क्यानाडाका मतदाताहरू सोमबार संसदीय चुनावका लागि मतदान गर्न जाँदैछन्। यस चुनावमा लिबरल पार्टीका प्रधानमन्त्री मार्क कार्नी र कन्जर्भेटिभ नेता पियरे पोलीभरे बीच कडा टक्कर देखिएको छ।
ओटावा: क्यानाडा यस समय एउटा ठूलो राजनीतिक मोडमा उभिएको छ। आज अर्थात् सोमबार देशभर संसदीय चुनावका लागि मतदान भइरहेको छ, जसले सत्ताको समीकरणलाई पूर्ण रूपमा बदल्न सक्छ। मौजुदा प्रधानमन्त्री र लिबरल पार्टीका नेता मार्क कार्नी तथा कन्जर्भेटिभ पार्टीका प्रमुख पियरे पोलीभरे बीचको प्रतिस्पर्धा अत्यन्त रोचक र नजिकको भएको छ।
यस चुनावमा न केवल घरेलु मुद्दाहरू हावी छन्, तर अमेरिका सँग बिग्रँदो सम्बन्ध र राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको नीतिहरू पनि एउटा ठूलो चुनावी मुद्दाको रूपमा उभिएका छन्।
प्रारम्भिक मतदानले बनायो नयाँ रेकर्ड
चुनाव अघि भएको अग्रिम मतदानले इतिहास रचेको छ। अप्रिल १८ देखि २१ सम्म खुलेका अग्रिम मतदान केन्द्रहरूमा रेकर्ड ७३ लाखभन्दा बढी मतदाताहरूले आफ्नो मतदान गरेका छन्। पहिलो दिन मात्रै करिब २० लाख क्यानाडाली नागरिकहरूले मतदान गरेर एउटा नयाँ कीर्तिमान स्थापित गरेका छन्। इलेक्सन क्यानाडाका अनुसार, यो अहिलेसम्मकै सबैभन्दा ठूलो प्रारम्भिक मतदान सहभागिता हो, जसले चुनावप्रति मतदाताहरूको गम्भीरता र परिवर्तनको चाहनालाई देखाउँछ।
डाकद्वारा मतदानमा पनि बढी सहभागिता
यस पटक डाकको माध्यमबाट मतदान अर्थात् "स्पेशल ब्यालेट" प्रक्रियाले पनि गति लिएको छ। अहिलेसम्म ७.५ लाखभन्दा बढी क्यानाडाली नागरिकहरूले आफ्नो डाक मतपत्र फिर्ता पठाइसकेका छन्, जुन २०२१ को अघिल्लो तथ्याङ्कलाई पार गरिसकेको छ। चुनाव आयोगले बताएअनुसार यस पटक अनलाइन र डाक माध्यमबाट मतदानका लागि उत्साह अपेक्षाभन्दा धेरै बढी रह्यो, जसले मतदान प्रक्रियालाई थप समावेशी र सुविधाजनक बनाउँछ।
चुनावी मुद्दाहरूमा अमेरिकाको प्रभाव
अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको नीतिहरू, विशेष गरी व्यापार युद्ध र क्यानाडामा लगाइएका ट्यारिफ, यस चुनावमा गहिरो रूपमा महसुस भइरहेका छन्। ट्रम्पद्वारा क्यानाडालाई ५१ औँ राज्य बनाउने जस्ता टिप्पणीहरूले क्यानाडामा राष्ट्रवादको लहरलाई जन्म दिएको छ। क्युबेकका पूर्व प्रिमियर जीन चारेस्टले यस चुनावलाई "ट्रम्पको प्रभाव विरुद्धको लडाइँ" बताएका छन्। लिबरल पार्टीले राष्ट्रवादी भावनाहरूलाई भुनाउँदै आफूलाई एउटा बलियो विकल्पको रूपमा प्रस्तुत गरेको छ, जसले ट्रम्पको दबाबको अगाडि झुके बिना क्यानाडाको हितको रक्षा गर्न सक्छ।
कार्नी बनाम पोलीभरे: विचारधाराहरूको लडाइँ
प्रधानमन्त्री मार्क कार्नी, जो स्थिरता र उदारवादका प्रतीक मानिन्छन्, अर्थतन्त्र र अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्धहरूलाई केन्द्रमा राखेर चुनाव लडिरहेका छन्। अर्कोतर्फ पियरे पोलीभरे, जो सानो सरकार, कर कटौती र परम्परागत मूल्यहरूका समर्थक हुन्, आम जनतामा 'परिवर्तन' को सन्देश लिएर उत्रिएका छन्। पोल विश्लेषकहरूका अनुसार, शहरी क्षेत्रहरूमा कार्नीलाई अग्रता छ, जबकि ग्रामीण क्षेत्रहरू र साना सहरहरूमा पोलीभरे बलियो पकड बनाइरहेका छन्।
सर्वेक्षणहरूमा उतारचढाव
जनवरीमा आएका प्रारम्भिक सर्वेक्षणहरूमा कन्जर्भेटिभ पार्टीलाई ठूलो अग्रता देखाइएको थियो। तर फेब्रुअरी र मार्चमा लिबरल पार्टीले पुनरागमन गर्यो, जसले प्रतिस्पर्धालाई बराबरीमा ल्यायो। यद्यपि पछिल्ला दिनहरूमा फेरि पोलीभरेको लोकप्रियतामा वृद्धि भएको छ। यस अस्पष्ट वातावरणले चुनावी नतिजालाई अझ रोमाञ्चक बनाएको छ।
मतदानका लागि व्यापक तयारीहरू
इलेक्सन क्यानाडाले मतदानलाई सरल र सहज बनाउनका लागि धेरै व्यवस्थाहरू गरेको छ। मतदाताहरूलाई लामो लाइनबाट बचाउनका लागि अतिरिक्त मतदान केन्द्रहरू, राम्रो अनलाइन जानकारी र विशेष सहायता कार्यक्रमहरू लागू गरिएका छन्। कोभिड-१९ पछि यो पहिलो पूर्ण स्तरको चुनाव हो, त्यसैले स्वास्थ्य र सुरक्षा उपायहरू पनि पूर्ण रूपमा कायम गरिएका छन्।
चुनावको नतिजाले न केवल घरेलु नीतिमा, तर क्यानाडा-अमेरिका सम्बन्ध, विश्वव्यापी व्यापार सम्झौताहरू र जलवायु परिवर्तनको एजेन्डामा पनि टाढाको प्रभाव पार्नेछ। यदि सत्ता परिवर्तन हुन्छ भने, क्यानाडाको विदेश नीतिमा ठूला परिवर्तनहरू देखिन सक्छन्। त्यस्तै, लिबरल पार्टीको पुनरागमन ट्रम्प विरुद्धको कडा सन्देश मानिनेछ।
