सोमवारला भगवान शिव आणि चंद्राच्या पूजेला विशेष महत्त्व आहे. ज्योतिष शास्त्रानुसार, या दिवशी वांगे, कांदा, लसूण, काळे तीळ, मांस आणि दारू यांसारख्या गोष्टींचे सेवन करू नये, कारण यामुळे चंद्राच्या शुभतेवर परिणाम होऊ शकतो आणि मानसिक अस्थिरता वाढू शकते.
सोमवारचे उपाय: सोमवारचा दिवस हिंदू धर्मात भगवान शिव आणि चंद्राला समर्पित मानला जातो. ज्योतिषाचार्यांचे म्हणणे आहे की, या दिवशी तामसिक भोजन केल्याने चंद्र कमजोर होतो, ज्यामुळे व्यक्तीच्या मनावर आणि भावनांवर नकारात्मक परिणाम होतो. म्हणूनच, सोमवारला वांगे, कांदा, लसूण, काळे तीळ आणि मांसाहार यांसारख्या गोष्टी टाळणे शुभ मानले जाते. सात्विक भोजन केल्याने चंद्रदोष शांत होतो आणि मनात शांती व संतुलन टिकून राहते.
सोमवारचा दिवस का खास आहे?
सनातन धर्मात आठवड्यातील प्रत्येक दिवसाचा संबंध कोणत्या ना कोणत्या देवता आणि ग्रहाशी जोडला गेला आहे. सोमवार हा भगवान शिव आणि चंद्राशी संबंधित आहे. या दिवशी शिवजींची पूजा, जलाभिषेक, रुद्राभिषेक आणि व्रत करण्याची परंपरा खूप प्रचलित आहे. असे मानले जाते की, सोमवारचे व्रत केल्याने भगवान शिवाचा आशीर्वाद मिळतो आणि चंद्राचे दोष शांत होतात.
धार्मिक मान्यतेनुसार, शिवजी चंद्राला आपल्या मस्तकावर धारण करतात. त्यामुळे सोमवारला असे आचरण आणि आहार घेण्याचा सल्ला दिला जातो जे मन शांत, संतुलित आणि सात्विक ठेवते. तामसिक किंवा उग्र स्वभावाचे भोजन हे संतुलन बिघडवू शकते.
ज्योतिषीय कारण
ज्योतिष शास्त्रानुसार, चंद्र व्यक्तीच्या मानसिक आरोग्यावर, विचारांवर, भावनांवर आणि निर्णय क्षमतेवर थेट प्रभाव टाकतो. जेव्हा चंद्र मजबूत असतो, तेव्हा व्यक्तीचे मन शांत राहते, विचार स्पष्ट होतात आणि आत्मविश्वास टिकून राहतो. परंतु जर चंद्र कमजोर झाला, तर व्यक्तीला चिंता, निद्रानाश, ताण आणि गोंधळ यांसारख्या समस्या घेरतात.
म्हणून, सोमवारच्या दिवशी सात्विक भोजन करण्याची परंपरा आहे. हे केवळ शरीर हलके ठेवत नाही, तर मानसिकदृष्ट्याही व्यक्तीला स्थिर ठेवते. तसेच, काही विशिष्ट खाद्यपदार्थ असे आहेत जे या दिवशी खाणे टाळावे.
सोमवारला कोणत्या गोष्टी टाळाव्यात
1. वांगे
ज्योतिष आणि आयुर्वेद या दोन्हीनुसार, वांग्याला तामसिक भोजनाच्या श्रेणीत ठेवले आहे. तामसिक भोजन ते असते जे मनाला अस्थिर, उत्तेजित किंवा आळशी बनवते. सोमवारला वांग्याचे सेवन केल्याने सात्विकतेत कमी येते.
असे मानले जाते की, वांगे खाल्ल्याने आळस आणि उग्रता वाढते, ज्यामुळे व्यक्ती ध्यान आणि पूजेमध्ये एकाग्र होऊ शकत नाही. यामुळेच सोमवारच्या व्रताच्या किंवा पूजेच्या दिवशी वांगे टाळले पाहिजे.
2. काळे तीळ
काळ्या तिळाचा संबंध शनिदेवाशी मानला जातो. शनि आणि चंद्राच्या स्वभावात मोठा फरक असतो. जिथे चंद्र भावना आणि कोमळतेचे प्रतीक आहे, तिथे शनि कठोर अनुशासन आणि तपस्येचे.
ज्योतिष शास्त्रात म्हटले आहे की, सोमवारला काळ्या तिळाचे सेवन केल्याने मन जड होऊ शकते आणि मानसिक संतुलन बिघडू शकते. हा दिवस शिवजींच्या पूजेसाठी आहे, त्यामुळे शनिशी संबंधित पदार्थांचे सेवन या दिवशी टाळणे चांगले असते.
3. लसूण आणि कांदा
लसूण आणि कांद्याला तामसिक भोजनाच्या श्रेणीत ठेवले आहे. त्यांचे सेवन केल्याने शरीरात उष्णता आणि उत्तेजना वाढते. सोमवारला या गोष्टी टाळणे आवश्यक मानले जाते कारण त्या मानसिक अशांती निर्माण करू शकतात.
ध्यान आणि साधनेच्या वेळी, मन शांत ठेवण्यासाठी फळे, दूध आणि हलके भोजन यांसारख्या सात्विक आहाराचा सल्ला दिला जातो. लसूण आणि कांद्याचे सेवन ध्यान आणि एकाग्रतेवर परिणाम करू शकते, म्हणूनच या दिवशी त्यांच्यापासून दूर राहणे चांगले आहे.
4. कडू किंवा तुरट भोजन
चंद्र शरीरातील कफ आणि पित्त संतुलनाचा कारक मानला जातो. सोमवारला जास्त कडू किंवा तुरट पदार्थांचे सेवन केल्याने हे संतुलन बिघडू शकते.
कडुनिंब किंवा इतर कडू गोष्टी खाल्ल्याने शरीरातील पित्त आणि कफ दोन्ही वाढतात, ज्यामुळे चिडचिडेपणा, अस्वस्थता आणि नकारात्मकता वाढते. म्हणूनच या दिवशी हलके, गोड आणि शांत स्वभावाचे भोजन करण्याचा सल्ला दिला जातो.
5. मांस आणि दारू
धार्मिक दृष्ट्या सोमवारच्या दिवशी मांसाहार आणि दारूचे सेवन वर्जित मानले आहे. मांस आणि दारू दोन्ही तामसिक प्रवृत्ती वाढवतात. यामुळे मन आणि शरीर दोन्हीमध्ये अशांती येते.
चंद्र भावनांचा ग्रह आहे, त्यामुळे या गोष्टींच्या सेवनाने भावनिक अस्थिरता वाढू शकते. तसेच, भगवान शिवाच्या पूजेच्या दिवशी त्यांचे सेवन धार्मिकदृष्ट्या अनुचित मानले आहे.
चंद्रावर परिणाम
ज्योतिष शास्त्रात म्हटले आहे की, सोमवारला तामसिक भोजन केल्याने चंद्र कमजोर होतो. याचा थेट परिणाम व्यक्तीच्या मन आणि भावनांवर होतो. कमजोर चंद्र व्यक्तीला अस्थिर, उदास आणि गोंधळात टाकू शकतो.
याउलट, फळे, दूध, दही आणि हलके भोजन यांसारखे सात्विक भोजन मनाला शांत आणि स्थिर ठेवते. जेव्हा व्यक्ती सात्विकतेकडे वळतो, तेव्हा त्याचे मानसिक आणि भावनिक संतुलन सुधारते आणि हेच चंद्राच्या शुभतेला मजबूत करते.
सोमवारला आहार कसा असावा?
सोमवारच्या दिवशी व्रत ठेवणारे लोक सहसा फलाहार करतात. दूध, दही, फळे, शेंगदाणे, साबुदाणा आणि पाणी भरपूर प्रमाणात घेणे फायदेशीर ठरते.
जर कोणी व्रत ठेवत नसेल, तरीही या दिवशी हलके, सात्विक आणि पौष्टिक भोजन करण्याचा सल्ला दिला जातो. जास्त मसालेदार, तळलेले किंवा तामसिक भोजन करू नका.
यासोबतच, शिवलिंगावर पाणी, दूध किंवा तांदूळ अर्पण करणे आणि "ॐ नमः शिवाय" चा जप करणे चंद्रदोष शांत करण्यास मदत करते.
सात्विकतेतून मिळते मानसिक शांती
ज्योतिषाचार्यांचे मत आहे की, सोमवारला सात्विक आहार आणि संयमित दिनचर्या अवलंबल्याने व्यक्तीमध्ये शांती, संतुलन आणि सकारात्मकता वाढते. चंद्र शांत ग्रह मानला जातो, म्हणूनच त्याचा थेट परिणाम मनावर होतो.
तामसिक भोजन चंद्राची ऊर्जा कमजोर करते, तर सात्विक आहार त्याला मजबूत बनवतो. यामुळेच सोमवारचा दिवस केवळ धार्मिक दृष्ट्याच नाही, तर मानसिक आरोग्याच्या दृष्टिकोनातूनही खूप महत्त्वाचा आहे.
