भारत सरकारने HAL सोबत ९७ तेजस Mk1A विमानांच्या खरेदीसाठी ६२,३७० कोटी रुपयांचा करार केला. यात ६८ सिंगल-सीटर आणि २९ ट्विन-सीटर विमानांचा समावेश आहे, ज्यामुळे वायुसेनेची ताकद वाढेल.
नवी दिल्ली: भारत सरकारच्या संरक्षण मंत्रालयाने (Ministry of Defence) गुरुवारी भारतीय वायुसेनेसाठी ९७ हलक्या लढाऊ विमानांच्या तेजस Mk1A (LCA Tejas Mk1A) खरेदीसाठी हिंदुस्तान एरोनॉटिक्स लिमिटेड (HAL) सोबत एका ऐतिहासिक करारावर स्वाक्षरी केली. हा करार भारतीय वायुसेनेची ताकद वाढवण्यासाठी आणि स्वदेशी विमान निर्मितीला बळकटी देण्यासाठी एक महत्त्वाचे पाऊल आहे.
या कराराची एकूण किंमत ६२,३७० कोटी रुपये आहे, ज्यात करांचा समावेश नाही. या खरेदीमध्ये ६८ सिंगल-सीटर लढाऊ विमाने आणि २९ ट्विन-सीटर ट्रेनर विमानांचा समावेश आहे. तसेच, यासोबत संबंधित उपकरणे आणि सहाय्यक प्रणाली (सपोर्ट सिस्टिम्स) देखील उपलब्ध असतील, ज्यामुळे वायुसेनेची कार्यान्वयन क्षमता अधिक मजबूत होईल.
आत्मनिर्भर भारत आणि मेक इन इंडियाच्या दिशेने पाऊल
तेजस Mk1A ची खरेदी ‘मेक इन इंडिया’ आणि ‘आत्मनिर्भर भारत’ या उपक्रमाचा एक महत्त्वाचा भाग मानला जात आहे. HAL द्वारे निर्मित हे अत्याधुनिक स्वदेशी विमान केवळ भारतीय वायुसेनेची कार्यान्वयन क्षमता मजबूत करणार नाही, तर भारताला जागतिक संरक्षण उत्पादनात आत्मनिर्भर बनण्यासही मदत करेल.
स्वदेशी पद्धतीने विकसित केलेले हे विमान भारताच्या संरक्षण उद्योगाला प्रोत्साहन देईल आणि भविष्यात परदेशी तंत्रज्ञानावरील अवलंबित्व कमी करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावेल. भारतात तयार झालेल्या या विमानामार्फत तांत्रिक कौशल्ये आणि उत्पादन क्षमता दोन्ही वाढतील.
वायुसेनेच्या कार्यान्वयन क्षमतेत वाढ
तेजस Mk1A विमानांच्या समावेशामुळे भारतीय वायुसेनेला वेगवान, आधुनिक आणि विश्वसनीय लढाऊ विमाने मिळतील. सध्याच्या स्क्वाड्रन ताकदीला चालना मिळेल आणि जुन्या MiG-21 सारखी विमाने टप्प्याटप्प्याने सेवेतून काढून टाकल्यानंतर निर्माण झालेली कमतरता भरून काढता येईल.
या विमानांच्या तैनातीमुळे वायुसेनेच्या संरक्षण क्षमतांमध्ये वाढ होईल आणि युद्धकालीन कार्यान्वयनातही बळकटी येईल. हे विमान आधुनिक लढाऊ गरजांनुसार तयार केले गेले आहे आणि भारताच्या हवाई सुरक्षेला नव्या उंचीवर घेऊन जाईल.
देशांतर्गत संरक्षण उद्योगाला मिळेल प्रोत्साहन
या करारामुळे केवळ वायुसेनेची ताकदच वाढणार नाही, तर देशाच्या संरक्षण उद्योगाला आणि पुरवठा साखळीला (supply chain) मोठा फायदा होईल. HAL आणि त्याच्यासोबत काम करणाऱ्या भारतीय कंपन्यांना तांत्रिक आणि आर्थिक दृष्ट्या महत्त्वपूर्ण लाभ होईल.
तेजस Mk1A ची तांत्रिक वैशिष्ट्ये
तेजस Mk1A मध्ये अनेक अत्याधुनिक प्रणालींचा समावेश आहे. यात इलेक्ट्रॉनिकली स्कॅन्ड ॲरे (AESA) रडार, स्वयंपूर्ण संरक्षण कवच आणि कंट्रोल सरफेस ॲक्ट्यूएटर्स यांसारख्या प्रगत तंत्रज्ञानाचा समावेश आहे. या प्रणालींच्या एकत्रीकरणामुळे हे विमान अत्याधुनिक लढाऊ विमान बनते.
LCA Mk1A हे स्वदेशी बनावटीचे आणि निर्मित लढाऊ विमानाचे सर्वात प्रगत मॉडेल आहे. हे भारतीय वायुसेनेच्या कार्यान्वयन गरजा पूर्ण करण्यासाठी एक शक्तिशाली व्यासपीठ म्हणून काम करेल.
भारतीय वायुसेनेसाठी सामरिक महत्त्व
तेजस Mk1A विमानांची खरेदी वायुसेनेसाठी सामरिक दृष्ट्याही महत्त्वाची आहे. हे विमान देशाची हवाई ताकद वाढवणे, सीमा सुरक्षा मजबूत करणे आणि संकटाच्या स्थितीत त्वरित प्रतिसाद देण्यासाठी महत्त्वाची भूमिका बजावेल.
