जवाहर तापीय परियोजनामा फेरि पनि तलब विवादका कारण काम प्रभावित भएको छ। यस पटक म्यानपावर कम्पनीका कर्मचारी तथा श्रमिकहरूले चार महिनादेखि तलब नपाएको भन्दै काम रोकेका छन्।
विद्युतगृह: उत्तर प्रदेशको एटा जिल्लामा अवस्थित जवाहर तापीय परियोजना (JTPP) फेरि श्रमिक असन्तुष्टि र तलब विवादका कारण चर्चामा आएको छ। सोमबार परियोजनास्थलमा कार्यरत म्यानपावर कम्पनीका दर्जनौँ श्रमिकहरूले काम बन्द गर्दै स्पष्ट भनेका छन् कि जबसम्म चार महिनादेखि रोकिएको तलब नदिइने तबसम्म उनीहरू काममा फर्किने छैनन्।
तलब नभए काम छैन: श्रमिकको सिधा सन्देश
श्रमिकहरूको आरोप छ कि उनीहरूलाई पछिल्लो चार महिनादेखि तलब प्राप्त भएको छैन। यी सबै श्रमिकहरू म्यानपावर कम्पनी एनएस मार्फत यहाँ तैनाथ छन् र दक्षिण कोरियाली फर्म दुसानको अधीनमा कार्यरत छन्। दुसान कम्पनी जवाहर तापीय परियोजना निर्माणको मुख्य ठेक्का लिएर काम गरिरहेको छ र उसले धेरै म्यानपावर एजेन्सीलाई आउटसोर्सिङ मार्फत काम सुम्पेको छ।
यसअघि करिब डेढ महिना अघि पनि श्रमिकहरूले तलब भुक्तानीमा ढिलाइ भएको भन्दै हडताल गरेका थिए। त्यसबेला प्रशासनको हस्तक्षेप पछि अस्थायी समाधान भएको थियो र केही रकम भुक्तानी गरिएको थियो। तर अब फेरि त्यही अवस्था सिर्जना भएको छ र अर्को म्यानपावर कम्पनीका श्रमिकहरूले काम ठप्प पारेका छन्। सोमबार करिब दुई घण्टासम्म काम पूर्ण रूपमा रोकिएको थियो, जसले गर्दा प्लान्टमा तनावपूर्ण वातावरण बन्यो। यद्यपि, व्यवस्थापन र म्यानपावर कम्पनीका अधिकारीहरू घटनास्थलमा पुगे र श्रमिकहरूलाई सम्झाउने प्रयास गरे, तर कुरा मिलेन।
बक्यौता तलब र अनिश्चित भविष्यबाट श्रमिक आक्रोशित
हडतालमा बसेका श्रमिकहरूले सञ्चारमाध्यमसँग कुरा गर्दै बताए कि कम्पनीले निरन्तर भ्रामक आश्वासन दिइरहेको छ कि “छिट्टै तलब पाइनेछ”, तर यथार्थ यो हो कि धेरै श्रमिकहरू त प्लान्ट छोडेर गइसकेका छन्, र उनीहरूको पनि भुक्तानी भएको छैन। एक श्रमिकले भने, “हामी केवल हाम्रो पसिनाको मूल्य मागिरहेका छौँ। चार महिनादेखि तलब पाएका छैनौँ, अब सहन सकिँदैन। कम्पनी अब छँटनीको डर देखाउँदै हामीबाट काम गराउन चाहन्छ।”
हडताललाई ठूलो समर्थन प्राप्त हुन सक्छ
सोमबार आन्दोलनको सुरुवात एउटा म्यानपावर कम्पनीसम्म सीमित भएतापनि अन्य श्रमिक युनियन र कम्पनीका श्रमिकहरूसँग कुराकानी पछि मङ्गलबारदेखि यो आन्दोलन अझ व्यापक रूप लिन सक्ने आशङ्का गरिएको छ। श्रमिकहरूको भनाइ छ कि यदि उनीहरूको माग पूरा नभए मङ्गलबारदेखि पूर्ण हडतालमा जानेछन्।
यस पटक पनि असन्तुष्टिको मूल कारण उही पुरानो हो—दुसान र म्यानपावर कम्पनीहरू बीच भुक्तानीलाई लिएर विवाद। म्यानपावर कम्पनीहरूको भनाइ छ कि दुसानले उनीहरूको भुक्तानी रोकेको छ, जसका कारण उनीहरू श्रमिकहरूलाई तलब दिन सकेका छैनन्। अर्कोतर्फ दुसानको दाबी छ कि उसले सबै भुक्तानी समयमै गरेको छ। यस ‘ब्लेम गेम’ को मारमा परेका छन् श्रमिकहरू, जसको रोजीरोटी यस लडाइँमा अल्झिएको छ।
प्रशासनको भूमिका अझै सीमित
यस विषयमा जवाहर तापीय परियोजनाका महाप्रबन्धक अजय कटियारले भने, यो मामला म्यानपावर कम्पनी र श्रमिकहरू बीचको हो। थर्मल प्लान्ट व्यवस्थापनले यसमा हस्तक्षेप गर्न सक्दैन, तर हामी अवस्थामा निगरानी गरिरहेका छौँ। यद्यपि श्रमिकहरूको भनाइ छ कि जब कम्पनी र श्रमिकहरू बीचको संवाद टुट्छ, तब व्यवस्थापनको नैतिक जिम्मेवारी हुन्छ कि उसले हस्तक्षेप गर्नुपर्छ।