शारदीय नवरात्र 2025 या वर्षी 24 सप्टेंबर ते 2 ऑक्टोबर या कालावधीत साजरा केला जाईल. व्रताचे पारण नवमी किंवा दशमीला केले जाऊ शकते. नवमीला कन्या पूजन आणि हवन केल्यानंतर पारण करता येते, तर पूर्ण नऊ दिवसांचे व्रत करणाऱ्या भक्तांसाठी दशमी तिथीला पारण करणे श्रेष्ठ मानले जाते. पारणादरम्यान सात्विक भोजन आणि कन्या पूजन आवश्यक आहे.
नवरात्र व्रत पारण 2025: शारदीय नवरात्र या वर्षी 24 सप्टेंबर ते 2 ऑक्टोबर 2025 या कालावधीत संपूर्ण भारतात साजरा केला जाईल. या नऊ दिवसांच्या उत्सवात दुर्गा देवीच्या नऊ रूपांची पूजा, व्रत आणि हवन यांचा समावेश आहे. भक्त अनेकदा हे जाणून घेऊ इच्छितात की व्रत नवमीला सोडावे की दशमीला. धार्मिक मान्यता आणि पंचांगानुसार, नवमीला कन्या पूजन आणि हवन केल्यानंतर पारण करता येते, तर जे लोक पूर्ण नऊ दिवस व्रत ठेवतात, त्यांच्यासाठी दशमी तिथीला पारण करणे सर्वात शुभ आणि शास्त्रसंमत मानले गेले आहे.
शारदीय नवरात्र 2025 च्या प्रमुख तिथी
- नवमी तिथी: 30 सप्टेंबर, मंगळवार संध्याकाळी 06:06 ते 01 ऑक्टोबर, बुधवार रात्री 07:01 पर्यंत
- महानवमी पूजा: 01 ऑक्टोबर 2025, बुधवार
- दशमी तिथी: 01 ऑक्टोबर, बुधवार रात्री 07:01 ते 02 ऑक्टोबर, गुरुवार संध्याकाळी 07:10 पर्यंत
- विजयादशमी/दशहरा: 02 ऑक्टोबर 2025, गुरुवार
नवरात्रीदरम्यान श्रद्धाळू दुर्गा देवीच्या नऊ रूपांची विधीपूर्वक पूजा करतात. नऊ दिवसांचे व्रत प्रतिपदेपासून नवमीपर्यंत ठेवले जाते. यानंतर पारण करणे आवश्यक असते, जेणेकरून व्रत यशस्वी आणि फलदायी मानले जाते.
नवमी तिथीला पारण
जे भक्त नवमी तिथीला कन्या पूजन आणि हवन करतात, ते हवन केल्यानंतर व्रताचे पारण करू शकतात. उत्तर भारतात ही परंपरा खूप प्रचलित आहे.
महानवमी पूजा आणि हवन
01 ऑक्टोबर, बुधवार रोजी सकाळी 06:20 ते 11:40 पर्यंत नवमी हवणाचा शुभ मुहूर्त राहील. या वेळेत कन्या पूजन आणि हवन केल्यानंतर व्रत पारण करता येते.
नवमी तिथीला पारण करणाऱ्यांसाठी हे शुभ मानले जाते कारण या दिवशी दुर्गा देवीच्या नवव्या रूपाची पूजा पूर्ण होते. पारणापूर्वी कन्यांना भोजन घालणे आणि दक्षिणा देणे हा परंपरेचा महत्त्वाचा भाग आहे.
दशमी तिथीला पारण
धार्मिक ग्रंथांनुसार आणि ज्योतिषीय गणनांनुसार, व्रत प्रतिपदेपासून नवमीपर्यंत ठेवणे श्रेष्ठ मानले जाते. अशा स्थितीत व्रताचे पारण नवमी तिथी संपल्यानंतर दशमी तिथीला करणे सर्वोत्तम आहे.
दशमी तिथीचा शुभ मुहूर्त
02 ऑक्टोबर 2025, गुरुवार रोजी सकाळी 06:15 नंतर व्रत सोडता येते.
जे भक्त पूर्ण नऊ दिवसांचे व्रत ठेवतात, त्यांच्यासाठी दशमी तिथीला पारण करणे सर्वात फायदेशीर आहे. या वेळी देवीचा आशीर्वाद विशेष फलदायक मानला जातो.
व्रत पारणाचे नियम आणि परंपरा
- पूजा आणि हवन: व्रत सोडण्यापूर्वी देवीची पूजा, आरती आणि हवन करावे. जर नवमीला पारण करत असाल तर हवन अवश्य करा.
- कन्या पूजन: व्रत पारणापूर्वी नऊ कन्या आणि एका बालकाला भोजन घालून त्यांचे आशीर्वाद घ्या. त्यांना दक्षिणा किंवा भेटवस्तू द्या.
- शुद्ध भोजन: पारणासाठी नेहमी सात्विक भोजनच ग्रहण करा. लसूण, कांदा, मांसाहार किंवा तामसिक भोजन टाळा.
- पारणाच्या वस्तू: पारंपारिकपणे खीर, पुरी, हलवा आणि सात्विक फलाहार सेवन केले जाते.
- कलश विसर्जन: जर तुम्ही घटस्थापना केली असेल तर दशमी तिथीला शुभ मुहूर्तावर कलश विसर्जन करा.
नवमी विरुद्ध दशमी: काय निवडावे?
- नवमी पारण: जर तुमच्या कुटुंबात नवमीला कन्या पूजनानंतर व्रत सोडण्याची परंपरा असेल तर 01 ऑक्टोबरला पारण करणे योग्य आहे.
- दशमी पारण: जे लोक पूर्ण नऊ दिवसांचे व्रत ठेवतात, त्यांच्यासाठी 02 ऑक्टोबरला सूर्योदयानंतर पारण करणे सर्वात श्रेष्ठ मानले गेले आहे.
धार्मिक मान्यतेनुसार, योग्य तिथी आणि विधीनुसार पारण केल्याने दुर्गा देवीचा आशीर्वाद अधिक प्रभावी होतो. पारणाच्या वेळी कन्यांचे पूजन केल्याने व्रत फलदायी मानले जाते.
व्रत पारणाचे महत्त्व
व्रताचे पारण करणे तितकेच महत्त्वाचे आहे जितके व्रत ठेवणे. नऊ दिवसांचा उपवास दुर्गा देवीच्या नऊ रूपांची पूजा, संयम आणि भक्तीचे प्रतीक आहे. पारणादरम्यान सात्विक भोजन ग्रहण करणे आणि कन्यांना भोजन घालणे धार्मिक दृष्ट्या अत्यंत महत्त्वाचे मानले जाते.
- हे दुर्गा देवीच्या आशीर्वादाची खात्री करते.
- पारणाच्या वेळी कन्या पूजनाने व्रताचा प्रभाव अधिक वाढतो.
- धार्मिक ग्रंथांमध्ये उल्लेख आहे की योग्य मुहूर्तावर पारण केल्याने जीवनात समृद्धी आणि सुख-शांती येते.
शारदीय नवरात्र मार्गदर्शिका
- सुरुवात: 24 सप्टेंबर 2025, मंगळवारपासून व्रत प्रारंभ.
- नवमी: 30 सप्टेंबर-01 ऑक्टोबर 2025, कन्या पूजनानंतर पारण शक्य.
- दशमी/विजयादशमी: 02 ऑक्टोबर 2025, गुरुवार, पूर्ण नऊ दिवसांच्या व्रताचे पारण सर्वोत्तम.
- भोजन: सात्विक भोजन जसे की खीर, हलवा, पुरी.
- परंपरा: कन्या पूजन, कलश विसर्जन आणि पूजा अनिवार्य.
भक्तांना सल्ला दिला जातो की त्यांनी आपल्या पारंपरिक मान्यता आणि कुटुंबाच्या रीतीरिवाजांचे पालन करावे. जर नवमीला पारणाची परंपरा असेल, तर 01 ऑक्टोबरला करा; अन्यथा दशमीला पारण करणे सर्वोत्तम राहील.
