अहमदाबाद विमान दुर्घटना पश्चात् नागरिक उड्डयन महानिर्देशालय (DGCA) ले एविएसन सुरक्षाका लागि महत्वपूर्ण कदमहरू तत्काल र कठोर रूपमा चालिएको छ। सुरक्षा मापदण्डहरूमा सम्भावित त्रुटि र लापरवाहीको आशङ्का देखेर एयर इन्डियालाई प्रत्यक्ष असर गर्ने निर्णय लिइएको छ।
DGCA को कारबाही: अहमदाबादमा भएको भीषण विमान दुर्घटना पछि भारतको नागरिक उड्डयन महानिर्देशालय (DGCA) ले एयर इन्डिया विरुद्ध ठूलो कारबाही गर्दै तीन जना वरिष्ठ अधिकारीहरूलाई तत्काल प्रभावबाट क्रू शेड्युलिङ र रोस्टरिङसँग सम्बन्धित सबै जिम्मेवारीबाट हटाउने आदेश दिएको छ। यस कारबाहीको केन्द्रमा डिभिजनल् भाइस प्रेसिडेन्ट लगायत अन्य दुई अधिकारीहरू छन्, जसमा क्रू व्यवस्थापनमा लापरवाही गरेको आरोप लागेको छ।
अहमदाबाद दुर्घटनाले कमजोरीहरू उजागर गर्यो
जुन १२, २०२५ मा लन्डन जाँदै गरेको एयर इन्डियाको उडान AI-171 अहमदाबादको एउटा मेडिकल कलेज परिसरमा दुर्घटनाग्रस्त भएको थियो। यस भयानक दुर्घटनामा २७० जनाको मृत्यु भएको थियो, जसमध्ये २४२ यात्रु विमानमा सवार थिए भने २८ जना जमिनमा थिए। यस घटनाले भारतको एविएसन उद्योगलाई हल्लाइदियो, र त्यसपछि DGCA ले अनुसन्धान र सुधारका लागि व्यापक कदम चाल्न थालेको छ।
DGCA ले किन कठोर कदम चाल्यो?
DGCA अनुसार, क्रू शेड्युलिङ, लाइसेन्सिंग, आराम र नवीकरण आवश्यकताहरूलाई लिएर एयर इन्डियाले गम्भीर लापरवाही गरेको थियो। ARMS (एयर रुट मेनेजमेन्ट सिस्टम) र CAE उडान व्यवस्थापन प्रणालीको समीक्षामा देखिएको छ कि क्रूलाई गलत तरिकाले शेड्युल गरिएको थियो, जबकि उनीहरूको लाइसेन्स वा न्यूनतम आरामको सर्तहरू पूरा भएका थिएनन्।
यसबाहेक, अनधिकृत क्रू जोडी, समय प्रोटोकलको उल्लङ्घन, निगरानीमा कमी र जवाफदेहिताको स्पष्ट असफलता जस्ता गम्भीर प्रशासनिक कमजोरीहरू पनि उजागर भएका थिए। DGCA ले यसलाई केवल सुरक्षा मापदण्डहरूको उपेक्षा मात्र नभई हवाई सुरक्षाका लागि खतराको रूपमा लिएको छ।
अनुशासनात्मक कारबाही र प्रतिवेदनको माग
DGCA ले जुन २० मा एयर इन्डियालाई एउटा आदेश जारी गर्दै भनेको छ कि तीनै जना अधिकारीहरूलाई क्रूसँग सम्बन्धित कुनै पनि भूमिकाबाट तुरुन्तै हटाइयोस् र उनीहरू विरुद्ध अनुशासनात्मक कारबाही सुरु गरियोस्। DGCA ले एयर इन्डियासँग १० दिनभित्र विस्तृत प्रतिवेदन मागेको छ ताकि थप कारबाही सुनिश्चित गर्न सकियोस्।
DGCA ले एयर इन्डियाको एकाउन्टेबल म्यानेजरलाई पनि कारण देखाउनु पर्ने सूचना जारी गरेको छ। यसमा उल्लेख गरिएको छ कि मे १६ र १७ मा बैंगलोरबाट लन्डन जाने दुई उडानहरूले १० घण्टाको अधिकतम समय सीमा उल्लङ्घन गरेका थिए, जुन सुरक्षा नियमहरू विरुद्ध हो। DGCA ले सात दिनभित्र स्पष्टीकरण मागेको छ, अन्यथा कडा दण्डात्मक कारबाही गर्ने चेतावनी दिएको छ।
DGCA ले स्पष्ट पारेको छ कि भविष्यमा यस्तो लापरवाही दोहोरिएमा सम्बन्धित लाइसेन्सहरू निलम्बन गर्न सकिन्छ र सञ्चालनमा प्रतिबन्ध पनि लगाउन सकिन्छ। DGCA को मान्यता छ कि क्रूको थकावट, खराब शेड्युलिङ र आराम समयमा कटौती जस्ता लापरवाहीहरू ठूलो दुर्घटनाको कारण बन्न सक्छन्।
एयर इन्डियाको प्रतिक्रिया: आदेश लागू
एयर इन्डियाले DGCA को आदेशलाई मान्दै एउटा आधिकारिक वक्तव्यमा भनेको छ, हामीले नियामकको चिन्तालाई गम्भीरतापूर्वक लिएका छौं र सम्बन्धित आदेशहरू तत्काल प्रभावबाट लागू गरिएका छन्। हाम्रा मुख्य सञ्चालन अधिकारीहरू अब IOCC (इन्टिग्रेटेड अपरेशन्स कन्ट्रोल सेन्टर) को प्रत्यक्ष निगरानी गर्नेछन्। हामी सुनिश्चित गर्नेछौं कि सबै सुरक्षा मापदण्डहरू र प्रोटोकलहरूको पूर्ण रूपमा पालना होस्।
दुर्घटनापछि मृतकहरूको पहिचान गर्ने काम तीव्र गतिमा चलिरहेको छ। अहमदाबादको सिविल अस्पतालका मेडिकल अधीक्षक डा. राकेश जोशीले बताए अनुसार अहिलेसम्म २१५ शवहरूको डीएनए परीक्षणमार्फत पहिचान भइसकेको छ र तीमध्ये १९८ शव आफन्तहरूलाई बुझाइसकिएको छ। यी मृतकहरूमा १४९ भारतीय, ३२ ब्रिटिश, ७ पोर्चुगिज र १ क्यानेडियन नागरिक समावेश छन्। जमिनमा मारिएका ७ जनाको शव पनि यस गणनामा समावेश छन्।
