दिल्लीला लागून असलेल्या गुरुग्राममध्ये घर किंवा जमीन खरेदी करण्याचा विचार करणाऱ्यांसाठी मोठा धक्का बसण्याची शक्यता आहे. जिल्हा प्रशासनाने शहरातील प्रॉपर्टी आणि जमिनीच्या सरकारी भावात म्हणजेच सर्कल रेटमध्ये मोठी वाढ करण्याचा प्रस्ताव ठेवला आहे. जर हा प्रस्ताव मंजूर झाला, तर येणाऱ्या काळात इथे प्रॉपर्टी खरेदी करणे लोकांच्या खिशाला चांगलेच महागात पडेल.
रहिवासी क्षेत्रांमध्ये सर्कल रेटमध्ये 77 टक्क्यांपर्यंत वाढ करण्याची शिफारस
गुरुग्राममधील अनेक प्रीमियम निवासी क्षेत्र जसे की डीएलएफ फेज I ते V, सुशांत लोक, साउथ सिटी आणि गोल्फ कोर्स रोडवर 10 ते 20 टक्क्यांपर्यंत सर्कल रेट वाढवण्याची शिफारस करण्यात आली आहे. तर डीएलएफमधील आलिशान सोसायट्या जसे की अरालियास, मॅग्नोलियास आणि कॅमेलियासमध्ये सर्कल रेट 10 टक्क्यांपर्यंत वाढवण्याचा प्रस्ताव आहे.
सध्या या सोसायट्यांमध्ये सर्कल रेट 35750 रुपये प्रति चौरस फूट आहे, तो वाढवून 39325 रुपये प्रति चौरस फूट करण्याचा विचार आहे. या सोसायट्यांमध्ये बाजारात दर आधीच 55000 रुपये प्रति चौरस फुटांपेक्षा जास्त आहेत, त्यामुळे प्रशासनाला वाटते की सर्कल रेट वास्तवाच्या अधिक जवळ आणण्याची गरज आहे.
द्वारका एक्सप्रेस वेजवळच्या सेक्टरमध्ये मोठी वाढ
गुरुग्राममधील सर्वात वेगाने विकसित होणाऱ्या क्षेत्रांमध्ये द्वारका एक्सप्रेस वे आणि त्याच्या आसपासच्या नवीन सेक्टरमध्ये सर्कल रेटमध्ये 62 टक्क्यांपर्यंत वाढ करण्याचा प्रस्ताव आहे. सध्या इथे सर्कल रेट 40000 रुपये प्रति चौरस यार्ड आहे, तो वाढवून 65000 रुपये करण्याचा प्रस्ताव आहे.
गावांमध्ये असलेल्या भूखंडांसाठी सुद्धा सर्कल रेट 77 टक्क्यांपर्यंत वाढवण्याची तयारी आहे. उदाहरणार्थ, गुरुग्राम गावात सर्कल रेट 25300 रुपये प्रति चौरस यार्डवरून 45000 रुपये करण्याचा प्रस्ताव ठेवण्यात आला आहे.
कृषी जमिनीवर सर्वात जास्त वाढ करण्याचा प्रस्ताव
यावेळी सर्वाधिक फटका कृषी जमिनीला बसणार आहे. प्रशासनाने बजघेरा गावात कृषी जमिनीचा सर्कल रेट 2 कोटी रुपये प्रति एकरवरून थेट 5 कोटी रुपये प्रति एकर करण्याची शिफारस केली आहे, जी 145 टक्क्यांची वाढ आहे. त्याचप्रमाणे सिरहौल गावात रेट 2.39 कोटी रुपये प्रति एकरवरून 5 कोटी रुपये करण्याची चर्चा आहे, जी 108 टक्क्यांची वाढ असेल.
प्रशासनाने वाढ करण्याचे काय कारण सांगितले
जिल्हा प्रशासनाचे म्हणणे आहे की सध्याचे सर्कल रेट बाजारातील दरांपेक्षा खूप मागे आहेत. यामुळे सरकारला स्टॅम्प ड्युटीतून मिळणारा महसूल प्रभावित होतो. त्याचबरोबर, अनेक प्रॉपर्टी डील्समध्ये कमी किंमत दाखवून कर चोरी केली जाते. अधिकाऱ्यांचे मत आहे की जेव्हा सरकारी दर आणि वास्तविक बाजार दरांमध्ये मोठा फरक असतो, तेव्हा खरेदीदार आणि विक्रेता दोघेही याचा स्वतःच्या फायद्यासाठी उपयोग करतात, ज्यामुळे सरकारला मोठे नुकसान होते.
प्रशासनाच्या म्हणण्यानुसार सर्कल रेट वाढवल्याने रिअल इस्टेटमध्ये पारदर्शकता वाढेल, करांची चोरी थांबेल आणि सरकारी उत्पन्नात वाढ होईल. जरी यामुळे खरेदीदारांना जास्त स्टॅम्प ड्युटी भरावी लागेल आणि विक्रेत्यांना सुद्धा कॅपिटल गेन टॅक्सच्या रूपात जास्त पैसे भरावे लागू शकतात.
बाजार दरांपेक्षा आताही कमी असतील सर्कल रेट
जरी जे प्रस्तावित दर समोर आले आहेत, ते आताही बाजार दरांपेक्षा कमी आहेत. प्रॉपर्टी बाजारातील जाणकारांचे म्हणणे आहे की गुरुग्राममधील अनेक उच्च श्रेणीच्या लोकेशन्सवर बाजार दर सरकारी दरांपेक्षा 30 ते 60 टक्क्यांपर्यंत जास्त आहेत. अशा स्थितीत जर प्रशासनाने सर्कल रेटमध्ये वाढ केली, तरीसुद्धा ते बाजार दराच्या जवळपास पोहोचणार नाहीत.
परंतु तरीही यामुळे प्रॉपर्टीच्या रजिस्ट्रेशनवर जास्त पैसे द्यावे लागतील आणि प्रॉपर्टीमध्ये गुंतवणूक करणे आता पूर्वीपेक्षा महाग ठरू शकते. गुंतवणूकदारांसाठी हा बदल महत्त्वाचा ठरू शकतो.
सरकारी प्रस्तावाचे पुढील पाऊल काय असेल
प्रशासनाकडून सर्कल रेटमध्ये प्रस्तावित वाढीचा अहवाल आता हरियाणा सरकारला पाठवला जाईल. तिथून मंजुरी मिळाल्यानंतर हे लागू केले जाईल. सामान्यतः सर्कल रेटची समीक्षा दरवर्षी केली जाते, परंतु गुरुग्रामसारख्या वेगाने वाढणाऱ्या शहरात हे दर वेळेनुसार अपडेट करणे खूपच आवश्यक मानले जात आहे.
