સફળ લગ્નજીવન માટે પતિ-પત્નીના ગુણોનો સુમેળ ખૂબ જરૂરી છે, જે તેમના જન્મકુંડળીના સુસંગતતા પર આધાર રાખે છે. હિંદુ પરંપરા મુજબ, લગ્ન પહેલાં બંને વ્યક્તિઓની જન્મકુંડળીનો મેળાપ કરવામાં આવે છે, જેમાં છોકરા અને છોકરીના ગુણોનું મૂલ્યાંકન કરવામાં આવે છે. હિંદુ રીતરિવાજ મુજબ, દરેક વ્યક્તિની જન્મકુંડળીમાં કુલ ૩૬ ગુણ હોય છે. આ ૩૬ ગુણ છોકરા અને છોકરીના ગુણો, જેમ કે ગુણ, તારા, ભકૂટ, વૈશ્ય, નાડી, યોનિ વગેરે સાથે સંબંધિત છે. માન્યતા મુજબ, છોકરા અને છોકરીમાં જેટલા વધુ ગુણ મળી આવે છે, તેટલું લગ્ન સારું અને શુભ માનવામાં આવે છે.
આજે આપણે લગ્નજીવન માટે જરૂરી ગુણોની સંખ્યા પર ચર્ચા કરીશું.
સુસંગતતા મેળાપ
સફળ લગ્નજીવન માટે પતિ-પત્ની વચ્ચે ગુણોનો સુમેળ ખૂબ જરૂરી છે અને આ ગુણોનો નિર્ધારણ જન્મકુંડળી મેળાપ દ્વારા થાય છે. કોઈ વ્યક્તિની જન્મકુંડળી તેના તારીખ, વર્ષ, સમય અને જન્મ સ્થળના આધારે બનાવવામાં આવે છે. જન્મ સમયે આકાશી પિંડોની સ્થિતિનું પરીક્ષણ કરીને જન્મકુંડળી તૈયાર કરવામાં આવે છે. પછી લગ્ન દરમિયાન છોકરા અને છોકરીની જન્મકુંડળીનો મેળાપ કરવામાં આવે છે. જન્મકુંડળી મેળાપ દરમિયાન મુખ્યત્વે ૮ પાસાઓના મેળાપ પર વિચાર કરવામાં આવે છે, જે આ પ્રમાણે છે:
ગુણોના મેળાપનું મહત્વ
જન્મકુંડળીમાં આ બધા પાસાઓને જોડીને કુલ ૩૬ ગુણ બને છે. છોકરા અને છોકરીમાં જેટલા વધુ ગુણ મેળ ખાય છે, તેટલું લગ્ન સફળ માનવામાં આવે છે.
માંગલિક મેળાપ
જો કોઈની જન્મકુંડળી જન્મથી માંગલિક છે, તો તેને માંગલિક દોષ ગણવામાં આવે છે. જન્મકુંડળી મેળાપના સમયે આ સૌથી મહત્વપૂર્ણ પરિબળ હોય છે. જો છોકરા અથવા છોકરીની જન્મકુંડળી માંગલિક છે, તો જ્યોતિષીઓની મદદથી તેનો સાવધાનીપૂર્વક મેળાપ કરવામાં આવે છે અને તે મુજબ નિર્ણય લેવામાં આવે છે. સામાન્ય રીતે, જો એક વ્યક્તિમાં માંગલિક દોષ હોય અને બીજામાં ન હોય, તો માંગલિક દોષને કારણે લગ્ન અયોગ્ય માનવામાં આવે છે. જો કે, ઘણીવાર કોઈ વ્યક્તિનો માંગલિક દોષ બીજી વ્યક્તિની જન્મકુંડળીમાં ગ્રહોની સ્થિતિ અનુસાર ઓછો થઈ જાય છે. લગ્ન માટે ઓછામાં ઓછા ૧૮ ગુણ જરૂરી છે.
જેમ કે આપણે પહેલાં જણાવ્યું, હિંદુ ધર્મ મુજબ, દરેક વ્યક્તિની જન્મકુંડળીમાં કુલ ૩૬ ગુણ હોય છે. કોઈપણ દંપતીના લગ્ન માટે છોકરા અને છોકરીમાં ૩૬માંથી ઓછામાં ઓછા ૧૮ ગુણનો સુમેળ હોવો જરૂરી છે. જે લગ્નમાં છોકરા અને છોકરીના ઓછામાં ઓછા ૧૮ ગુણ મેળ ખાતા નથી, તેને નિષ્ફળ માનવામાં આવે છે અને દંપતીને તેમના લગ્નજીવનમાં અનેક મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડે છે. કહેવાય છે કે ૧૮થી ઓછા ગુણો ધરાવતા સંબંધો લાંબા સમય સુધી ટકતા નથી અને તેમના તૂટવાનો ભય રહે છે.
૩૨ થી ૩૬ ગુણોનો મેળાપ શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે.
લગ્ન માટે ઓછામાં ઓછા ૧૮ ગુણોનો મેળાપ જરૂરી છે. ૧૮ થી ૨૫ ગુણોનો મેળાપ સારો માનવામાં આવે છે. જ્યારે ૨૫ થી ૩૨ ગુણ ખૂબ સારા ગણાય છે. ૨૫ થી ૩૨ ગુણ મળતા લોકોનું લગ્નજીવન ખૂબ સારું રહે છે અને તેમને લગ્નજીવનમાં વધુ મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડતો નથી. આવા લોકોનું જીવન ખૂબ ખુશીથી પસાર થાય છે. ઉપરાંત ૩૨ થી ૩૬ ગુણ શ્રેષ્ઠ ગણાય છે. જે લોકોની જન્મકુંડળીમાં ૩૨ થી ૩૬ ગુણ મેળ ખાય છે, તેમનું લગ્નજીવન ખૂબ જ સુંદર, સુખી અને સમૃદ્ધ હોય છે. જો કે, ઘણા ઓછા લોકો લગ્ન માટે ૩૨ થી ૩૬ ગુણ મેળવી શકે છે.
