પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી આ મહિને ન્યુયોર્કમાં યોજાનારા સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભા (UNGA) સત્રમાં હાજરી નહીં આપે. તેમની જગ્યાએ વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકર ભારતનું પ્રતિનિધિત્વ કરશે. આ નિર્ણય અમેરિકા દ્વારા રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદી પર લગાવવામાં આવેલ 25% વધારાના ટેરિફ બાદ લેવામાં આવ્યો છે.
નવી દિલ્હી: પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આ મહિને ન્યુયોર્કમાં યોજાનારા સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભા (UNGA) ના 80માં સત્રમાં ભાગ ન લેવાનો નિર્ણય કર્યો છે. તેમની જગ્યાએ વિદેશ મંત્રી ડૉ. એસ. જયશંકર ભારતનું પ્રતિનિધિત્વ કરશે અને 27 સપ્ટેમ્બરની સવારે મહાસભાને સંબોધિત કરશે. આ નિર્ણય એવા સમયે સામે આવ્યો છે જ્યારે ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે ટેરિફ વિવાદ વધી રહ્યો છે.
રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદવા પર ભારતને 25% વધારાનો ટેરિફ
અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે તાજેતરમાં ભારત પર રશિયા પાસેથી તેલ આયાત કરવા બદલ 25 ટકાનો વધારાનો ટેરિફ લગાવી દીધો છે. આ નિર્ણય બાદ ભારત પર કુલ ટેરિફ 50 ટકા સુધી પહોંચી ગયો છે. ટ્રમ્પનો આરોપ છે કે ભારત રશિયન તેલ ખરીદીને પરોક્ષ રીતે "વોર મશીન" ને ઇંધણ પૂરું પાડી રહ્યું છે.
ભારત સરકારે આ નિર્ણયને ઉતાવળિયો અને અવ્યવહારુ ગણાવ્યો છે. વિદેશ મંત્રાલયનું કહેવું છે કે ભારત એક મોટી અર્થવ્યવસ્થા છે અને પોતાની રાષ્ટ્રીય હિતો અને ઉર્જા સુરક્ષા સાથે સમાધાન કરી શકે નહીં. મંત્રાલયે એ પણ પુનરોચ્ચાર કર્યો છે કે ભારત વૈશ્વિક કાયદાઓ અને આંતરરાષ્ટ્રીય ભાગીદારીઓનું પાલન કરે છે.
ભારત-અમેરિકા સંબંધોમાં તણાવ
ફેબ્રુઆરી 2025 માં, પીએમ મોદી વ્હાઇટ હાઉસ ગયા હતા અને રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પને મળ્યા હતા. તે સમયે બંને નેતાઓએ દ્વિપક્ષીય વેપાર કરાર (BTA) પર વાટાઘાટો શરૂ કરવાની જાહેરાત કરી હતી. પરંતુ હવે ટેરિફ વિવાદે સંબંધોમાં નવી ખાઈ ઊભી કરી છે.
નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે આ સંઘર્ષ ફક્ત વેપાર સુધી મર્યાદિત નહીં રહે, પરંતુ વ્યૂહાત્મક અને રાજદ્વારી સંબંધોને પણ અસર કરી શકે છે. પીએમ મોદીની UNGA માં હાજરી ન હોવી એ આ તણાવની ઝલક માનવામાં આવી રહી છે.
UNGA સત્રમાં ભારત-પાક સામસામે
સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભાનું આ સત્ર દર વર્ષે સપ્ટેમ્બરમાં યોજાય છે અને તેને વર્ષનું સૌથી વ્યસ્ત રાજદ્વારી મંચ માનવામાં આવે છે. આ વખતેનું સત્ર ખાસ કરીને ઇઝરાયેલ-હમાસ સંઘર્ષ અને રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ પર કેન્દ્રિત રહેશે.
ભારત 27 સપ્ટેમ્બરે પોતાનું સંબોધન આપશે, જેમાં વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકર ભારતનો દ્રષ્ટિકોણ દુનિયા સામે રજૂ કરશે. પાકિસ્તાનના પ્રધાનમંત્રી શહેબાઝ શરીફ પણ આ સત્રમાં ભાગ લેશે, જેનાથી ભારત-પાકિસ્તાન સંબંધોને લઈને પણ ચર્ચાઓ તેજ થઈ શકે છે.
ટેરિફ વિવાદથી બંને દેશોને આર્થિક નુકસાન
ભારત અને અમેરિકા બંને લોકતાંત્રિક અને મોટા આર્થિક ભાગીદાર છે. આવા સમયે, ટેરિફ વિવાદનું લાંબુ ચાલવું બંને દેશો માટે નુકસાનકારક સાબિત થઈ શકે છે. ભારતને એક તરફ ઉર્જા સુરક્ષા માટે રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદવું જરૂરી છે, તો બીજી તરફ અમેરિકા સાથે સંબંધો બગાડવા તેના હિતમાં નથી.
આવનારા દિવસોમાં એ જોવું રસપ્રદ રહેશે કે શું બંને દેશો સંવાદ અને વાટાઘાટો દ્વારા આ વિવાદને ઉકેલી શકે છે કે પછી તણાવ વધુ વધે છે.
