चीनमध्ये होणाऱ्या SCO संमेलनासंदर्भात पंतप्रधान मोदींच्या संभाव्य भेटीवर चीनने सकारात्मक प्रतिसाद दिला आहे. या भेटीला एकता आणि मैत्रीचे प्रतीक मानून चीनने या आयोजनाला ऐतिहासिक म्हटले आहे.
Modi China Visit: पंतप्रधान नरेंद्र मोदी या महिन्याच्या अखेरीस शांघाय सहकार्य संघटनेच्या (SCO) शिखर संमेलनासाठी चीनमधील तियानजिन शहराला भेट देणार आहेत. ही भेट अनेक दृष्टीने खास आहे, कारण 2019 नंतरची मोदींची ही पहिली चीन यात्रा असेल. चीनने या भेटीचे खुल्या मनाने स्वागत केले आहे आणि याला प्रादेशिक मैत्री आणि सहकार्य अधिक दृढ करण्याची संधी असल्याचे म्हटले आहे.
चीनच्या विदेश मंत्रालयाचे प्रवक्ते गुओ जियाकुन यांनी पंतप्रधान मोदींच्या प्रस्तावित यात्रेवर सकारात्मक प्रतिसाद दिला आहे. ते म्हणाले की, हे संमेलन एकता, मैत्री आणि सार्थक परिणामांचा संगम असेल. गुओ यांच्या म्हणण्यानुसार, हे संमेलन SCO च्या इतिहासातील आतापर्यंतचे सर्वात मोठे शिखर संमेलन मानले जात आहे. यात 20 हून अधिक देशांचे नेते भाग घेतील, ज्यात SCO सदस्य देशांव्यतिरिक्त 10 आंतरराष्ट्रीय संघटनांच्या प्रमुखांचाही समावेश असेल.
जपानमध्ये थांबल्यानंतर मोदी पोहोचतील तियानजिनला
पंतप्रधान मोदी चीनला जाण्यापूर्वी जपानमध्ये थांबणार आहेत. 30 ऑगस्ट रोजी ते जपानचे पंतप्रधान शिगेरू इशिबा यांच्यासोबत वार्षिक भारत-जपान शिखर संमेलनात भाग घेतील. त्यानंतर ते तियानजिनसाठी रवाना होतील, जिथे ते 31 ऑगस्ट ते 1 सप्टेंबर या काळात चालणाऱ्या SCO संमेलनात भाग घेतील.
भारत-चीन संबंधांच्या पार्श्वभूमीवर महत्त्वपूर्ण प्रवास
पंतप्रधान मोदींची ही यात्रा अशा वेळी होत आहे, जेव्हा जागतिक स्तरावर अनेक भू-राजकीय तणाव वाढले आहेत. अलीकडच्या महिन्यांमध्ये भारताचे संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह, राष्ट्रीय सुरक्षा सल्लागार अजित डोभाल आणि विदेश मंत्री एस जयशंकर यांनी यापूर्वीच चीनमध्ये SCO संबंधित महत्त्वपूर्ण बैठकांमध्ये भाग घेतला आहे. मोदींची ही यात्रा या बैठकांच्या पुढील टप्पा म्हणून पाहिली जात आहे.
रशिया आणि अमेरिकेतील तणावाचा प्रभाव
हे संमेलन अशा वेळी होत आहे, जेव्हा अमेरिका आणि रशिया यांच्यातील तणाव वाढला आहे. अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी ब्रिक्स देशांनी रशियाकडून तेल खरेदी करण्यावर टीका केली आहे. ब्रिक्स आणि SCO चे अनेक सदस्य देश समान असल्यामुळे, हे संमेलन एक नवी दिशा निश्चित करू शकते. रशिया संमेलनात आपले प्रतिनिधी पाठवेल, जरी राष्ट्राध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन स्वतः उपस्थित राहतील की नाही हे अद्याप स्पष्ट झालेले नाही.
SCO संरक्षण दस्तावेजावर भारताचा विरोध
जून 2025 मध्ये भारताने SCO च्या संरक्षण मंत्र्यांच्या बैठकीत सादर करण्यात आलेल्या एका दस्तावेजावर स्वाक्षरी करण्यास नकार दिला होता. कारण त्या दस्तावेजात जम्मू-काश्मीरमधील पहलगाम येथे झालेल्या दहशतवादी हल्ल्याचा उल्लेख नव्हता, ज्यात 26 लोकांचा जीव गेला होता. त्याउलट, दस्तावेजात पाकिस्तानच्या बलुचिस्तान प्रांतातील अशांतीचा उल्लेख करण्यात आला होता. भारताने या पक्षपाती भूमिकेचा विरोध केला होता.
तथापि, जुलैमध्ये चीनने पहलगाम दहशतवादी हल्ल्याचा तीव्र निषेध करत प्रादेशिक दहशतवादविरोधी सहकार्य अधिक मजबूत करण्याची भूमिका मांडली होती. या प्रतिक्रियेला भारतासाठी एक सकारात्मक संकेत म्हणून पाहिले जात आहे.
