अदानी पावर लिमिटेडले बिहारमा २४०० मेगावाटको नयाँ थर्मल पावर प्रोजेक्ट विकास गर्ने ठेक्का पाएको छ, जसको अनुमानित लागत ₹५३,००० करोड हुनेछ। यो प्रोजेक्ट भागलपुरको पीरपैंतीमा स्थापित गरिनेछ र यसले राज्यको ऊर्जा आवश्यकता पूरा गर्नेछ, साथै हजारौं रोजगारीका अवसरहरू पनि सिर्जना गर्नेछ।
नयाँ दिल्ली: अदानी पावर लिमिटेडले बिहार सरकारबाट एउटा ठूलो ठेक्का पाएको छ, जस अन्तर्गत कम्पनीले भागलपुरको पीरपैंती गाउँमा २४०० मेगावाट क्षमताको थर्मल पावर प्रोजेक्ट स्थापना गर्नेछ। यस प्रोजेक्टका लागि BSPGCL ले कम्पनीलाई लेटर अफ इन्टेन्ट (LoI) जारी गरेको छ। लगभग ₹५३,००० करोड खर्च हुने यो प्रोजेक्टबाट उत्पादित बिजुली उत्तर र दक्षिण बिहारका वितरण कम्पनीहरूलाई उपलब्ध हुनेछ। 3x800 मेगावाटको अल्ट्रा-सुपरक्रिटिकल टेक्नोलोजीमा आधारित यो प्लान्टले बिहारलाई ऊर्जा आत्मनिर्भर मात्र बनाउने छैन, तर स्थानीय रोजगारी र आर्थिक विकासलाई पनि प्रोत्साहन गर्नेछ।
53,000 करोड रुपैयाँको कुल लगानी हुनेछ
यो प्रोजेक्टमा लगभग ५३,००० करोड रुपैयाँ (अन्दाजी ३ अर्ब डलर) को ठूलो लगानी गरिनेछ। कम्पनीका अनुसार, यो प्रोजेक्ट डिजाइन, बिल्ड, फाइनान्स, ओन एण्ड अपरेट (DBFOO) मोडेलमा विकसित गरिनेछ। अर्थात् अदानी पावरले यो प्रोजेक्ट केवल बनाउने मात्र होइन, यसको वित्तपुरवठा, सञ्चालन र स्वामित्व पनि कम्पनीकै हुनेछ।
यो मोडेल निजी क्षेत्रको साझेदारीबाट ऊर्जा उत्पादनलाई बढाउने एउटा सशक्त माध्यम बनिरहेको छ, जसमा सरकारको भूमिका देखरेख र नीतिगत मार्गदर्शन गर्ने हुन्छ।
बिहारका दुवै वितरण कम्पनीहरूलाई बिजुली उपलब्ध हुनेछ
अदानी पावरद्वारा यस प्रोजेक्टबाट उत्पादित २२७४ मेगावाट बिजुली उत्तर र दक्षिण बिहारका वितरण कम्पनीहरू (NBPDCL र SBPDCL) लाई सप्लाई गरिनेछ। यसले राज्यको शहरी र ग्रामीण क्षेत्रहरूमा बिजुलीको उपलब्धतामा सुधार हुने अपेक्षा गरिएको छ।
कम्पनीले चाँडै लेटर अफ अवार्ड (LoA) पाउने सम्भावना छ। त्यसपछि पावर सप्लाई एग्रीमेंट (PSA) मा राज्य सरकार र अदानी पावरबीच सम्झौता गरिनेछ।
सबैभन्दा कम बोली लगाएर जित्यो ठेक्का
अदानी पावरले यस प्रोजेक्टको लिलाम प्रक्रियामा ६.०७५ रुपैयाँ प्रति किलोवाट-घण्टा (kWh) को दरले सबैभन्दा कम बोली लगाएको थियो। यो प्रतिस्पर्धात्मक बोली प्रक्रिया अन्तर्गत कम्पनीले LoI पाएको हो।
प्रस्तावित थर्मल पावर प्लान्ट 3x800 मेगावाटको अल्ट्रा-सुपरक्रिटिकल टेक्नोलोजीमा आधारित हुनेछ, जुन अधिक ऊर्जा कार्यक्षमताका साथ कम कार्बन उत्सर्जन सुनिश्चित गर्दछ। यो प्रविधि परम्परागत थर्मल प्लान्टहरूको तुलनामा धेरै कम प्रदूषण फैलाउँछ, जसले गर्दा यो आधुनिक र पर्यावरण-अनुकूल मानिन्छ।
CEO द्वारा प्रसन्नता व्यक्त
अदानी पावर लिमिटेडका CEO एस. बी. ख्यालियाले यस अवसरमा भने, "बिहारमा हामीलाई २४०० मेगावाट क्षमताको एक अत्याधुनिक थर्मल पावर प्लान्ट स्थापना गर्ने अवसर मिलेको छ, जसले गर्दा हामी अत्यन्तै उत्साहित छौं। हाम्रो लक्ष्य भनेको राज्यलाई विश्वसनीय, सस्तो र उच्च गुणस्तरको बिजुली उपलब्ध गराउनु हो। यो प्रोजेक्टले ऊर्जा क्षेत्रमा नयाँ युगको सुरुवात मात्र गर्ने छैन, तर बिहारको औद्योगिक विकासलाई पनि गति दिनेछ।"
ख्यालियाले थप भने कि यो पावर प्लान्ट ऊर्जा उत्पादनको दिशामा महत्त्वपूर्ण कदम मात्र हुने छैन, तर यसले राज्यमा रोजगारी सिर्जना र स्थानीय अर्थतन्त्रको विकासमा पनि योगदान दिनेछ।
रोजगारीका अवसरहरूमा वृद्धि हुनेछ
कम्पनीका अनुसार, यो पावर प्रोजेक्टको निर्माणको दौरान १०,००० देखि १२,००० मानिसहरूले प्रत्यक्ष रोजगारी पाउनेछन्। जबकि, जब प्लान्ट सुरु हुनेछ, तब लगभग ३००० मानिसहरूले स्थायी रोजगारीका अवसरहरू प्राप्त गर्नेछन्। यसले स्थानीय युवाहरूलाई प्राविधिक र औद्योगिक क्षेत्रमा नयाँ सम्भावनाहरू मिल्नेछन्।
यो पनि बताइएको छ कि यो पावर प्लान्टका लागि आवश्यक कोइलाको आपूर्ति भारत सरकारको SHAKTI योजना (Scheme for Harnessing and Allocating Koyala Transparently in India) अन्तर्गत गरिनेछ।
तोकिएको समयमा सुरु हुनेछ उत्पादन
अदानी पावरले स्पष्ट पारेको छ कि यस प्रोजेक्टको पहिलो युनिट ४८ महिनाभित्र र अन्तिम युनिट ६० महिनाभित्र सुरु गरिनेछ। अर्थात् लगभग ४ देखि ५ वर्षमा पूरा प्रोजेक्ट कार्यान्वयनमा आउनेछ।
यो प्रोजेक्टको सञ्चालनले बिहारलाई भविष्यमा ऊर्जाको स्थिरता र आत्मनिर्भरताको दिशामा महत्त्वपूर्ण मद्दत मिल्ने अपेक्षा गरिएको छ। यो प्लान्टले राज्यको बढ्दो बिजुलीको माग पूरा गर्नुका साथै औद्योगिक विकास र शहरीकरणलाई पनि ऊर्जाको माध्यमबाट मजबुत बनाउनेछ।
