલ અને સમીક્ષા બંને માટે અલગ-અલગ સમયમર્યાદા નક્કી કરવામાં આવી છે અને દરેક તબક્કે અધિકારીઓની જવાબદારી પણ નક્કી કરવામાં આવી છે. તેનાથી વિવાદોનું સમાધાન સમયસર થઈ શકશે અને વ્યવસાયમાં કોઈ અવરોધ આવશે નહીં.
બાકી મુકદ્દમાઓની સંખ્યા ઘટશે
સરકાર દ્વારા વારંવાર કહેવામાં આવ્યું છે કે તે ટેક્સના મામલામાં મુકદ્દમાઓની સંખ્યા ઘટાડવા માંગે છે. આ જ નીતિ હેઠળ, હવે વિવાદ સમાધાન પ્રણાલીને અસરકારક બનાવવામાં આવી રહી છે.
DGGI દ્વારા તાજેતરના વર્ષોમાં હજારોની સંખ્યામાં શો-કોઝ નોટિસો મોકલવામાં આવી હતી. તેમાંથી મોટી સંખ્યામાં નોટિસોની માન્યતા પર સવાલો ઉઠ્યા અને ઘણા કેસો અદાલતોમાં પેન્ડિંગ ચાલી રહ્યા છે. નવા સર્ક્યુલરના આગમનથી એવી અપેક્ષા છે કે માત્ર ટેક્સપેયર્સને રાહત મળશે, પરંતુ કાનૂની કેસોનો બોજ પણ ઘટશે.
પારદર્શિતા અને જવાબદારી સુનિશ્ચિત થશે
સરકારનો દાવો છે કે આ નવી વ્યવસ્થાથી GST વહીવટમાં પારદર્શિતા વધશે. હવે કરદાતાઓને ખબર પડશે કે તેમનો કેસ કયા સ્ટેજ પર છે અને કયા અધિકારી પાસે છે. સાથે જ એ પણ નક્કી કરવામાં આવશે કે કેસ કેટલા દિવસોમાં પતાવવામાં આવશે.
નવા દિશા-નિર્દેશો અનુસાર, હવે અપીલ અધિકારી અને સમીક્ષા અધિકારીએ નિર્ધારિત સમય મર્યાદામાં કાર્યવાહી કરવી પડશે. આ નિયમ તમામ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો પર પણ લાગુ થશે.
બિઝનેસ ફ્રેન્ડલી માહોલ તરફ પગલું
નાણા મંત્રાલયના આ પગલાને ઉદ્યોગ જગતે આવકાર્યું છે. વેપારી સંગઠનોનું માનવું છે કે તેનાથી GST વ્યવસ્થા વધુ વ્યવહારુ અને વેપારને અનુકૂળ બનશે.
સરકારની આ પહેલ સ્પષ્ટ સંકેત આપે છે કે હવે તે ટેક્સ વસૂલી કરતાં વધારે, ટેક્સપેયર્સ સાથે સહકારી સંબંધોને પ્રાથમિકતા આપવા માંગે છે. આ દિશામાં અગાઉ પણ સરકારે ઘણી વખત પાલનને સરળ બનાવવા માટે ફેરફારો કર્યા છે, જેમ કે કમ્પોઝિશન સ્કીમનો વ્યાપ વધારવો, GST રિટર્નની સંખ્યા ઘટાડવી અને નાના કરદાતાઓ માટે સુવિધા કેન્દ્રો શરૂ કરવા.
