નાણાકીય વર્ષ 2024-25 માટે ITR ફાઈલ કરવાની અંતિમ તારીખ 15 સપ્ટેમ્બર 2025 છે. સમયમર્યાદા ચૂકી જવા પર, કરદાતાઓ 31 ડિસેમ્બર 2025 સુધી બિલેટેડ રિટર્ન ભરી શકે છે, પરંતુ તેના પર દંડ લાગશે. જો આવક 5 લાખ રૂપિયા સુધી હોય તો મહત્તમ 1,000 રૂપિયા અને 5 લાખ રૂપિયાથી વધુ હોય તો 5,000 રૂપિયા દંડ ભરવો પડશે.
ITR Filing 2024-25: આવકવેરા રિટર્ન (ITR) ફાઈલ કરવાની છેલ્લી તારીખ 15 સપ્ટેમ્બર 2025 નક્કી કરવામાં આવી છે. જે કરદાતાઓએ હજુ સુધી રિટર્ન ફાઈલ કર્યું નથી, તેઓ આ તારીખ પછી પણ 31 ડિસેમ્બર 2025 સુધી બિલેટેડ રિટર્ન ફાઈલ કરી શકે છે. જોકે, મોડા રિટર્ન ભરનારાઓએ આવકવેરા કાયદાની કલમ 234F હેઠળ દંડ ભરવો પડશે. જેઓની ટેક્સેબલ આવક 5 લાખ રૂપિયા સુધી છે, તેમને મહત્તમ 1,000 રૂપિયા અને 5 લાખ રૂપિયાથી વધુ આવક ધરાવતાઓને 5,000 રૂપિયા સુધીનો દંડ ભરવો પડી શકે છે.
સમયમર્યાદા પૂરી થયા પછી પણ ભરી શકાય છે રિટર્ન
આવકવેરા કાયદાની કલમ 139(4) મુજબ, જો કોઈ ટેક્સપેયર 15 સપ્ટેમ્બર સુધીમાં રિટર્ન ભરી શકતો નથી, તો તે બિલેટેડ રિટર્ન ફાઈલ કરી શકે છે. આ વર્ષે લેટ રિટર્ન ફાઈલ કરવાની છેલ્લી તારીખ 31 ડિસેમ્બર 2025 રાખવામાં આવી છે. એટલે કે ટેક્સપેયર પાસે 15 સપ્ટેમ્બર પછી પણ ત્રણ મહિનાનો સમય હશે. પરંતુ આ દરમિયાન ભરવામાં આવેલું રિટર્ન મોડું ગણાશે અને તેના પર દંડ લાગવો નિશ્ચિત છે.
કેટલો દંડ લાગશે
આવકવેરા અધિનિયમની કલમ 234F હેઠળ મોડા રિટર્ન પર દંડ ભરવો પડે છે. દંડની રકમ ટેક્સેબલ આવક પર આધારિત હોય છે.
- જો ટેક્સપેયરની ટેક્સેબલ આવક 5 લાખ રૂપિયા કે તેથી ઓછી હોય, તો દંડ મહત્તમ 1,000 રૂપિયા હશે.
- જ્યારે જો ટેક્સેબલ આવક 5 લાખ રૂપિયાથી વધુ હોય, તો દંડ 5,000 રૂપિયા સુધી લાગી શકે છે.
આ દંડ ત્યારે પણ લાગુ પડે છે જ્યારે ટેક્સની જવાબદારી ખૂબ ઓછી હોય અથવા બિલકુલ ન હોય.
મોડું રિટર્ન ફાઈલ કરવાના નુકસાન
મોડું રિટર્ન ફાઈલ કરવાથી દંડ ઉપરાંત અનેક મુશ્કેલીઓ ઊભી થાય છે. સૌથી મોટી સમસ્યા એ છે કે તમે કેટલીક ખાસ પ્રકારની કપાત અને લાભોથી વંચિત રહી શકો છો. સાથે જ, જો સમયસર રિટર્ન ફાઈલ કરવામાં ન આવે તો પછીથી ટેકનિકલ મુશ્કેલીઓને કારણે પ્રક્રિયા વધુ જટિલ બની શકે છે.
છેલ્લા સમયે મુશ્કેલી વધી શકે છે
છેલ્લા કેટલાક વર્ષોનો અનુભવ એ જ દર્શાવે છે કે સમયમર્યાદા નજીક આવતાં પોર્ટલ પર દબાણ વધી જાય છે. ઘણી વખત સર્વર ધીમું થઈ જાય છે અને ટેક્સપેયર્સને વારંવાર અસુવિધાનો સામનો કરવો પડે છે. આવા સમયે, જો કોઈ વ્યક્તિ છેલ્લા સમય સુધી રાહ જુએ છે, તો તેને રિટર્ન ફાઈલ કરવામાં મુશ્કેલી થઈ શકે છે અને મોડું ફાઈલિંગ કરવાનો દંડ પણ લાગી શકે છે.
દંડથી બચવાનો ફક્ત એક રસ્તો
ભલે સરકારે બિલેટેડ રિટર્ન ફાઈલ કરવાની સુવિધા આપી હોય, પરંતુ તે સંપૂર્ણપણે દંડ મુક્ત નથી. આ કારણે, જે પણ ટેક્સપેયર્સ છે, તેમણે નક્કી કરેલી તારીખ પહેલાં જ રિટર્ન ફાઈલ કરવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ. આનાથી માત્ર દંડથી બચી શકાતું નથી, પરંતુ સમયસર ટેક્સ સંબંધિત ઔપચારિકતાઓ પૂર્ણ કરવાથી ભવિષ્યમાં કોઈપણ પ્રકારની મુશ્કેલીઓથી પણ છુટકારો મળે છે.