भारतीय प्रिमियर लिग (IPL) को वर्षेनी बढ्दै गएको छ र यो अहिले क्रिकेट भन्दा बाहिर एउटा ठूलो व्यावसायिक ब्रान्डमा परिणत भइसकेको छ। बजार विज्ञहरूको विश्वास छ कि केही IPL फ्रेन्चाइजीहरू चाँडै नै IPO (इनिशियल पब्लिक अफरिङ) मार्फत कोष जुटाउने योजना बनाउन सक्छन्। यसबाट लगानीकर्ताहरूलाई खेलकुद उद्योगमा हिस्सेदारी गर्ने मात्रै अवसर मिल्ने छैन, तर IPL फ्रेन्चाइजीको मूल्याङ्कन पनि नयाँ उचाइमा पुग्न सक्छ।
IPL टिमहरूको मूल्यमा ठूलो उछाल
विज्ञहरूका अनुसार, २०२२ मा स्थापना भएको गुजरात टाइटन्सको अनुमानित मूल्य करिब ९०० मिलियन डलर छ, जसबाट मुम्बई इन्डियन्स, चेन्नई सुपर किंग्स र रोयल च्यालेन्जर्स बैंगलोर जस्ता ठूला टिमहरूले २ बिलियन डलरसम्मको मूल्य प्राप्त गर्न सक्ने सम्भावना देखाइएको छ। त्यस्तै, कोलकाता नाइट राइडर्स, राजस्थान रोयल्स, पञ्जाब किंग्स, सनराइजर्स हैदरावाद र दिल्ली क्यापिटल्सको मूल्य १.५ बिलियन डलरसम्म पुग्न सक्छ।
नगद प्रवाह र फ्यान बेसको प्रभाव
IPL फ्रेन्चाइजीको मूल्य पूर्ण रूपमा उनीहरूको नगद प्रवाह र फ्यान बेसमा निर्भर गर्दछ। पछिल्ला वर्षहरूमा IPL को राजस्व र ब्रान्ड मूल्यमा तीव्र वृद्धि भएको छ। २०२४ मा IPL को कुल ब्रान्ड मूल्यलाई १० बिलियन देखि १६ बिलियन डलरको बीचमा अनुमान गरिएको छ, जसले यसलाई विश्वको सबैभन्दा महँगो खेल लिगहरू मध्ये एक बनाउँछ।
विश्व बजारमा बढ्दो IPL को पकड
IPL अब केवल भारतमा मात्र सीमित छैन, तर यो एक विश्वव्यापी ब्रान्ड बनेको छ। धेरै फ्रेन्चाइजीहरूले दक्षिण अफ्रिका, यूएई, इंग्ल्यान्ड र अमेरिकाको क्रिकेट लिगमा आफ्ना टिमहरू उतारेका छन्। रिलायन्स, सन टिभी नेटवर्क, आरपीएसजी ग्रुप, जेएसडब्ल्यू जीएमआर र शाहरुख खानको नाइट राइडर्स जस्ता कम्पनीहरूसँग अब अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट लिगका पनि टिमहरू छन्, जसले उनीहरूको ब्रान्ड मूल्यमा थप वृद्धि गरिरहेको छ।
IPL फ्रेन्चाइजीहरू किन IPO ल्याउन सक्छन्?
* बढ्दो मूल्याङ्कन: IPL टिमहरूको मूल्य तीव्र गतिमा बढिरहेको छ, जसले लगानीकर्ताहरूलाई आकर्षित गर्ने उपयुक्त समय हुन सक्छ।
* नयाँ आम्दानीको स्रोत: IPO मार्फत टिमहरूलाई थप कोष प्राप्त हुनेछ, जुन उनीहरूले खेलाडीहरू, रंगशाला र अन्य पूर्वाधारमा लगानी गर्न सक्छन्।
* विश्वव्यापी विस्तार: अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा IPL ब्रान्डको पकड बलियो बनाउन कोषको आवश्यकता पर्नेछ।
यदि IPL फ्रेन्चाइजीहरूले वास्तवमै IPO ल्याउने निर्णय गर्छन् भने, यो भारतीय खेलकुद उद्योगका लागि ऐतिहासिक कदम हुनेछ। यसबाट खेल उद्योगमा लगानीका नयाँ अवसरहरू खुल्नेछन् र क्रिकेटको संसारमा IPL को वर्चस्व अझ बढ्नेछ। लगानीकर्ताहरूलाई पनि यसबाट फाइदा हुन सक्छ, किनकि IPL को ब्रान्ड मूल्य आउँदा वर्षहरूमा अझ बढ्ने सम्भावना छ।
