ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ ઈચ્છે છે કે અમેરિકા ગાઝા પટ્ટી પર કબજો કરે અને આ વિસ્તારને દુનિયાના શ્રેષ્ઠ પ્રવાસન સ્થળોમાં ફેરવે. જોકે, તેમના આ પ્રસ્તાવનો અમેરિકાના સાથી યુરોપિયન અને અરબ દેશોએ ખુલ્લેઆમ વિરોધ કર્યો છે. બીજી બાજુ, ઇઝરાયેલ ટ્રમ્પની આ યોજનાનો મજબૂત સમર્થક છે અને તેને એક તક તરીકે જુએ છે.
ઇઝરાયેલના પ્રધાનમંત્રી બેન્જામિન નેતન્યાહુ સાથેની મુલાકાત દરમિયાન, અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ગાઝા પટ્ટી ખાલી કરવા અને તેનું પુનર્નિર્માણ કરવાનો પોતાનો પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યો. ટ્રમ્પનું લક્ષ્ય ગાઝા પટ્ટીને મધ્ય પૂર્વનું મુખ્ય પ્રવાસન સ્થળ, એટલે કે 'રિવિયેરા' બનાવવાનું છે. તેમણે કહ્યું કે આ યોજના પર મોટી રકમ ખર્ચવામાં આવશે અને ફલસ્તીનીઓએ ગાઝા વિસ્તાર છોડવો પડશે. તેમનો ઉદ્દેશ્ય ગાઝા પટ્ટીને એક વિશાળ રિસોર્ટમાં બદલવાનો છે, પરંતુ અરબ દેશોએ આ વિચારનો વિરોધ કર્યો છે.
ચાલો જાણીએ ટ્રમ્પના ગાઝા રિસોર્ટ પ્લાન વિશે અને તે વિવાદોમાં કેમ છે. ઇઝરાયેલ તેનું સમર્થન કેમ કરી રહ્યું છે, અને જો ફલસ્તીનીઓ ગાઝા છોડી દે તો તેમનું ભવિષ્ય શું હશે?
ગાઝા રિસોર્ટ પ્લાન શું છે?
ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ ગાઝા પટ્ટી પર અમેરિકાની જૂની નીતિ બદલવા માગે છે. તેમના પ્રસ્તાવમાં ગાઝાના લોકોને તેમના ઘરોમાંથી હટાવવા અને પછીથી વિસ્તારમાં રહેલી ઇમારતોને ધ્વસ્ત કરવાની યોજનાનો સમાવેશ થાય છે.
અમેરિકાના કબ્જા બાદ, ગાઝા પટ્ટીને એક વિશ્વસ્તરીય પ્રવાસન સ્થળ તરીકે ફરીથી વિકસાવવાની યોજના છે. આમાં રેલ્વે, રસ્તા અને બંદરોનું નિર્માણ શામેલ હશે, અને ટ્રમ્પ માને છે કે આ આધુનિક શહેર દુનિયાભરના લોકોને આકર્ષિત કરશે. જોકે, ટ્રમ્પે સ્પષ્ટ કર્યું નથી કે અમેરિકા ગાઝા પર કઈ રીતે કબજો કરશે, પરંતુ તેમણે કહ્યું કે યુદ્ધ પૂર્ણ થયા બાદ ઇઝરાયેલ ગાઝાને અમેરિકાને સોંપી દેશે. ઉલ્લેખનીય છે કે અમેરિકાનો ગાઝા પર કોઈ કાનૂની અધિકાર નથી.
ટ્રમ્પની યોજના અનુસાર, લગભગ 22 લાખ ફલસ્તીની નાગરિકોને મિસર અને જોર્ડનમાં વસાવવામાં આવશે. તેમનું કહેવું છે કે આ દેશોમાં છ સુરક્ષિત સમુદાયો બનાવવામાં આવશે, જ્યાં ફલસ્તીનીઓ રહી શકશે. ટ્રમ્પ માને છે કે ગાઝાના વિકાસથી હજારો નોકરીઓના અવસરો સર્જાશે અને દુનિયાભરના લોકો અહીં રહી શકશે, પરંતુ ફલસ્તીની નાગરિકોને ગાઝા પરત ફરવાનો કોઈ અધિકાર રહેશે નહીં.
મિસર અને જોર્ડન અમેરિકાની મદદ પર ઘણા આધારિત છે, અને ટ્રમ્પે આ દેશોને ધમકી આપી છે કે જો તેઓ ફલસ્તીનીઓને વસાવવામાં અસમર્થ રહ્યા, તો અમેરિકા તેમની આર્થિક મદદ બંધ કરી દેશે.
ફલસ્તીની નાગરિકો ક્યાં જશે?
ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના પ્રેસ સચિવ કેરોલીન લેવિટ મુજબ, અમેરિકા ગાઝામાં પોતાની સેના તૈનાત કરશે નહીં. ફલસ્તીની નાગરિકોને થોડા સમય માટે પોતાના ઘર છોડવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવશે, જેથી વિસ્તારનો વિકાસ કરી શકાય. ટ્રમ્પ ફલસ્તીનીઓને જોર્ડન અને મિસર મોકલવાની યોજના બનાવી રહ્યા છે, જ્યારે ઇઝરાયેલ માને છે કે સઉદી અરેબિયાએ ગાઝાના નાગરિકોને પોતાના દેશમાં વસાવવા જોઈએ.
ગાઝામાં અમેરિકાએ શું કરવાનું રહેશે?
ગાઝાનું પુનર્નિર્માણ એક વિશાળ યોજના હશે. આમાં રસ્તાઓનું નિર્માણ, પાણી અને વીજળીની લાઇનોને પુનઃસ્થાપિત કરવી, શાળાઓ, હોસ્પિટલો અને દુકાનોનું પુનર્નિર્માણ કરવું અને ખતરનાક બોમ્બ અને વિસ્ફોટકોને દૂર કરવાનો સમાવેશ થાય છે. આ ઉપરાંત, કાટમાળ પણ દૂર કરવો પડશે. ટ્રમ્પના મધ્ય પૂર્વ દૂત સ્ટીવ વિટકોફનું કહેવું છે કે ગાઝાના વિકાસમાં ઘણા વર્ષો લાગી શકે છે.
અરબ દેશોનો વિરોધ
ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની આ યોજનાનો દુનિયાભરમાં વિરોધ થઈ રહ્યો છે. જર્મની, બ્રાઝિલ, સઉદી અરેબિયા, જોર્ડન અને મિસરે તેને તાત્કાલિક નકારી કાઢ્યું છે. ગાઝાના લોકો પણ પોતાના ઘરો છોડવા માટે તૈયાર નથી, જે હવે ખંડેરમાં ફેરવાઈ ગયા છે. સઉદી અરેબિયાનું કહેવું છે કે તે ફલસ્તીનીઓને બેઘર કરવાની કોઈ પણ યોજના સ્વીકારશે નહીં.
અરબ દેશો માને છે કે ટ્રમ્પનો પ્રસ્તાવ અરબ-ઇઝરાયેલ સંઘર્ષને વધુ વકરી શકે છે અને આનાથી બે રાષ્ટ્ર ઉકેલની સંભાવના પણ જોખમમાં મુકાઈ શકે છે. साथ ही, જોર્ડન, મિસર અને સઉદી અરેબિયાને ડર છે કે જો ફલસ્તીનીઓ આ દેશોમાં સ્થળાંતર કરે છે, તો આ દેશોમાં પરિસ્થિતિ બગડી શકે છે.
અરબ દેશોની તૈયારી
મિસરની રાજધાની કાઇરોમાં 27 ફેબ્રુઆરીએ અરબ લીગની એક મોટી બેઠક યોજાશે, જેનો ઉદ્દેશ ફલસ્તીનીઓનું સમર્થન કરવાનો છે. આ બેઠકમાં ગાઝાના પુનર્નિર્માણ અને રોજગારના અવસરો સર્જવા અંગે ચર્ચા કરવામાં આવશે. તેના થોડા દિવસ પહેલા, 20 ફેબ્રુઆરીએ સઉદી અરેબિયા ચાર અરબ દેશોના નેતાઓનું આયોજન કરશે અને ગાઝા પર અમેરિકાના કબ્જાની યોજના પર પણ ચર્ચા કરવામાં આવશે.
ગાઝા પટ્ટી શું છે?
ગાઝા પટ્ટી ઇઝરાયેલના પશ્ચિમ કાંઠા પર આવેલો એક નાનો ભૌગોલિક વિસ્તાર છે. તે 45 કિલોમીટર લાંબો અને મહત્તમ 10 કિલોમીટર પહોળો છે. તેના દક્ષિણમાં મિસરનો સિનાઈ, પશ્ચિમમાં ભૂમધ્ય સમુદ્ર અને ઉત્તર અને પૂર્વમાં ઇઝરાયેલ છે. ગાઝાનો કુલ વિસ્તાર 360 ચોરસ કિલોમીટર છે, જે અમેરિકાની રાજધાની વોશિંગ્ટન ડીસી કરતાં બમણો છે. ગાઝા પટ્ટી ફલસ્તીનનો ભાગ છે.
