आर्थिक वर्ष 2024-25 साठी ITR फाइल करण्याची अंतिम मुदत 15 सप्टेंबर 2025 आहे. मुदत चुकल्यास, करदाते 31 डिसेंबर 2025 पर्यंत उशिरा (बिलेटेड) रिटर्न भरू शकतात, परंतु त्यावर दंड (पेनल्टी) लागू होईल. उत्पन्न 5 लाख रुपयांपर्यंत असल्यास, कमाल 1,000 रुपये आणि 5 लाख रुपयांपेक्षा जास्त असल्यास 5,000 रुपये दंड भरावा लागेल.
ITR फाइलिंग 2024-25: उत्पन्न कर विवरणपत्र (ITR) भरण्याची अंतिम मुदत 15 सप्टेंबर 2025 निश्चित करण्यात आली आहे. ज्या करदात्यांनी अद्याप रिटर्न भरलेले नाही, ते या तारखेनंतरही 31 डिसेंबर 2025 पर्यंत उशिरा (बिलेटेड) रिटर्न दाखल करू शकतात. तथापि, उशिरा रिटर्न भरणाऱ्यांना आयकर कायद्याच्या कलम 234F अंतर्गत दंड भरावा लागेल. ज्यांचे करपात्र उत्पन्न 5 लाख रुपयांपर्यंत आहे, त्यांना कमाल 1,000 रुपये आणि 5 लाख रुपयांपेक्षा जास्त उत्पन्न असलेल्यांना 5,000 रुपयांपर्यंत दंड लागू शकतो.
मुदत संपल्यानंतरही रिटर्न भरता येते
आयकर कायद्याच्या कलम 139(4) नुसार, जर एखादा करदाता 15 सप्टेंबरपर्यंत रिटर्न भरू शकला नाही, तर तो उशिरा (बिलेटेड) रिटर्न दाखल करू शकतो. यावर्षी उशिरा रिटर्न भरण्याची अंतिम मुदत 31 डिसेंबर 2025 ठेवण्यात आली आहे. म्हणजेच, करदात्याकडे 15 सप्टेंबरनंतरही तीन महिन्यांचा कालावधी असेल. परंतु, या काळात भरलेले रिटर्न उशिराचे मानले जाईल आणि त्यावर दंड लागणे निश्चित आहे.
किती दंड लागेल
आयकर कायद्याच्या कलम 234F नुसार उशिरा रिटर्न भरल्यास दंड लागतो. दंडाची रक्कम करपात्र उत्पन्नावर आधारित असते.
- जर करदात्याचे करपात्र उत्पन्न 5 लाख रुपये किंवा त्यापेक्षा कमी असेल, तर दंड कमाल 1,000 रुपये असेल.
- तर, जर करपात्र उत्पन्न 5 लाख रुपयांपेक्षा जास्त असेल, तर दंड 5,000 रुपयांपर्यंत लागू शकतो.
हा दंड तेव्हाही लागू होतो, जेव्हा कराची जबाबदारी अत्यंत कमी असते किंवा अजिबात नसते.
उशिरा रिटर्न भरण्याचे तोटे
उशिरा रिटर्न भरल्यामुळे दंडाव्यतिरिक्त इतर अनेक अडचणी येतात. सर्वात मोठी अडचण ही आहे की तुम्ही काही विशिष्ट प्रकारच्या कपाती आणि लाभांपासून वंचित राहू शकता. तसेच, वेळेत रिटर्न न भरल्यास, नंतर तांत्रिक अडचणींमुळे प्रक्रिया अधिक किचकट होऊ शकते.
अंतिम मुदतीत अडचणी वाढू शकतात
गेल्या काही वर्षांचा अनुभव सांगतो की अंतिम मुदत जवळ आल्यावर पोर्टलवर दबाव वाढतो. अनेकदा सर्व्हर स्लो होतो आणि करदात्यांना वारंवार गैरसोयीचा सामना करावा लागतो. अशा वेळी, जर कोणी व्यक्ती अंतिम क्षणापर्यंत थांबले, तर त्याला रिटर्न भरण्यात अडचण येऊ शकते आणि उशिरा भरल्याबद्दल दंडही लागू शकतो.
दंडापासून वाचण्याचा एकमेव मार्ग
सरकारने उशिरा (बिलेटेड) रिटर्न भरण्याची सुविधा दिली असली तरी, ती पूर्णपणे दंडमुक्त नाही. त्यामुळे, सर्व करदात्यांनी निश्चित तारखेपूर्वीच रिटर्न भरण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे. यामुळे केवळ दंडापासून बचाव होत नाही, तर वेळेवर कर संबंधित औपचारिकता पूर्ण केल्याने भविष्यातील कोणत्याही प्रकारच्या अडचणींपासूनही सुटका मिळते.
