રશિયાનું યુરલ્સ ક્રૂડ તેલ ભારત માટે બ્રેન્ટ ક્રૂડ કરતાં 3-4 ડોલર પ્રતિ બેરલ સસ્તું થયું છે. અમેરિકન ટેરિફ છતાં ભારતીય રિફાઇનરીઓ રશિયન તેલ ખરીદી રહી છે. ઓગસ્ટમાં થોડા સમય માટે ખરીદી અટકી હતી, પરંતુ સપ્ટેમ્બર-ઓક્ટોબરમાં તેલ ફરીથી આકર્ષક ભાવે ઉપલબ્ધ છે, જેણે વૈશ્વિક તેલના ભાવ પર પણ અસર કરી છે.
યુરલ્સ ક્રૂડ તેલ: ભારત રશિયાનો મોટો તેલ ખરીદનાર બન્યો છે, ખાસ કરીને યુરલ્સ ક્રૂડમાં, જે હવે બ્રેન્ટ ક્રૂડ કરતાં 3-4 ડોલર પ્રતિ બેરલ સસ્તું મળી રહ્યું છે. અમેરિકન ટેરિફ છતાં ભારતીય રિફાઇનરીઓ રશિયન તેલ ખરીદી રહી છે. ઓગસ્ટની શરૂઆતમાં થોડા સમય માટે ખરીદી અટકી હતી, પરંતુ હવે તે ફરીથી આકર્ષક બન્યું છે. જુલાઈમાં આ છૂટ 1 ડોલર હતી, જ્યારે છેલ્લા અઠવાડિયે 2.50 ડોલર પ્રતિ બેરલ હતી. 27 ઓગસ્ટથી 1 સપ્ટેમ્બર સુધી ભારતે 1.14 કરોડ બેરલ રશિયન તેલ ખરીદ્યું, જેમાં કેટલાક ટેન્કર શિપ-ટુ-શિપ ટ્રાન્સફર દ્વારા આવ્યા.
ભારત અને રશિયાનો ખાસ સંબંધ
ચીનમાં થયેલા શાંઘાઈ સહયોગ સંગઠનના શિખર સંમેલનમાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ કહ્યું કે ભારત અને રશિયાનો સંબંધ વિશેષ છે. આ સંમેલનમાં તેમણે ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ સાથે પણ મુલાકાત કરી અને પરસ્પર સંબંધોને મજબૂત કરવાનો સંકલ્પ લીધો. આ દરમિયાન, અમેરિકાના વ્હાઇટ હાઉસના સલાહકાર પીટર નવારોએ ભારતની રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદી પર ટીકા કરી. તેના જવાબમાં ભારતના પેટ્રોલિયમ મંત્રી હરદીપ સિંહ પુરીએ કહ્યું કે રશિયન તેલની ખરીદીએ વૈશ્વિક તેલના ભાવને વધતા અટકાવ્યા છે.
બ્રેન્ટની સામે 2.50 ડોલર સસ્તું યુરલ્સ તેલ
ભારતીય રિફાઇનરીઓ નિયમિતપણે રશિયન તેલ ખરીદી રહી છે. ઓગસ્ટની શરૂઆતમાં થોડા સમય માટે ખરીદી અટકી હતી. પરંતુ હવે યુરલ્સ ક્રૂડની સસ્તી કિંમતે તેને ફરીથી આકર્ષક બનાવ્યું છે. છેલ્લા અઠવાડિયે આ તેલ બ્રેન્ટ ક્રૂડની તુલનામાં 2.50 ડોલર પ્રતિ બેરલ સસ્તું હતું. જુલાઈમાં આ છૂટ માત્ર 1 ડોલર પ્રતિ બેરલ હતી. બીજી તરફ, કેટલીક રિફાઇનરીઓએ અમેરિકન તેલને પ્રીમિયમ ભાવે ખરીદ્યું, જે 3 ડોલર પ્રતિ બેરલ વધુ હતું.
શિપમેન્ટ અને સપ્લાય ચેઇન
27 ઓગસ્ટથી 1 સપ્ટેમ્બરની વચ્ચે ભારતીય રિફાઇનરીઓએ લગભગ 1.14 કરોડ બેરલ રશિયન તેલ ખરીદ્યું. તેમાં એક કાર્ગો અમેરિકન પ્રતિબંધિત જહાજ વિક્ટર કોનેત્સ્કીથી શિપ-ટુ-શિપ ટ્રાન્સફર દ્વારા આવ્યો. યુરલ્સ તેલ રશિયાનું મુખ્ય તેલ છે, જેને તેના પશ્ચિમી બંદરોથી ભારત અને અન્ય દેશોને મોકલવામાં આવે છે.
ચીન અને રશિયાનો તેલ વેપાર
ચીન રશિયાનો સૌથી મોટો તેલ ખરીદનાર છે. ચીન યુરલ્સ તેલને મુખ્યત્વે પાઇપલાઇન અને ટેન્કરો દ્વારા ખરીદે છે. રશિયાની આ રણનીતિ વૈશ્વિક તેલ બજારમાં સ્થિરતા જાળવી રાખવા અને વિવિધ દેશો સાથે વ્યાપારિક સંબંધો મજબૂત કરવાની દિશામાં છે.
વૈશ્વિક તેલ બજારમાં બદલાવ
ભારત માટે રશિયાનું સસ્તું તેલ ઊર્જા ખર્ચ ઘટાડવા અને રિફાઇનરીઓના સંચાલનને વધુ નફાકારક બનાવવામાં મદદ કરી રહ્યું છે. આનાથી ભારતને વૈશ્વિક તેલ બજારની અસ્થિરતાનો સામનો કરવાનો અવસર મળી રહ્યો છે. સાથે જ, અમેરિકન ટેરિફ અને પ્રતિબંધો છતાં ભારતે પોતાની ઊર્જા સુરક્ષા હિતો જાળવી રાખ્યા છે.
રશિયાનું સસ્તું યુરલ્સ ક્રૂડ વૈશ્વિક તેલ બજારમાં પણ ધ્યાન ખેંચી રહ્યું છે. બ્રેન્ટ ક્રૂડ અને અમેરિકન ક્રૂડની તુલનામાં આ તેલ સસ્તું હોવાને કારણે વિવિધ દેશો માટે આકર્ષક વિકલ્પ બની ગયું છે. તેણે ભારતને તેલની ખરીદીમાં સુગમતા પ્રદાન કરી છે.
